Zawartość pierwiastków śladowych w glebach regla górnego Szrenicy i Kowarskiego Grzbietu w Karkonoszach

Abstract

New regular examination of soil contamination with trace elements (Pb, Zn, Cu) in the upper zone of spruce forest in the western (Mount Szrenica) and eastern (Kowarski Grzbiet range) Karkonosze Mountains was carried out as part of the monitoring network of forest ecosystems in the Karkonosze Mountains National Park. Soil samples were taken at the following three depths: forest litter (the whole layer), 0-10 cm and 10-20 cm. Clearly raised concentrations of lead were found, particularly in forest litter (mean 83.2 mg⋅kg-1) and in horizons 0-10 cm (mean 73.3 mg⋅kg-1). Copper and zinc occurred in smaller amounts, in the ectohumus layer 47.5 mg Zn⋅kg-1 and 23.8 mg Cu⋅kg-1 (mean concentrations), and in the layer 0-10 cm – 33.7 mg Zn⋅kg-1 and 19.9 mg Cu⋅kg-1. Zinc and copper concentrations in soils of the upper spruce forest zone did not increase with altitude above mean sea level, and were slightly higher in the eastern part of Karkonosze Mts. (the Kowarski Grzbiet). Concentrations of lead were apparently higher in the western part of the Karkosze Mts. and increased with altitude AMSL.W strefie regla górnego Karkonoszy zachodnich (Szrenica) i wschodnich (Kowarski Grzbiet) przeprowadzono analizę zanieczyszczenia gleb pierwiastkami śladowymi (Pb, Zn, Cu) opartą na monitoringu ekosystemów leśnych Karkonoskiego Parku Narodowego. W tym celu pobrano próbki z trzech głębokości: próchnicę nadkładową (w całej miąższości), 0-10 cm i 10-20 cm. Stwierdzono wyraźnie podwyższoną zawartość ołowiu, szczególnie w próchnicach nadkładowych (średnio 83,2 mg⋅kg-1) i warstwie 0-10 cm (średnio 73,3 mg⋅kg-1). Miedź i cynk występują w mniejszych ilościach, w ektohumusie średnio 47,5 mg Zn⋅kg-1 i 23,8 mg Cu⋅kg-1, a w warstwie 0-10 cm średnio 33,7 mg Zn⋅kg-1 i 19,9 mg Cu⋅kg-1. Zawartość cynku i miedzi w glebach regla górnego nie zwiększa się z wysokością n.p.m. i jest nieco wyższa we wschodniej części Karkonoszy (Kowarski Grzbiet) niż w zachodniej (Szrenica). Zawartość ołowiu jest wyraźnie wyższa w zachodniej części Karkonoszy i zwiększa się z wysokością n.p.m