Poziom Ca, Mg i fosforu fitynowego w wybranych mieszancach pszenzyta z koziencami i ich pszenzytnich formach rodzicielskich

Abstract

The investigations aimed at the determination of total and phytate phosphorus content as well as concentration of Ca and Mg bound in the phytic acid complexes in hybrid kernels of triticale forms with Aegilops sp. and of triticale parental components. The research objects consisted of kernels of 4 strains, of which 2 had Aegilops sp. as a maternal form and triticale: Ae. crassa 4x x(Panda x Dañkowskie Z³ote) and Ae. juvenalis 6x x [(Lanca x L 506/79)x CZR 142/79] as a paternal form, whereas 2 other strains were obtained by reciprocal crossbreeding:[(Jana x Tempo) x Jana]x Ae. juvenalis 6x. The highest total phosphorus content occurred in triticale kernels of (Jana × Tempo) × Jana as well as in two hybrid strains created on the basis of this form (strains No 6 and 7); higher level was found in a strain of the previous generation. The percentage of phytic acid phosphorus in the total phosphorus contained in the kernels varied from 32.8 up to 69.4%. Among the parental components we compared, triticale (Lanca x L 506/79) x CZR 142/79 was characterized by the highest phytate phosphorus percentage in the total phosphorus, which was not confirmed in the hybrid kernels. The phytate Mg share in kernels of the hybrid strains appeared higher compared to the parental components, except no 5 cross combination Ae. juvenalis 6x x [(Lanca x L 506/79)x CZR 142/79]. As for Ca, the kernels of the strains were characterized by a lower content of this element in the phytate complexes compared with the parental forms. Among the strains analyzed, no 4, a cross-combination of Ae. Crassa 4x × (Panda × Dańkowskie Złote) and No 6 – [(Jana × Tempo) × Jana] × Ae. Juvenalis 6x, deserves special attention as its kernels contained higher Ca and Mg content, lower phytate phosphorus level and more advantageous Ca/P tot and Mg/P tot ratios.W badaniach określono zawartość fosforu ogólnego, fitynowego oraz poziom Ca i Mg związanego w kompleksach fitynowych w ziarniakach mieszańcowych form pszenżyta z kozieńcami oraz pszenżytnich komponentów rodzicielskich. Obiektem badań były ziarniaki 4 rodów, w tym 2, w których formą mateczną był kozieniec, a ojcowską pszenżyto: Ae. crassa 4x x (Panda x Dańkowskie Złote) i Ae. juvenalis 6x x [(Lanca x L 506/79)x CZR 142/79] oraz 2 rody otrzymane w wyniku krzyżowania odwrotnego: [(Jana x Tempo)x Jana] x Ae. juvenalis 6x. Największą zawartość fosforu ogólnego stwierdzono w ziarniakach pszenżyta (Jana x Tempo) x Jana i dwóch rodach mieszańcowych powstałych w oparciu o tę formę (rodach nr 6 i 7); wyższy poziom wykazano w rodzie wcześniejszej generacji. Udział fosforu fitynowego w całkowitym fosforze zawartym w badanych ziarniakach był zróżnicowany od 32,8 do 69,4%. Z porównywanych komponentów rodzicielskich pszenżyto (Lanca x L 506/79)x CZR 142/79 odznaczało się największym udziałem fosforu fitynowego w odniesieniu do całkowitego, co nie znalazło potwierdzenia w ziarniakach mieszańcowych. Udział Mg fitynowego w ziarniakach badanych rodów mieszańcowych był większy w porównaniu z komponentami rodzicielskimi, z wyjątkiem nr 5 kombinacji krzyżówkowej Ae. juvenalis 6x x [(Lanca x L 506/79)x CZR 142/79]. W ziarniakach badanych rodów, w porównaniu z formami rodzicielskimi, stwierdzono mniejszy udział Ca w kompleksach fitynowych. Spośród analizowanych rodów na uwagę zasługują nr 4 kombinacji krzyżówkowej Ae. crassa 4x x (Panda x Dańkowskie Złote) i nr 6 [(Jana x Tempo)x Jana]x Ae. juvenalis 6x], w których ziarnie stwierdzono większą zawartość Ca i Mg oraz mniejszy udział fosforu fitynowego, a także korzystniejsze wskaźniki Ca/P całkowitego i Mg/P całkowitego