Εισαγωγή: Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται βαθμιαία απομάκρυνση από το παραδοσιακό Μεσογειακό Πρότυπο και υιοθέτηση του Δυτικού πρότυπου διατροφής.
Σκοπός: Να διερευνηθούν οι διατροφικές συνήθειες παιδιών, ηλικίας δέκα έως δώδεκα ετών στην ευρύτερη περιοχή της Αττικής.
Μεθοδολογία: Κατά τη διάρκεια του σχολικού έτους 2016-2017, μελετήθηκαν 200 παιδιά ηλικίας 10-12 ετών με τυχαία δειγματοληψία από σχολεία της Αττικής. Για τη διατροφική αξιολόγηση χρησιμοποιήθηκε ανώνυμο, ημι-ποσοτικό Ερωτηματολόγιο Συχνότητας Κατανάλωσης - 78 τροφίμων, αυτο-συμπληρούμενο από τους μαθητές. Η ανθρωπομετρική αξιολόγηση βασίστηκε σε σωματομετρήσεις από τη ερευνήτρια. Για τη στατιστική επεξεργασία των δεδομένων χρησιμοποιήθηκε το στατιστικό πακέτο SPSS 22.0. Για τη σύγκριση ποσοτικών μεταβλητών μεταξύ δυο ομάδων χρησιμοποιήθηκε το μη παραμετρικό κριτήριο Mann-Whitney. Για τον έλεγχο της σχέσης δυο ποσοτικών μεταβλητών χρησιμοποιήθηκε ο συντελεστής συσχέτισης του Spearman (r). Τα επίπεδα σημαντικότητας είναι αμφίπλευρα και η στατιστική σημαντικότητα τέθηκε στο 0,05.
Αποτελέσματα: Το δείγμα μας αποτέλεσαν 200 παιδιά ηλικίας 10-12 ετών με μέση ηλικία τα 11,2 έτη (SD=0,8 έτη). Το 54,5% των μαθητών ήταν κορίτσια. Τα αποτελέσματα της έρευνας έδειξαν ότι το 7,4% ήταν υπέρβαροι και το 1,6% παχύσαρκοι, με το 94,4% των μαθητών να είναι Ελληνικής καταγωγής. Η μέση ηλικία των πατέρων ήταν 46,3 έτη (SD=4,9 έτη) και των μητέρων 42,8 έτη (SD=4,3 έτη). Το 30,3% των πατέρων ήταν απόφοιτοι γενικού λυκείου όπως και το 35,5% των μητέρων. Το 52,7% των γονιών κάπνιζε. Ακόμα, το 71,0% των μητέρων ήταν φυσιολογικού ΒΜΙ, το 20,7% ήταν υπέρβαρες και το 8,3% ήταν παχύσαρκες. Το 67,0% των μαθητών έτρωγε καθημερινά πρωινό. Οι συχνότερες επιλογές για πρωινό ήταν το γάλα και τα δημητριακά με ποσοστά 66,3% και 62,3% αντίστοιχα. Το 60,0% των μαθητών κάνει περισσότερα από 3 γεύματα την ημέρα συνήθως. Η διατροφή των παιδιών χαρακτηρίζεται από υψηλή συχνότητα κατανάλωσης γαλακτοκομικών, επεξεργασμένων δημητριακών και των προϊόντων τους, ελαιόλαδου, κόκκινου κρέατος, πουλερικών, οσπρίων, αβγών, γλυκών, από μέτρια συχνότητα κατανάλωσης ψαριού και από χαμηλή συχνότητα κατανάλωσης φρούτων, λαχανικών και ξηρών καρπών. Το φύλο δεν επηρεάζει ιδιαίτερα τη συχνότητα κατανάλωσης των περισσότερων τροφίμων. Τα αγόρια κατανάλωναν αμυλώδεις τροφές συχνότερα από τα κορίτσια (p=0,176). Οι μαθητές που ήταν υπέρβαροι/παχύσαρκοι έτρωγαν φρούτα λαχανικά και ξηρούς καρπούς με χαμηλότερη συχνότητα σε σύγκριση με τους μαθητές με φυσιολογικό ΒΜΙ (p=0,012). Υπήρξε σημαντική αρνητική συσχέτιση της συχνότητας κατανάλωσης φρούτων (p=0,034, r=-0,15), και ξηρών καρπών (p=0,003, r=-0,22) με την ηλικία και αντίθετα σημαντική θετική συσχέτιση με την συχνότητα κατανάλωσης αναψυκτικών/χυμών (p=0,045, r=0,14). Οι μαθητές που ήταν άλλης εθνικότητας κατανάλωναν με σημαντικά μεγαλύτερη συχνότητα γαλακτοκομικά (p=0,027), αμυλώδεις τροφές (p=0,013), αναψυκτικά/χυμούς (p=0,019), γλυκά/σνακς (p=0,037), και ξηρούς καρπούς (p=0,022), σε σύγκριση με τους μαθητές που ήταν Έλληνες. Οι μαθητές των οποίων η μητέρα ήταν υπέρβαρη/παχύσαρκη έτειναν να καταναλώνουν με μεγαλύτερη συχνότητα γαλακτοκομικά (p=0,077) καθώς επίσης εάν είχαν υψηλού επιπέδου εκπαίδευσης πατέρα (p=0,023).Τα παιδιά που οι γονείς τους κάπνιζαν έτειναν να καταναλώνουν με μεγαλύτερη συχνότητα γλυκά και σνακς (p=0,076). Οι μαθητές των οποίων το οικογενειακό εισόδημα ήταν άνω των 18.000 ετησίως κατανάλωναν σε σημαντικά μεγαλύτερη συχνότητα γαλακτοκομικά (p=0,021), ψάρια (p=0,005), αμυλώδεις τροφές (p=0,015) και λαχανικά (p=0,046) σε σύγκριση με τους μαθητές των οποίων το οικογενειακό εισόδημα ήταν κάτω των 18.000 ετησίως.
Συμπεράσματα: Βάσει των αποτελεσμάτων της παρούσας μελέτης και σύμφωνα και με τα ευρήματα άλλων ερευνών παρατηρούμε ότι οι διατροφικές συνήθειες των μαθητών υιοθετούν στοιχεία του δυτικού τρόπου διατροφής. Οι επαγγελματίες υγείας έχουν χρέος σε συνεργασία με το σχολείο και την οικογένεια, μέσω του θεσμού της Αγωγής Υγείας, να διαδραματίσουν κομβικό ρόλο ώστε να διαμορφώσουν στα παιδιά υγιή διατροφικά πρότυπα βασισμένα στην παραδοσιακή μεσογειακή διατροφή.Introduction: In recent years there has been a gradual distancing from the traditional Mediterranean Standard, leading toward the adoption of the Western standard of diet.
Purpose: To explore the eating habits of children aged ten to twelve years in the wider region of Attica.
Methodology: During the school year 2016-2017, 200 children aged 10 to 12 years with random sampling of schools in Attica were studied. For the nutritional evaluation, an anonymous, semi- quantitative Food Frequency Questionnaire - 78 foods were used, self –completed by students. The anthropometric assessment was based in body measurementsconducted by the researcher. For statistical processing of data,the statistical package SPSS 22 .0 was utilized. The non-parametric Mann - Whitney criterion was used to compare quantitative variables between two groups. The correlation coefficient of Spearman (r) was used to control the relationship of two quantitative variables. Significance levels are bilateral and the statistical significance is set to 0.05.
Results: Our sample consisted of 200 children aged 10-12 years with an average age of 11.2 years (SD = 0.8 years). 54.5% of students were girls. The results of the survey showed that 7.4% were overweight and 1.6% obese, with 94.4% of students having Greek origins. The average age of fathers was 46.3 years (SD = 4.9 years) and of mothers 42.8 years (SD = 4.3 years). 30.3% of the fathers were high school graduates as well as 35.5% of the mothers. 52.7% of parents smoked. Furthermore, 71.0% of mothers had normal BMI, 20.7% were overweight and 8.3% were obese. 67.0% of the students ate breakfast on a daily basis. The most frequent breakfast options were milk and cereals with 66.3% and 62.3% respectively. 60.0% of students usually have more than 3 meals a day. Children's diet is characterized by high frequency consumption of dairy, processed cereals and their products, olive oil, red meat, poultry, legumes, eggs, sweets, moderate fish consumption and low consumption of fruits, vegetables and nuts. Gender does not particularly affect the eating habits of most foods. The boys consumed starchy foods more often than girls (p = 0.176). Students who were overweight / obese ate fruit and vegetables and nuts with a lower incidence compared to normal BMI students (p = 0.012). There was a significant negative correlation of the frequency of fruit consumption (p = 0.034, r = -0.15), and nuts (p = 0.0 03, r = -0.22) with age and an important positive correlation with the frequency of consumption of beverages / juices (P = 0,0 45, r = 0.14). Students who were of another nationality consumed significantly more dairy products (p = 0.027), starchy foods (p = 0.013), soft drinks / juices (p = 0.019), sweets / snacks (p = 0.037), and nuts (p = 0.022), compared to the students who were Greeks. Students whose mother was overweight / obese tended to consume more dairy (p = 0,0 77) as well as if they had a high level of father education (p = 0,023). The children whose parents smoked tended to consume more frequently sweets and snacks (p = 0.076). Students whose family income was over 18,000 a year consumed significantly more dairy products (p = 0.021), fish (p = 0.005), starchy foods (p = 0.015) and vegetables (p = 0.046) compared to students whose family income was below 18,000 per year.
Conclusions: Based on the results of this study and in line with the findings of other surveys, we observe that eating habits of students adopt elements from the Western diet standard. Health professionals have debt, in cooperation with the school and the family, through the Health Education Institution to play a key role, to impartto children healthy eating habits which are based in the traditional Mediterranean diet
