Ένα από τα σημαντικότερα προβλήματα που απασχόλησε τον Έλληνα νομοθέτη κατά τη σύνταξη του Αστικού Κώδικα ήταν και το ζήτημα της ευθύνης του κληρονόμου για τις υποχρεώσεις της κληρονομίας. Χαρακτηριστικά ο Μπαλής αναφέρει «ότι το ζήτημα της σχέσεως κληρονόμου προς τους κληρονομικούς πιστωτάς είναι, από νομοθετικής απόψεως σκοπούμενο, εν των δυσχερεστέρων προβλημάτων του Αστικού Κώδικος ».
Με το θάνατο ενός ανθρώπου, δημιουργείται ζήτημα σχετικά με τη τύχη των δικαιωμάτων και των υποχρεώσεων που είχε ο ζούσε. Προκείμενου να μη δημιουργηθεί οποιοδήποτε πρόβλημα κυρίως στις συναλλαγές αλλά και στην κοινωνική ζωή εν γένει, το κληρονομικό δίκαιο, ρυθμίζει τις συνέπειες που επιφέρει ο θάνατος στα δικαιώματα και στις υποχρεώσεις του ανθρώπου. Στο δωδέκατο κεφάλαιο του κληρονομικού δικαίου, που τιτλοφορείται «κληρονόμος με απογραφή» άρθρα 1901-1912, ρυθμίζεται αυτός ο ιδιόρρυθμος θεσμός.
Με την παρούσα διπλωματική εργασία, θα γίνει μια προσπάθεια να αναλυθεί όσο το δυνατόν πληρέστερα ο θεσμός της αποδοχής της κληρονομίας με το ευεργέτημα της απογραφής και τα ζητήματα που ανακύπτουν κατά την εφαρμογή και ερμηνεία των διατάξεων που τη ρυθμίζουν.
Η παρούσα διπλωματική εργασία χωρίζεται σε τρία μέρη. Το πρώτο μέρος αφορά τον θεσμό της αποδοχής της κληρονομίας με το ευεργέτημα της απογραφής. Για να γίνει όμως κατανοητός ο θεσμός αυτός, προηγείται η ανάλυση της έννοιας του απλού κληρονόμου και η έκταση της ευθύνης του. Στη συνέχεια γίνεται εκτενής αναφορά στην έννοια του κληρονόμου με απογραφή καθώς και τον σκοπό που εξυπηρετείται με αυτόν τον θεσμό. Ακολουθεί η περιγραφή του τρόπο με τον οποίο γίνεται η αποδοχή της κληρονομίας με το ευεργέτημα της απογραφής και των συνεπειών που επέρχονται τόσο στην κληρονομιαία περιουσία όσο και στον εξ απογραφής κληρονόμο καθώς επίσης και στα δικαιώματα και στις υποχρεώσεις που δημιουργούνται για τον κληρονόμο με απογραφή. Το πρώτο μέρος ολοκληρώνεται με το τέλος του ευεργετήματος της απογραφής, τους τρόπους έκπτωσης και την παραίτηση από το ευεργέτημα καθώς και τυχόν αναζήτηση άλλων τρόπων λήξης του ευεργετήματος.
Το δεύτερο μέρος, περιλαμβάνει την έρευνα που έχω διενεργήσει στα πλαίσια της παρούσας διπλωματικής εργασίας και αποτυπώνεται σε τέσσερις διαφορετικούς πίνακες.
Στους πίνακες με αριθμούς (1) και (2) παρουσιάζονται σε αριθμούς το σύνολο των αποποιήσεων κληρονομιών και δηλώσεων αποδοχής με το ευεργέτημα της απογραφής, που έχουν κατατεθεί στα Ειρηνοδικεία Αθηνών και Πειραιώς, από το έτος 2013 έως και σήμερα.
Στον πίνακα με αριθμό (3) παρουσιάζεται σε αριθμούς το σύνολο των αποποιήσεων κληρονομιών που έχουν κατατεθεί στα Ειρηνοδικεία της χώρας έως και το έτος 2017, σύμφωνα με ρεπορτάζ της εφημερίδας «Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ».
Στον πίνακα με αριθμό (4) παρουσιάζεται σε αριθμούς το σύνολο των αποποιήσεων κληρονομιών που έχουν κατατεθεί στο Ειρηνοδικείο Καλαμάτας έως και το έτος 2018, σύμφωνα με ρεπορτάζ της της ηλεκτρονικής εφημερίδας eleftheriaonline.gr.
Τέλος, στο τρίτο μέρος, με το οποίο ολοκληρώνεται η παρούσα διπλωματική εργασία, γίνεται με μια κριτική αποτίμηση όσων προηγήθηκαν.This thesis, deals with the institution of acceptance of inheritance with the benefit of inventory and the issues that arise.
The thesis is divided into three parts. The first part presents and analyzes the concept of the inheritor with the benefit of inventory and the purpose served by this institution. Furthermore, the following is a description of how the inheritance is accepted by the benefit of the inventory and its consequences. At the end of this part, are presented, the ways in which the benefit of the inventory ends. The second part is about the research carried out for the present thesis and there are four different tables. Finally, in the third and last part, a critical assessment of the institution of the benefit of inventory is made
