Amaç: Glutaminin (GLN); asit–baz dengesi, protein dönüşümü ve amonyak metabolizmasının düzenlenmesinde, katabolik durumlarda ve immun sistemin güçlenmesinde önemli görevleri bulunmaktadır. Klinik ve ekonomik olarak birçok problem yol açan oral mukozal lezyonların önlenmesi, bakımı ve tedavisi önemlidir. Bu deneysel hayvan modelinde; topikal ve sistemik yolla (enteral, parenteral) uygulanan GLN’nin travmatik oral mukozal lezyonlarda pozitif ve farklı etkilerinin ortaya çıkarılması amaçlandı.
Yöntemler: Bu çalışmaya 21 Wistar Albino sıçan dâhil edildi ve 4 gruba ayrıldı. Tüm sıçanlara intraperitoneal anestezi uygulamasından sonra ağız içerisinde travmatik oral mukozal lezyon oluşturuldu. Kontrol grubunda; travmatik oral mukozal lezyon oluşturuldu ve tedavi uygulanmadı. Çalışma gruplarında; GLN tedavisi parenteral, enteral ve topikal yollarla uygulandı. Travmatik oral mukozal lezyonun iyileşmesi makroskopik olarak gözlendi. Sıçanlar sakrifiye edildikten sonra biyopsiler alınarak histopatolojik ve biyokimyasal olarak değerlendirildi.
Bulgular: Biyopsilerin histopatolojik incelenmesinde; akut inflamasyon açısından kontrol grubu ile parenteral/topikal gruplar arasında, epitelyal proliferasyon açısından kontrol ve parenteral gruplar arasında, fibrosis açısından kontrol ve topikal gruplar arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılık saptandı. Biyokimyasal analizlerde; yalnızca malondialdehit düzeyleri açısından kontrol ve enteral gruplar arasında anlamlı bir farklılık görüldü (p<0,02).
Sonuç: Glutaminin (GLN) takviyesinin travmatik oral mukozal lezyonların tedavisinde olumlu etkisi olduğu görüldü. GLN’nin parenteral yol ile verilmesi topikal ve enteral yol ile verilmesine kıyasla daha iyi sonuç verdiği görüldü. Buna rağmen, GLN’nin parenteral yol ile verilmesi topikal ve enteral yol ile verilmesine kıyasla daha iyi sonuç verdiği görüldü.
Anahtar kelimeler: Deneysel çalışma, glutamin, oral mukozit, travmatik yar
