Montree, Pimjai

Suranaree University of Technology Intellectual Repository

        I  มนตรี  พิมพใ์จ : การวิเคราะห์ผลกระทบพหุส่ิงแวดลอ้มเชิงพื้นท่ีและการวางแผนการใช้ท่ีดินอนัเน่ืองจากการเติบโตของเมือง (SPATIAL ANALYSIS OF MULTI-ENVIRONMENTAL IMPACT AND LAND USE PLANNING DUE TO URBAN GROWTH) อาจารยท่ี์ปรึกษา : รองศาสตราจารย ์ดร.สุวิทย ์ อ๋องสมหวงั, 246 หนา้.  การเปล่ียนแปลงการใชท่ี้ดินและส่ิงปกคลุมดินอนัเน่ืองจากการเติบโตของเมืองท่ีเกิดข้ึนอยา่งรวดเร็วในพื้นท่ีโดยรอบของมหาวิทยาลยัมหาสารคาม ก่อใหเ้กิดปัญหาดา้นส่ิงแวดลอ้มหลายประการ วตัถุประสงคห์ลกัของการศึกษาคือ เพื่อประเมินการเปล่ียนแปลงการใชท่ี้ดินและส่ิงปกคลุมดินและการก าหนดคุณลกัษณะการเติบโตของเมือง การประเมินผลกระทบทางดา้นส่ิงแวดลอ้มเน่ืองจากการเติบโตของเมือง และการวางแผนการใชท่ี้ดินในอนาคต องคป์ระกอบหลกัของวิธีการศึกษาประกอบดว้ย (1) การประเมินการใชท่ี้ดินและส่ิงปกคลุมดินและการเปล่ียนแปลงท่ีเกิดข้ึน (2) การเจริญเติบโตของเมือง (3) ผลกระทบทางดา้นส่ิงแวดลอ้ม และ (4) การวางแผนการใชท่ี้ดิน ผลการประเมินการใชป้ระโยชน์ท่ีดินและส่ิงปกคลุมดินและการเปล่ียนแปลงในระหว่าง พ.ศ. 2544-2564 จากการแปลตีความดว้ยสายตาและแบบจ าลอง CA-Markov พบว่า พื้นท่ีเมืองและส่ิงก่อสร้างเพิ่มข้ึนอยา่งต่อเน่ือง ในขณะท่ี พื้นท่ีเกษตรกรรมและป่าไมล้ดลงอยา่งต่อเน่ือง ส าหรับการก าหนดคุณลกัษณะการเติบโตของเมือง พบว่า รูปแบบการเติบโตของเมืองในระหว่าง พ.ศ. 2544-2549 เป็นการพฒันาตามแนวถนน แต่ในระหว่าง พ.ศ. 2549-2554 รูปแบบการเติบโตของเมืองเปล่ียนเป็นการพฒันาแบบกระจาย ส าหรับในอนาคต รูปแบบการเติบโตของเมืองในระหว่าง พ.ศ. 2554-2564 ยงัคงเป็นการพฒันาแบบกระจาย ต าบลส่วนใหญ่มีอตัราการขยายตวัค่อนขา้งต ่า ระดบัความเป็นเมืองอยูร่ะหวา่งปานกลางถึงสูง และการพฒันาอยูใ่นระดบัปานกลาง ส าหรับผลกระทบทางดา้นส่ิงแวดลอ้มอนัเน่ืองจากการเติบโตของเมือง พบว่า ค่าเฉล่ียปริมาณน ้ าท่าในแต่ละต าบลในระหว่าง พ.ศ. 2544-2564 มีค่าแตกต่างกนั โดยค่าเฉล่ียปริมาณน ้ าท่าเพิ่มข้ึนอย่างต่อเน่ือง และจ านวนของต าบลจากการวิเคราะห์การแบ่งเขตผนัแปรโดยตรงกบัการเติบโตของเมือง ความสัมพนัธ์เชิงเส้นตรงระหว่างการเปล่ียนแปลงพื้นท่ีเมืองกบัการเปล่ียนแปลงปริมาณน ้ าท่าให้ค่าสัมประสิทธ์ิการตดัสินใจ (R2) เท่ากบัร้อยละ 87.82 และการเปล่ียนแปลงพื้นท่ีเมืองเชิงพื้นท่ีและความเป็นเมืองมีความสัมพันธ์กับการเปล่ียนแปลงปริมาณน ้ าท่าสูง ในขณะเดียวกนั ในการวิเคราะห์ศกัยภาพการเกิดน ้าท่วม พบวา่ พื้นท่ีท่ีมีศกัยภาพการเกิดน ้าท่วมระดบัปานกลางและสูงอยูใ่นบริเวณท่ีราบน ้ าท่วมถึงและตะพกัล าน ้ าตามแม่น ้ าชี พื้นท่ีท่ีไม่มีศกัยภาพการเกิดน ้ าท่วมตั้งอยูใ่นพื้นท่ีท่ีมีความสูงมากกว่า 170 เมตร เหนือระดบัน ้ าทะเลปานกลาง นอกจากน้ี พื้นท่ีท่ีถูกน ้ าท่วมจริงส่วนใหญ่ในระหว่าง พ.ศ. 2548-2554 จากรายงานของส านักงานพฒันา        II เทคโนโลยีอวกาศและภูมิสารสนเทศ พบว่า ตั้งอยู่ในพื้นท่ีท่ีมีศกัยภาพการเกิดน ้ าท่วมระดบัปานกลางและสูง ในการประเมินผงัเมืองและการวางแผนการใชท่ี้ดิน พบว่า เมืองและส่ิงก่อสร้างใน พ.ศ. 2564 มีพื้นท่ีนอ้ยกว่าเขตท่ีก าหนดในผงัเมืองรวมประมาณร้อยละ 41 จากผลลพัธ์ท่ีไดรั้บเหล่าน้ีสามารถบ่งช้ีไดว้่า ผงัเมืองรวมในปัจจุบนัสามารถรองรับผลคาดการณ์การใชท่ี้ดินและส่ิงปกคลุมดินใน พ.ศ. 2564 ได ้ในขณะเดียวกนั การจดัสรรการใชท่ี้ดินท่ีเหมาะสมมากท่ีสุดและนอ้ยท่ีสุดในแผนการใชท่ี้ดินใน พ.ศ. 2564 ไดแ้ก่ พื้นท่ีเกษตรกรรมและการอนุรักษ ์(ร้อยละ 83.00) และพื้นท่ีพาณิชยกรรม (ร้อยละ 0.48) นอกจากน้ี พบว่า การเปล่ียนแปลงปริมาณน ้ าท่าเฉล่ียท่ีค  านวณจากขอ้มูลแผนการใชท่ี้ดินลดลงในทุกต าบลเม่ือเปรียบเทียบกบัขอ้มูลการใชท่ี้ดินและส่ิงปกคลุมดินท่ีคาดการณ์ใน พ.ศ. 2564 จากผลท่ีไดรั้บแสดงใหเ้ห็นวา่ แผนการใชท่ี้ดินท่ีดีสามารถช่วยบรรเทาการเกิดน ้าท่วมได ้ จากผลการศึกษาท่ีไดรั้บสามารถสรุปไดว้่า เทคโนโลยีภูมิสารสนเทศสามารถน ามาใชเ้ป็นเคร่ืองมือส าหรับการประเมินการเปล่ียนการใช้ท่ีดินและส่ิงปกคลุมดินและผลกระทบด้านส่ิงแวดลอ้ม อนัเน่ืองมาจากการเติบโตของเมืองได ้ สาขาวิชาการรับรู้จากระยะไกล ลายมือช่ือนกัศึกษา____________________________ ปีการศึกษา 2555 ลายมือช่ืออาจารยท่ี์ปรึกษา______________________  ลายมือช่ืออาจารยท่ี์ปรึกษาร่วม___________________         III MONTREE  PIMJAI : SPATIAL ANALYSIS OF MULTI-ENVIRONMENTAL IMPACT AND LAND USE PLANNING DUE TO URBAN GROWTH. THESIS ADVISOR : ASST. PROF. SUWIT ONGSOMWANG, Dr. rer. Nat. 246 PP.  GEOINFORMATICS/SPATIAL ANALYSIS/URBAN GROWTH MODELING/ ENVIRONMENTAL IMPACT//LAND USE PLANINNG  Due to rapid growth of the Mahasarakham University, LULC change takes place in the campus and its vicinity, various types of environmental impacts occur in the area. Main objectives of the study are to assess LULC change and urban growth characteristics, environmental impact assessment due to urban growth and land use planning in the future. Main components of methodology are consisted of (1) LULC assessment and its change, (2) urban growth, (3) environmental impact, and (4) land use planning. Results of the LULC assessment and change during 2002 to 2021 from visual interpretation and prediction by CA-Markov model showed that urban and built-up areas had continuously increased while agricultural and forest land had continuously decreased. For urban growth characteristics, urban growth pattern during 2001 to 2006 was linear strip development but its pattern was changed to be a scattered development during 2006 to 2011. For the future time, urban growth pattern during 2011 to 2021 were still scattered development. Most of sub-districts had expanded at slow-speed level and had urban land percentage at moderate and high urbanization level and had developed at moderate level.         IV For environmental impact assessment due to urban growth, mean value of surface runoff during 2001 to 2021 was different from each other and its value had continuously increased and number of sub-districts by zonal analysis directly varied due to urban growth. The linear relationship between urban area change and surface runoff change was positive with the R2 of 87.82% and spatial urban area change and urbanization strongly related with surface runoff change. Meanwhile for potential flood analysis, moderate and high potential flood areas were situated in floodplain and terrace along Chi River. No potential flood area was located at elevation more than 170 m above MSL. In addition, most of actual flooded areas during 2005-2011 from GISTDA’s report were located in moderate and high potential flood areas. For evaluation of the existing comprehensive city plan and land use planning, it revealed that urban and built-up area in 2021 was less than city plan assignment about 41%. This result indicates that the existing comprehensive city plan can support the predicted LULC in 2021. Meanwhile, the most and least of suitable land use allocation in land use plan in 2021 was agricultural and conservation area (83.00%) and commercial area (0.48%). In addition, mean surface runoff change deriving from land use plan data had decreased in all sub-districts by comparison with the predicted LULC in 2021. These findings show that a well land use plan can mitigate flooding.  In conclusion, it appears that geoinformatics technology can be used as a tool for LULC change and environment impact assessment due to urban growth.  School of Remote Sensing Student’s Signature _______________________  Academic Year 2012 Advisor’s Signature _______________________   Co-advisor’s Signature _____________________  

การวิเคราะห์ผลกระทบพหุสิ่งแวดล้อมเชิงพื้นที่และการวางแผนการใช้ที่ดินอันเนื่องจากการเติบโตของเมือง

http://sutir.sut.ac.th:8080/jspui/bitstream/123456789/5316/1/Abtract%20Th-Eng.pdf

การวิเคราะห์ผลกระทบพหุสิ่งแวดล้อมเชิงพื้นที่และการวางแผนการใช้ที่ดินอันเนื่องจากการเติบโตของเมือง

Abstract

Similar works

Full text

Available Versions

Suranaree University of Technology Intellectual Repository