U ovom istraživanju ispitivana je genetička osnova nasleđivanja važnih agronomskih osobina kukuruza upotrebom različitih biometrijskih metoda. Poljski ogledi su postavljeni tokom 2011. i 2012. godine na tri lokacije: Zemun Polje, Pančevo i Bečej.
Šest inbred linija koje su ukrštene međusobno bez recipročnih kombinacija dajući 15 hibrida su upotrebljene kao materijal za primenu dialelne analize. Većina linija su male visoko značajne vrednosti OKS i PKS za ispitivane osobine što je omogućilo da se identifikuju linije kao izvori poželjnih alela za dalji rad. Linija ZPL6 se istakla kao dobar kombinator za većinu ispitivanih osobina. Odnos OKS/PKS je ukazao na veću važnost gena sa dominatnim efektom na nasleđivanje prinosa zrna, visine biljke i klipa, dok je za dužinu klipa, broj redova zrna i broj listova veći značaj imali geni sa aditivnim delovanjem.
Analiza genetičke varijanse je ukazala na veći značaj dominantnih komponenti H1 i H2 u odnosu na aditivnu (D) osim za broj redova zrna u obe i broj listova iznad klipa u 2012. godini.
Za analizu proseka generacija izabrano je 3 hibrida iz dialelne analize koji su delili jednog zajedničkog roditelja (ZPL6). Stvoreno je šest različitih generacija svakog hibrida P1, P2, BC1, BC2, F2 i F1 čime je omogućeno ispitivanje dvogenske epistaze u nasleđivanju ispitivanih osobina. Visoko značajne vrednosti epistaze su utvrđene za najveći broj osobina što se može objasniti time što je ispitivani materijal elitnog porekla i nastao kroz nekoliko ciklusa selekcije. Za broj redova zrna u 2011. godini nije pronađena epistaza. Za veći broj osobina (prinos zrna, visina biljke, visina klipa..)
su utvrđene značajne vrednosti epistaze između dominatnih gena duplikatnog tipa koja je redukovala osnovne genske efekte...In this study the genetic basis of inheritance of important agronomic traits of maize was examined using different biometric methods. Field trials were conducted during two years 2011 and 2012 on three locations: Zemun Polje, Pančevo and Bečej.
Six inbred lines were crossed with each other without reciprocal combination giving 15 hybrids that were used as material for the application of diallel analysis. Most of the lines exhibited highly significant GCA and SCA values for the examined traits which made it possible to identify the lines that could be used as sources of desirable alleles. Inbred line ZPL6 showed to be a good combiner for most of the studied traits. The GCA / SCA ratio pointed at the greater importance of genes with dominant and epistatic effect on the inheritance of grain yield, plant and ear height, while for the ear length, kernel row number and leaf number, genes with additive effects were of greater importance.
The analysis of genetic variance indicated a greater importance of the dominant components H1 and H2 compared to the additive (D) for most traits except for the number of kernel rows in both years, and the leaf number above the ear in year 2012.
For the generation mean analysis three hybrids from the diallel crosses sharing a common parent (ZPL6) were selected. Six different generations of each hybrid was created: P1, P2, BC1, BC2, F2 i F1 enabling testing the existence of two-gene epistasis in the inheritance of the traits investigated. Highly significant values of epistasis were found for most of the traits which could be explained by the fact that the investigated material is of elite origin and was created through several cycles of selection. For the number of kernel rows in 2011 no epistasis was found..
