Универзитет у Београду, Факултет организационих наука
Abstract
Cilj ovog istraživanja ogleda se u sveobuhvatnom predstavljanju, analiziranju i utvrđivanju realnih opcija i načina na koje one utiču na povećanje vrednosti za akcionare, kao i definisanje mogućeg pristupa vrednovanju običnih akcija korporacija iz visokorizičnih i fleksibilnih delatnosti. U istraživanju je dat pregled postojećih koncepata vezanih za formulisanje strategije i načini na koji njihova realizacija doprinosi stvaranju vrednosti za akcionare. Realizacija strategije dovedena je u vezu sa različitim vrstama realnih opcija, koje nastaju njenim sprovođenjem. Na osnovu pregleda literature utvrđeno je da postoji određeni broj indikatora fleksibilnosti i neizvesnosti, koji ukazuju na potencijal za postojanje realnih opcija. Ovi indikatori upotrebljeni su kako bi se izvršilo sortiranje korporacija i utvrdilo koje su to korporacije koje na raspolaganju imaju vredne realne opcije. Finansijske mere perfomansi ovih korporacija su izračunate i utvrđene su njihove karakteristike. U doktorskoj disertaciji izvršena je detaljna identifikacija i dat je kritički osvrt na postojeće modele vrednovanja vlasničkih hartija od vrednosti. Na osnovu toga, ekstra prinos na akcije doveden je u vezu sa rizikom, indikatorima realnih opcija i indikatorima različitih vrsta generičkih strategija koje korporacija može realizovati. U istraživanju je upotrebljena analiza panela podataka. Analiza osetljivosti modela izvršena je upotrebom različitih načina na koje je postojeća literatura definisala opciju rasta. U cilju verifikacije definisanog modela i postavljenih hipoteza, izvršeno je grafičko poređenje predviđanja baziranih na osnovu modela i realno generisanog ekstra prinosa. Indikatori postojanja realnih opcija pokazuju značaj u vezi između prinosa i rizika, ali tržište je obazrivije prilikom njihovog vrednovanja. Strategija vođstva u troškovima povećava ekstra prinos investitora.The goal of this research is to present, analyze, and determine different types of real options, and to explore their influence on shareholder value creation. Based on the findings, the aim is to propose a new equity valuation approach, for high risk high flexibility corporations. This research presents an overview of contemporary strategy concepts and relates them to the shareholder value creation. By conducting a certain strategy, company has different real options at its disposal. Based on the literature review, different flexibility and uncertainty indicators were determined which can suggest that there is a potential for the presence of the real options. These indicators were used to sort corporations, and to determine which have valuable real options. Furthermore, financial performance measures of high flexibility, high uncertainty companies were calculated and their characteristics were presented. This doctoral thesis identifies and critically addresses existing stock pricing models. Based on all the findings, excess return is related to the risk, real options, and generic strategies. Panel data analysis is employed in this research. Different growth option definitions were used to test the sensitivity of the proposed approach. Additionally, this approach is verified through comparison of the predicted and actual excess return results. Real options indicators show significance for an explanation of the risk-return relationship, but it can be seen that the market is more conservative when valuing those options. Cost-leadership strategy increases the investors’ excess return