Climatic water balance for the vegetation season (according to Iwanow’s equation) in central-eastern Poland

Abstract

Zmiany klimatyczne w Polsce coraz częściej powodują straty plonów z powodu wystąpienia suszy. Jedną z miar wykorzystywanych do oceny kształtowania się warunków wilgotnościowych danego obszaru jest klimatyczny bilans wodny. Uwzględnia on zarówno opady atmosferyczne, jak i ewapotranspirację. W pracy wykorzystano dane z ośmiu stacji IMGW z rejonu środkowowschodniej Polski, zarejestrowane w latach 1971–2005. Obliczono miesięczne wartości klimatycznego bilansu wodnego w okresach wegetacyjnych (IV–IX) badanego wielolecia. Stwierdzono, że w środkowowschodniej Polsce w miesiącach okresu wegetacyjnego dwa razy częściej występują ujemne klimatyczne bilanse wodne niż dodatnie. Ujemne wartości tego wskaźnika najczęściej notowano w miesiącach wiosennych, a dodatnie we wrześniu. Najmniejsze niedobory wodne notowano w północnowschodniej części badanego obszaru, a największe w części zachodniej. Analiza wykazała, że wartości klimatycznego bilansu wodnego charakteryzują się dużym zróżnicowaniem. Stwierdzono, że wartości te zmniejszają się istotnie, średnio o 5 mm na rok.Climatic changes in Poland are more and more often the reason of crop losses due to the drought occurrence. One of the measures used to evaluate the moisture conditions in particular area is climatic water balance. It takes into account both precipitation and evapotranspiration. Data used in this paper come from eight IMGW stations in central-eastern region of Poland from the years 1971–2005. Monthly values of climatic water balance during vegetation season (April–September) were calculated for the examined years. Negative climatic water balances were found to occur two times more than positive balances in central-eastern Poland during vegetation seasons. Negative values were most often observed in spring months, while positive – in September. The smallest water deficiency was noted in north-eastern part of the examined area while the largest in western part. The analysis showed that the values of climatic water balance were quite variable. These values decreased significantly by about 5 mm per year on average