Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Abstract
Celem pracy było określenie częstotliwości występowania susz
w okresie wzmożonych potrzeb wodnych kukurydzy uprawianej na ziarno
w regionie kujawsko-pomorskim na podstawie wielkości wskaźnika standaryzowanego
opadu SPI. Wykorzystując istotną zależność między zwyżkami
plonów ziarna a wysokością opadów atmosferycznych dokonano także
oceny potrzeb i przewidywanych efektów produkcyjnych nawadniania
tej uprawy. W badaniach wykorzystano wyniki pomiarów opadów atmosferycznych
w okresie od 1 lipca do 31 sierpnia w wieloleciu 1981-2010,
pochodzące z placówek COBORU w Chrząstowie, Głębokim i Głodowie
oraz ze Stacji Badawczej UTP w Mochełku. Na podstawie przeprowadzonych
badań stwierdzono, że częstotliwość wystąpienia suszy atmosferycznej
w okresie wzmożonego zapotrzebowania na wodę kukurydzy na
ziarno wynosiła w regionie 26,7-40,0%, w zależności od miejscowości.
Silne susze wystąpiły w latach 1983, 1989, 1992 i 1994, umiarkowana
w 2005, a słabe w latach 1982, 1984 i 1999. Duże potrzeby deszczowania
kukurydzy na ziarno, odpowiadające okresom suszy silnej i umiarkowanej
(SPI ≤ – 1,0) stwierdzono w 5 latach na 30 analizowanych. Prognozowana
zwyżka plonu ziarna kukurydzy uprawianej na glebach lekkich pod wpływem
nawadniania kształtuje się w tych latach na poziomie wyższym od
3,22 t.ha-1. W kolejnych 9 latach stwierdzono średnie potrzeby deszczowania,
odpowiadające wielkościom SPI w okresie lipiec-sierpień od 0 do – 1,0.The study was carried out in order to determine the frequency of
droughts in the period of increased water needs of corn cultivated for
grain in the region of Kujawsko-Pomorskie based on temporal variation of
the standardized precipitation index SPI. Also were assessed the needs and
expected productive effects of the plants grown under irrigation by a significant
correlation between increases of yields of grain and the amount of
rainfall. Rainfall data were derived from standard measurements of atmospheric
precipitation during a period from 1 July and 31 August in the multi-
annual period 1981-2010. These data were obtained from the branches
of the Research Centre for Cultivar Testing (COBORU) in Chrząstowo,
Głębokie and Głodowo, and the University of Technology and Life Sciences
Research Centre in Mochełek. The results of carried research showed
that the frequency of occurrence of dry spell during the period of increased
needs for water of corn amounted to 26.7-40.0% in the region depended
on the locality. Strong droughts occurred in the year 1983, 1989, 1992
and 1994, moderate drought in 2005 and weak droughts in 1982, 1984
and 1999. Great irrigation needs of corn which corresponded to periods
of strong and moderate droughts (SPI ≤ – 1.0) have been identified in 5
years of the 30 examined. The expected increase in the yield of corn grain
cultivated on light soils under irrigation during those years exceeds 3.22
t.ha-1. In the 9 years occurred medium-level irrigation needs, which in
the period of July-August, correspond to SPI values between 0 and – 1.0
