Η παρούσα εργασία αποσκοπεί στον ποσοτικό προσδιορισμό της τεκτονικής παραμόρφωσης στο νότιο Αιγαίο αξιοποιώντας δορυφορικά γεωδαιτικά δεδομένα 47 μόνιμων σταθμών GNSS κατανεμημένων στην περιοχή των Κυκλάδων, Δωδεκανήσων, Κρήτης, Ανατολικής Πελοποννήσου και Αττικής.
Τα δεδομένα συλλέχθηκαν από σταθμούς του τομέα Γεωφυσικής-Γεωθερμίας του πανεπιστημίου Αθηνών, του πολυτεχνείου, από το εθνικό κτηματολόγιο, καθώς και από ελεύθερες πηγές, όπως το δίκτυο GNSS του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών NOANET,το δίκτυο RING της Ιταλίας, το εργαστήριο γεωδαισίας της Νεβάδα και το UNAVCO.
Ακολούθησε η επεξεργασία των δεδομένων από το εμπορικό λογισμικό BERNESE v5.2. Η εξαγωγή ημερήσιων επιλύσεων των συντεταγμένων των μόνιμων σταθμών, η δημιουργία χρονοσειρών σύμφωνα με τα αποτελέσματα των ημερήσιων επιλύσεων, με σκοπό την εύρεση των ταχυτήτων μετατόπισης αυτών των σταθμών.
Τα γεωδαιτικά αποτελέσματα χρησιμοποιήθηκαν για την κατασκευή χαρτών όπου απεικονίζονται τα ανύσματα ταχυτήτων των σταθμών του δικτύου αλλά και για τον χάρτη πεδίου ρυθμού παραμόρφωσης. Όσον αφορά τους χάρτες των ανυσμάτων ταχυτήτων πρέπει να σημειωθεί ότι πέρα από την παραγωγή των ανυσμάτων ταχυτήτων ως προς το ITRF, επίσης υπολογίστηκαν οι διαφορικές ταχύτητες αυτών ως προς τους σταθμούς της Αναβύσσου, της Νάξου και της Αστυπάλαιας.
Στη συνέχεια όλοι οι παραγόμενοι χάρτες συνδυαστικά συγκρίνονται σύμφωνα με το δίκτυο ενεργών σεισμικών ρηγμάτων και σεισμικής δραστηριότητας.
Έπειτα με βάση την ανάλυση των τεκτονικών ταχυτήτων των σταθμών και με τον χάρτη εκτίμησης των ανηγμένων παραμορφώσεων, η περιοχή έχει χωριστεί σε ηπειρωτικά τεμάχη (blocks) για περαιτέρω ανάλυση.One of the most tectonically and seismically active areas in the world is the Aegean Sea and its surrounding region. It lies within the convergence zone between the African and the Eurasian plates along the Hellenic Arc south of Crete.
Specifically the south Aegean Sea and its adjacent areas is a highly segmented tectonically active domain, characterized by high-rate extension and severe crustal thinning. The different segments (blocks) that make up the south Aegean crust are bounded by significant fault zones and/or dislocation surfaces whose their relative motion varies in size and direction.
The present study studies the kinematic characteristics of the southern Aegean crustal segments using geodetic data of 47 permanent GNNS stations distributed over the eastern Peloponnesus, Attica, Cyclades, Dodecanese, Crete and the coast of western Anatolia.
To be more accurate, the data used herein comprise:
• Primary (unprocessed/raw) data from 24 permanent stations operated by METRICA S.A., spanning the period 2011-2018 and generously provided by said organization.
• Primary data, from 8 stations of the HEPOS (Hellenic Positioning System) facility, Hellenic National Cadaster, spanning the period 2013-2017 and generously provided by said organization.
• Primary data from one station, operated by the RING network of Italy (Rete Integrata Nationale GPS, spanning the period 2017-2018.
• Primary data from one station operated by UNAVCO, spanning the period 2011-2017.
All primary data were processed with the Bernese v5.2 software.
• Processed data (displacement time series) from 4 stations operated by the Geodetic Laboratory of Nevada, spanning the periods 2009-2018.
• Velocity vectors from 7 stations located in Attica and Peloponnesus, extracted from Chousianitis et al., (2013) and spanning a period of approx. five years.
• Velocity vectors from 2 stations operated by the National Technical University of Athens (NTUA), spanning the period 2012-2015 and kindly provided by Dr. J. Galanis (personal communication, 2018).
Hitherto studies of the kinematics of the Aegean Plate have mainly focused on the analysis of the regional strain rate field and large-scale relative motion between the Aegean, Anatolian and Eurasian plates, either using the ITRF coordinate frame or remote poles of rotation located in Western Europe or Africa. This approach does not facilitate discrimination of local-scale relative motion between tectonic blocks. Inasmuch as we are mainly interested in studying local-scale effects in the south and eastern Aegean region, we have based our analysis on a local reference point situated at Anavyssos, Attica. Finally, we evaluated and mapped the two dimensiolan strain rate tensors.
An interpretation of the nature and kinematics of the boundaries between blocks will be presented and discussed. Overall, the area of the south Aegean appears to exhibit a rather complex kinematic pattern, the origin of which remains to be confirmed and validated with future research
