Susuz amonyak (Anhydrous ammonia), basınç altında sıvı halde iken, atmosferik basınç altında gaz haline dönüşmektedir. Kimyasal özellikleri nedeniyle gerek depolama aşamasında gerekse uygulama aşamasında özel alet ve ekipmana gereksinim duyulmaktadır. Bu nedenle susuz amonyağın gübreleme amaçlı kullanımı ülkemiz tarımında gelişmemiştir. Bu çalışmanın amacı, susuz amonyak uygulamasının ülkemizde tarımında uygulanabilir durumuna getirilmesini sağlamaktır. Araştırmada; susuz amonyak uygulaması (SA), çiftçi koşulları (ÇK)ve kontrol grubu (K) üç farklı yöntem uygulanmıştır. Susuz amonyak uygulaması ekim öncesi dönemde bir kez yapılmıştır. Çiftçi koşullarında bölge üreticisinin uyguladığı gübreleme esas alınmış ve hiçbir müdahalede bulunulmamıştır. Kontrol aşamasında azotlu gübreleme yapılmamıştır. Tane verimleri ilk yıl SA uygulamasında 892,15 kg/da, ÇK uygulamasında 728,78 kg/da, K uygulamasında 378,36 kg/da tane verimi alınmıştır (F=57,79*). İkinci yıl SA uygulamasında 744,80 kg/da, ÇK uygulamasında 695,44 kg/da, K uygulamasında 453,99 kg/da tane verimi alınmıştır (F=39,86*). Dekara benzer miktarda azot uygulaması yapılmış olmasına rağmen SA uygulaması ile buğday verimi çiftçi koşuluna göre % 18,37 oranında artış gösterdiği saptanmıştır. Elde edilen sonuçlardan görülebileceği gibi SA uygulamasının verim ve verime ilişkin parametreleri üzerine olumlu yönde etkisi olmuştur. Geliştirilen SA uygulama ekipmanı ve SA gübreleme uygulamasının tarımsal üretim sürecine dahil edilmesi ülkemiz tarımının gelişimine önemli katkı sağlayacağı görülmektedir.Anhydrous ammonia (Anhydrous ammonia), while liquid under high pressure, It turns to a gas under atmospheric pressure. At the storage and application stages due to the chemical properties, special tools and equipment are needed. Therefore, the use of the Anhydrous ammonia for fertilizer is undeveloped in our country agriculture. The aim of the project, anhydrous ammonia applications will be tried to be applicable in appropriate conditions. In this research was planned in three different methods; anhydrous ammonia application (SA), the farming conditions (CK) and the control group (K). Anhydrous ammonia application was made once before the sowing period. In farming conditions (CK), farmers applied fertilizer in a classical way. Nitrogen fertilization was not applied during the control stage. Average yield of wheat in the first year for SA, CK and K groups are 892.15 kg/da, 782.33 kg/da, and 378.86 kg/da (F = 57.79*) respectively. Furthermore, average yield of wheat in the second year for SA, CK and K groups are 744.80 kg/da, 695.44 kg/da, and 453.9 kg/da (F = 39.86*) respectively. Although there are similar amounts of nitrogen applied in decares, SA application resulted %18.37 yield increase compared with CK. Obtained results showed that SA application has a positive effect on yield and yield parameters statistically (P < 0.05). Anhydrous ammonia application equipment which is developed within the project and involved this into agricultural production is important for possible significant development of Turkish agricultural industry
