'Ege Universitesi Turk Dunyasi Incelemeleri Dergisi'
Abstract
Antiöstrojen bir ilaç olan Tamoxifen (TAM) meme, pankreas, beyin ve karaciğer kanserlerinin kemoterapisinde yaygın olarak kullanılmaktadır. Bu çalışmada TAM ile çok katmanlı vezikül formundaki (MLV) model membran etkileşimleri farklı asil zincir uzunluğu ve yük durumuna sahip lipitler için farklı TAM konsantrasyonlarında (%1, %6, %9 ve %15 mol) çalışılmıştır. Asil zincir etkisini incelemek için dipalmitolfosfotidilkolin (DPPC) ve dimiristolfosfotidilkolin (DMPC) nötr lipitleri ve yük etkisini incelemek için ise anyonik dipalmitolfosfotidilgliserol (DPPG) lipiti kullanılmıştır. Bu amaçla Fourier transform-infrared (FTIR)spektroskopisi ve Diferansiyel Tarama Kalorimetresi (DSC) teknikleri ile deney yapılmıştır. CH2 gerilme modlarının dalga sayılarının FTIR ile analiz sonuçları nötr lipitler için %1 mol TAM konsantrasyonunda hem jel hem de sıvı kristal fazda lipit düzeninde belirgin bir artış, buna karşılık daha yüksek konsantrasyonlar için (%6, %9 ve %15 mol) lipitlerin düzeninde bir azalma olması sebebiyle lipit düzeninde bir zıt etki görülmüştür. Ancak, DPPG lipozomları için hem jel hem de sıvı kristal fazda tüm TAM konsantrasyonları sistemi düzensizleştirmektedir. CH2 gerilme modunun bant genişliği değerleri DPPC ve DMPC lipozomları için TAM konsantrasyonu arttıkça (%6, %9 ve %15 mol) lipit dinamiğinde artışa neden olmuştur. Buna karşılık, TAM’ nin düşük dozunun (%1mol) varlığında zıt etki görülmüştür. DPPG lipozomlarının dinamiği tüm TAM konsantrasyonları için artmıştır. Çok katmanlı lipozomların baş grubu ve TAM arasındaki etkileşimler C=O gerilme ve PO- 2 antisimetrik gerilme bandının analizi ile monitör edilmiştir. Artan TAM konsantrasyonu lipitlerin polar bölgesindeki bu fonksiyonel grupların etrafında dehidrasyona sebep olmuştur. Diferansiyel Tarama Kalorimetresi (DSC) çalışmaları tüm lipitler için TAM’ nin ön geçiş sıcaklığını kaybettiğini ve esas geçiş sıcaklığını daha düşük sıcaklıklara kaydırdığını göstermiştir. Ayrıca DSC eğrileri artan TAM konsantrasyonu ile genişlemiştir. Bu sonuçlar asil zincir uzunluğunun değil ama polar baş grubunun yük durumunun lipit düzeni ve dinamiği üzerindeki farklı etkilerini göstermiştir. Çalışmamızın ikinci bölümünde, meme kanseri tedavisinde ümit verici bir ajan olarak geliştirilmiş protein antikanser ilacı olan Herceptin (Trastuzumab) ile Tamoxifenin birlikte kullanılmasının nötr bir lipit olan DPPC üzerindeki etkileri sıcaklığa bağlı olarak araştırılmıştır. Heceptin (HER) içeren DPPC lipitlerine farklı konsantrasyonlarda (%1, %6, %9 ve %15 mol) TAM ilave edilmiştir. CH2 antisimetrik gerilme modunun dalga sayılarının analiz edilmesi ile bu HER içeren DPPC lipozomları için hem jel hem de sıvı kristal fazda artan Tam konsantrasyonu ile lipitlerin düzeninde bir artma olduğu görülmüştür. Yine HER ve TAM’ nin birlikte kullanılmasının membranların dinamiğini diğer bir deyişle akışkanlığını azalttığı görülmüştür. Lipitlerin baş grubu ve ilaçlar arasındaki etkileşimler hakkında bilgi veren C=O gerilme ve PO- 2 antisimetrik gerilme bantlarının analizi ise artan TAM konsantrasyonu ile bu fonksiyonel grupların etrafında dehidrasyon meydana geldiğini göstermiştir
