ÖZETBeden dili hayatın her anında varlığını gösteren, düşünmenin bedene yansıttığı iz düşümler olarak karşımıza çıkmaktadır. İnsanları sürekli bir birleriyle etkileşim içinde görebiliriz, fakat bu etkileşim esnasında insanların aslında sözel etkileşiminin yanında sözel olmayan etkileşim biçimleri de vardır. Bu etkileşim biçimi asla yalan söylemez.. İnsanların sözel olmayan beden dili hareketlerini kontrol ederek aslında gerçekte ne demek istediğini anlar ve doğru bir iletişim kurabiliriz. Bu amaçla Sosyal Bilgiler öğretmenlerinin sözel olmayan beden dili hareketlerinin tanımı yapılarak tanıma uygun beden dili hareketlerinin öğrencilerin sosyal bilgiler dersine olan tutumlarını etkisi araştırılmıştır.Bu araştırmanın amacı: İlköğretim 6 ve 7. sınıf öğrencilerinin, sosyal bilgiler dersinde, öğretmenlerinin kullandıkları beden dili hareketlerinin öğrencilerin sosyal bilgiler dersi¬ne olan tutumlarını etkileyip etkilemediğini ortaya çıkarmaktır.Bu araştırma ile Esenler ilçesi Yunus Emre İlköğretim Okulunda hizmet veren sosyal bilgiler öğretmenlerinin, sosyal bilgiler dersinde olumlu ve olumsuz beden dili hareketlerini nasıl kullandıkları, beden diline yüklenilen anlamların ve beden dilinin sosyal bilgiler dersine olan tutumlarında etki edip etmediği araştırılmıştır. Bunun yanında öğrencilerin, sınıf ortamında öğretmenin gösterdikleri beden dili hareketlerinden ne derece etkilendikleri öğrencilerin görüşleri alınarak tespit edilmiştir.Bu araştırmanın evrenini İlköğretim 6 ve 7. sınıf öğrencileri oluşturmaktadır. Örneklemini ise İstanbul ili, Esenler İlçesi, Yunus Emre İlköğretim okulundaki 6 ve 7.sınıfların iki şubelerin de bulunan 139 öğrenci oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama yöntemi olarak Anket, tutum ölçeği ve görüşme teknikleri kullanılmıştır. Araştırmanın Yöntemi olarak; öntest-sontest kontrol gruplu yarı deneysel desen kullanılmıştır. Araştırmada elde edilen verilerin istatistiksel analizi SPSS 17 paket programı ile analiz edilmiştir. Verilerin analizinde tanımlayıcı istatistikler (frekans, ortalama) ile birlikte tekrarlı ölçümlerin analizinde eşleşmiş t-testi, bağımsız grupların arasındaki farkın analizlerinde t-testi kullanılmıştır.Araştırma sonuçları; Sosyal Bilgiler öğretmenlerinin beden dili hareketlerinin öğrencilerin Sosyal Bilgiler dersine olan tutum ve görüşlerinde etkili olduğu literatürde geçen olumlu beden dili hareketlerinin sergilendiği sınıflarda derse olan tutumların olumlu olduğu olumsuz beden dili hareketlerinin ise öğrencilerin Sosyal Bilgiler dersine olumsuz tutum ve görüş takınmalarında etkili olduğu ortaya çıkmıştır. Cinsiyete göre kız öğrenciler ile erkek öğrenciler arasında Beden dilinden etkilenme açısından anlamlı fark bulunamamıştır. (p>0,05).Buna rağmen Sosyal Bilgiler Öğretmenlerinin Beden dili davranışlarından etkilenme oranlarının sınıflar bazında farklılıklar ortaya koyduğu görülmüştür. Deney grubu Ön test tutum ve son test tutum ortalamalarının anlamlı bir farklılık gösterip göstermediğini belirlemek amacıyla yapılan eşleştirilmiş grup t testi sonucunda, aritmetik ortalamalar arasındaki fark istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur(t=-4,701;p=0,000<0,05). Sontest tutum puanı ortalaması Öntest tutum ortalamasından yüksektir.Öğrencilerle yapılan görüşme sonucunda, Sosyal Bilgiler Öğretmenlerinin olumlu beden dili davranışlarından olumlu, olumsuz beden dili davranışlarından ise olumsuz etkilendikleri ortaya çıkmıştır.Anahtar Sözcükler: Sosyal bilgiler, beden dili, tutum ABSTRACTBody language is the reflection of thoughts on our bodies and it is come across on all aspects of life. We can see the people communicating with each other all the time, however the communication is not always solely verbal. This type of communication cannot lie. We could actually understand what people are really trying to say by following their body language, thus we could communicate properly. Based on this fact, students’ attitudes towards Social Science course is researched by defining body language of Social Sciece teachers. The purpose of this research is to surface whether the 6th and 7th grade primary school students’ attitudes towards Social Sciences course are affected by the teacher’s body language or not.This research finds out how the teachers in Esenler – Yunus Emre Primary School use both positive and negative body language during classes and whether these behaviours affect the attitudes towards the Social Science course. Besides, students are interviewed how the body language of a teacher affects their attitudes towards that particular lesson.The research takes place in Istanbul city, Esenler – Yunus Emre Primary school and it is applied on 139 students attending 6th and 7th grade of the same school.As the method of the research, analysis of quasi-experimental pre-test post-test control group design is used. Interview, Questionairre and Attitude scale is used to gather the data. Data collected during the research is analysed stastistcally on a computer software called SPSS version 17. For the data analyses, defining statistics such as frequency and median along with t-test for the repetitve analyses is used. For the analyses of difference between independant groups, t-test is used.The results show that the body language of the Social Science Teachers actually affect the students’ attitudes toward that particular course; the positive body langauge referred in the literature affects the attitudes of the students in a positive way, whereas the negative body language affects the attitudes of the students in a negative way in Social Sciences courses.No difference is noticed between genders of the students considering how they are affected by the body language of a teacher. However, there are differences between classes on how much they are affected by the body language. The result of the t-test to decide whether experimental group’s pre-test and post-test attitudes bare any difference shows that arithmetic mean between the two tests are different (t=-4,701; p=0,000<0,05). Arithmetic mean of the post test is more than the pre-test.Key Words: Social Sciences, Body Language, Attitude
