Adela Musić

Adevija Imširović

Asja Hotić-Hadžiefendić

Elmina Mulić

Nedima Kapidžić-Bašić

Suada Mulić-Bačić

Šahza Kikanović

Croatian

HRČAK - Portal of Croatian Scientific and Professional Journals

55(2)  Reumatizam 2008. 911Klinika za fi zikalnu medicinu i medicinsku rehabilitacijuUniverzitetski klinički centar Tuzla  Trnovac bb  75000 Tuzla  BiH2Odjeljenje za reumatologiju  Klinika za interne bolestiUniverzitetski klinički centar Tuzla  Trnovac bb  75000 Tuzla  BiHUTICAJ FUNKCIONALNIH PROMJENA I DEPRESIJENA SOCIJALNE KONTAKTE BOLESNIKA SA REUMATOIDNIM ARTRITISOMTHE INFLUENCE OF FUNCTIONAL CHANGES AND DEPRESSIONON SOCIAL CONTACTS OF PATIENTS WITH RHEUMATOID ARTRHRITISNedima Kapidžić-Bašić¹  Šahza Kikanović¹  Asja Hotić-Hadžiefendić¹Suada Mulić-Bačić²  Adevija Imširović¹  Elmina Mulić¹  Adela Musić¹Bolesnici sa reumatoidnim artritisom (RA) se, zbog svojih problema sa zglobovima manje kreću, a to uslov-ljava i manje druženje sa prijateljima i članovima porodi-ce. Razlozi za smanjenje kontakata izgledaju logična po-sljedica otežane pokretljivosti. Pri tome se zaboravlja da oni mogu biti posljedica i depresije od koje često pate re-umatski bolesnici. Pojava depresije pogoršava funkcional-nu sposobnost bolesnika i usložnjava njihovu terapiju.Cilj rada je da ispita kakvi su socijalni odnosi bo-lesnika sa RA i da utvrdi razloge za takve odnose.U ispitivanju je učestalo 29 bolesnika sa RA konse-kutivno odabranih. Svi bolesnici su, osim uobičajene kli-ničke obrade, popunjavali upitnik sa pitanjima iz domena socijalnih odnosa: sa kim živi, sa kim se druži, da li su od-nosi sa familijom i prijateljima na ranijem nivou ili su sma-njeni sa napredovanjem bolesti, zatim pitanja o obrazova-nju, zanimanju i bračnom statusu. Prisusutvo depresije je utvrđivano korištenjem samoprocjenske skale za depresiju po Zungu-SDS, a funkcionalna sposobnost je ocjenjivana pomoću Health Assessment Questionaire-HAQ (0-3,00).Prosječna starost ispitivanih bolesnika je bila 57,2±10,08 god, trajanje bolesti 12 godina. Funkcionalna sposobnost je bila umanjena u svih ispitivanih bolesnika, HAQ je bio 2,10. Osjećaj stalnog umora ima 76% ispita-nika. Svi ispitivani bolesnici su izjavili da su prije bole-sti imali puno kontakata, bilo sa rodbinom ili prijateljima i da su kontakti bili skoro svakodnevni. Većina bolesni-ka (82,8%) je suzila broj kontakata i sveli samo na djecu i najužu rodbinu. Polovina bolesnika (55%) je izjavila da ne može praviti posjete, a 24% se ne osjeća sposobnim za bilo kakvo druženje. Od ispitivanih bolesnika kod 82,8% je nađena depresija, od kojih čak 38% ima teški stepen depresije. Od bolesnika koji su izjavili da nikako ne mogu ići u posjete, svi spadaju u teške bolesnike sa prosječnim HAQ iznad 2,30, od kojih 56% ima tešku depresiju.Svi ispitivani bolesnici imaju poremećene socijal-ne odnose, većina ih je suzila broj osoba sa kojima se dru-že i osjeća se nesposobna za odlazak u posjete. Razlog smanjenim socijalnim kontaktima je smanjena funkcio-nalna sposobnost, prisutan svakodnevni bol, umor, ali i depresija koja je prisutna u visokom procentu. Smanjeni socijalni kontakti neminovno utiču na povećanje depre-sije, a ova još dublje vodi pogoršanju funkcionalne spo-sobnosti o čemu bi trebalo posebno voditi računa.Ključne riječi: reumatoidni artritis, depresija, funkcionalna neposobnost, socijalni kontakti

The influence of functional changes and depression on social contacts of patients with rheumatoid artrhritis

The influence of functional changes and depression on social contacts of patients with rheumatoid artrhritis

Abstract

Similar works

Full text

Available Versions

HRČAK - Portal of Croatian Scientific and Professional Journals