Periodieke screening, diagnostiek en behandeladviezen van dysfagie bij mensen met verstandelijke beperkingen:Praktijkervaringen met een cyclisch dysfagiewerkproces

Abstract

Inleiding: mensen met verstandelijke beperkingen (VB) hebben een verhoogde kans op dysfagie. Tijdig screenen op dys- fagierisico is van belang. Om dit systematisch te doen is een cyclisch dysfagiewerkproces ontwikkeld, bestaande uit drie stappen: screenen, diagnostiek en behandeladviezen. Dit kwalitatieve praktijkonderzoek beoogde om het cyclische dysfagiewerkproces te evalueren. Methode: middels semigestructureerde interviews zijn vier onderzoeksvragen beantwoord over 1) praktijkervaringen met het dysfagiewerkproces, 2) belemmerende en bevorderende factoren omtrent de uitvoering hiervan, 3) randvoorwaarden voor het opvolgen van behandeladviezen en 4) het ervaren effect op de kwaliteit van leven van cliënten. Transcripten zijn thematisch geanalyseerd. Resultaten: er zijn 39 geldige interviews afgenomen bij cliënten, wettelijk vertegenwoordigers, zorgverleners, behandelaren en managers. Thematische analyse resulteerde in een overzicht van positieve en negatieve ervaringen per stap van het dysfagiewerkproces. Bovendien kwamen bevorderende factoren (motivatie, methodisch werken, stabiel team, concreet maken) en belemmerende factoren (onvoldoende praktische haalbaarheid behandeladviezen, onduidelijkheid, hoge werkdruk, kennistekort) naar voren. Tevens is genoemd dat uitvoering van behandeladviezen op korte termijn vaak goed verliep, maar dat borging verbetering verdient. Hierbij zijn randvoorwaarden benoemd. Tot slot kwamen de thema’s ver- mindering dysfagieproblematiek, veiligheid versus vrijheid en bewustwording naar voren. Op basis van de resultaten is het dysfagiewerkproces geoptimaliseerd waarbij onder andere een vierde stap (evaluatie) is toegevoegd. Conclusie: dit onderzoek toont dat het cyclisch dysfagiewerkproces goed ingebed kon worden in de dagelijkse praktijk. Zorginstellingen wordt geadviseerd een cyclisch dysfagiewerkproces te implementeren