Evolution of tram and bus transport infrastructure in Cracow from XIX to XXI centrury

Abstract

Praca ukazuje aspekty rozwoju infrastruktury komunikacji miejskiej w Krakowie. Skupia się na eksploatowanym dawniej i obecnie taborze, użytkowanych zajezdniach. Dotyczy zarówno trakcji tramwajowej, jak i autobusowej od początków ich powstania do współczesności. Narrację uzupełniają zdjęcia. Wywód rozpoczęto od zarysu historii obu środków transportu. Zasygnalizowano w tym miejscu wątki, które zostaną rozwinięte w kolejnych częściach pracy.W drugim rozdziale przeanalizowano zmieniający się na przestrzeni lat muzealny tabor szynowy i kołowy. Uwzględniono zarówno okres tramwaju konnego, jak i elektrycznego. Do pojazdów zabytkowych zaliczono pojazdy, których eksploatację rozpoczęto w XXI wieku, jednak planowane jest wycofanie ich z użytkowania w nieodległej perspektywie czasowej. Następny, trzeci rozdział koncentruje się na infrastrukturze technicznej, przede wszystkim zajezdniach dla tramwajów i autobusów. Koniec tej części pracy poświęcono elementom infrastruktury przystankowej, malowaniu pojazdów komunikacji, wozom technicznym oraz biletom. Czwarty rozdział prezentuje problematykę współcześnie użytkowanego taboru. Zakres tematyczny podzielono na modernizowane, nowe i testowane wagony tramwajowe. Z kolei ze względu na rozległość części poświęconej autobusom, zdecydowano się na podział według kryteriów chronologicznych i częściowo tematycznych.Wywód wieńczy podsumowanie oparte o próbę analizy zjawisk w transporcie miejskim. Podjęto głównie problematykę funkcjonowania komunikacji, nowego podejścia do transportu szynowego, które przyczyniło się do odkrycia go na nowo. Wspomniano w tym miejscu szerzej o historii rozbudowy Krakowskiego Szybkiego Tramwaju. Integralną częścią pracy jest aneks, gdzie zgromadzono najważniejsze dane dotyczące komunikacji w Krakowie. Zestawiono między innymi daty otwarcia kolejnych odcinków sieci tramwajowej, planowane nowe trasy tramwajowe, linie komunikacyjne wraz z przypisanym taborem, stan inwentarzowy autobusów z wybranych lat, wykaz testowanych autobusów komunikacji miejskiej, podsumowanie posiadanego przez przewoźników taboru.The study reveals aspects of the development of Krakow's public transport infrastructure. It focuses on the rolling stock in use past and present, the depots in use. It deals with both tram and bus traction from their inception to the present day. The narrative is supplemented by photographs. The narrative begins with an outline of the history of both modes of transport. The themes that will be developed in the following sections of the work are signalled here.The second chapter examines the museum's changing rail and wheeled rolling stock over the years. Both the horse-drawn and electric tramway periods are included. Historic vehicles were included if they started operating in the 21st century, but are scheduled to be taken out of service in the not too distant future. The following third chapter focuses on the technical infrastructure, primarily tram and bus depots. The end of this part of the thesis is devoted to elements of bus stop infrastructure, the painting of transport vehicles, technical vehicles and ticketing. The fourth chapter presents the issue of contemporary rolling stock. The thematic scope is divided into modernised, new and tested tram wagons. In turn, due to the vastness of the section on buses, it was decided to divide it according to chronological and partly thematic criteria.The account concludes with a summary based on an attempt to analyse phenomena in urban transport. The main issues addressed are the functioning of communication, the new approach to rail transport that has contributed to its rediscovery. The history of the extension of the Krakow Fast Tram is mentioned in more detail. An appendix is an integral part of the work, where the most important data on transport in Krakow is collected. Among other things, the dates of opening successive sections of the tram network, planned new tram routes, transport lines with assigned rolling stock, the inventory of buses from selected years, a list of tested public transport buses and a summary of the fleet owned by operators are listed