Snow cover in the vicinity of the Arctowski Station (South Shetland Islands, Antarctic) in the period 1978-1996

Abstract

Pokrywa śnieżna jest istotnym czynnikiem klimatotwórczym. Długość jej zalegania oraz jej miąższość wpływają również na wegetację roślinną i przebieg procesów peryglacjalnych w gruncie (Krajewski 1986; Kejna i Laska 1999b). W klimacie subantarktycznym pokrywa śnieżna tworzy się w warunkach ogromnej zmienności pogody. We wszystkich porach roku występują dodatnie i ujemne temperatury powietrza oraz stałe i ciekłe opady atmosferyczne. Silne wiatry przenoszą śnieg, znacznie modyfikując pokrywę śnieżną. Na Stacji H. Arctowskiego (Wyspa Króla Jerzego, Szetlandy Południowe) prowadzono systematyczne pomiary miąższości i czasu zalegania pokrywy śnieżnej w latach 1978-1990 oraz w 1992 i 1996 r. Jednak pokrywie śnieżnej poświęcono tylko niezbyt obszerne akapity w artykułach podsumowujących kolejne wyprawy, np. Nowosielski 1980; Kratke i Wielbińska 1981; Kowalski 1986; Kejna i Laska 1997. Zagadnienie to nie było poruszane nawet w opracowaniach o charakterze monografii klimatu tego obszaru, np. Marsz i Rakusa-Suszczewski 1986; Marsz i Styszyńska 2000. Badania nad zróżnicowaniem przestrzennym miąższości pokrywy śnieżnej w okolicach Stacji H. Arctowskiego oraz na Lodowcu Ekologii prowadzono jedynie w 1991 r. (Gonera i Rachlewicz 1997) oraz w 1996 r. (Caputa i in. 1997).The snow cover was investigated at the Arctowski Station (King George Island, Antarctic) in the period 1978-1996. During the 20th Polish Antarctic Expedition in 1996 the snow cover was measured in 32 places on the Sile of Special Scientific Interest No. 8 in the vicinity of the Arctowski Station (King George Island, Antarctic). On the King George Island the snow cover can occur around the year. In the summer months the snow cover is unstable. On the average 230 days with snow cover occurred at the Arctowski Station. The permanent snow cover began at 7th May and ended at 23th November. The mean snow cover thickness in the years 1978-1996 was between 40 to 50 cm, but the maximum reached 131 cm in 1980. The accumulation of snow was disturbed by frequent midwinter thawing and snow drift. In 1996 at the Arctowski Station permanent snow cover was formed on 6 June and stayed till 31 October. It reached its maximal thickness, 73 cm in September. The snow cover on the SSSI No 8 area showed great spatial differentiation. This is the effect not only the different sums of precipitation, but also the redistribution of the snow by wind. On the nonglaciated area the biggest thickness of snow cover was measured in depressions, in the filled up valleys of streams and on the snow patches. Heights and mountain peaks are without snow because of the wind. On the Ecology Glacier in 1996 the thickness of snow cover increased with the altitude. The biggest thickness of snow cover (177 cm) was measured at 165 m above sea level. In summer the snow cover melts, on the glaciers the snow border runs from 150 to 300 m above sea level in dependence on the weather conditions. On the nonglaciated areas the snow stays until the middle of summer in the form of snow patches