Wpływ skażenia gleby metalami ciężkimi w mieszaninie z cynkiem i niklem na ich zawartość w strąkch i nasionach bobu (Vicia faba L. ssp. maior)

Abstract

The investigations aimed at an assessment of soil contamination with mixtures of heavy metals (Pb, Cu and Cd) with zinc and nickel on two levels of pollution on heavy metal concentrations in broad bean pods and seeds. Soil contamination with zinc used separately and in a mixture with Cd, Pb or Cu on III level acc. to IUNG classification prevented formation of pods and seeds by broad bean. Heavy metal concentrations in broad bean pods and seeds assumed the following order: Zn > Ni > Cu > Pb > Cd. The soil contamination with nickel in mixture with Cd, Pb or Cu on II level of pollution acc. to IUNG Classification does not cause an increase in the levels of the above-mentioned metals in broad bean seeds, but nickel concentrations increase by ca 2÷4 times. The soil pollution with nickel in a mixture with Cd, Pb or Cu contributed to an increase in the above metals concentrations in broad bean pods relatively to the applied dose, except for copper, whose level did not significantly differ from this element content in the unpolluted pods.Celem pracy było określenie wpływu skażenia gleby mieszaninami metali ciężkich (Pb, Cu i Cd) z cynkiem i niklem na dwóch poziomach zanieczyszczenia na ich zawartość w strąkach i nasionach bobu. Skażenie gleby cynkiem zastosowanym oddzielnie oraz w mieszaninie z Cd, Pb lub Cu na poziomie III stopnia wg klasyfikacji IUNG prowadzi do niewykształcania strąków i nasion przez bób. Zawartość metali ciężkich w strąkach i nasionach bobu kształtowała się w następującym porządku: Zn > Ni > Cu > Pb > Cd. Skażenie gleby niklem w mieszaninie z Cd, Pb lub Cu na poziomie II stopnia zanieczyszczenia wg klasyfikacji IUNG nie powoduje podwyższenia poziomu wymienionych metali towarzyszących w nasionach bobu, natomiast zawartość niklu wzrasta ok. 2-, 4-krotnie. Skażenie gleby niklem w mieszaninie z Cd, Pb lub Cu przyczyniało się do wzrostu zawartości wymienionych metali w strąkach bobu odpowiednio do zastosowanej dawki, z wyjątkiem miedzi, której poziom nie odbiegał statystycznie istotnie od zawartości tego pierwiastka w strąkach niezanieczyszczonych