Use of macrozoobenthos for biological assessment of water quality in oxbow lakes of varying hydrological connectivity to the main river channel in the example of Lyna River valley

Abstract

This study presents influence of hydrological connectivity between oxbow lakes and the river on water quality determined based on the structure of aquatic invertebrate communities in oxbow lakes. Five oxbow lakes of the Lyna River were investigated, i.e. two lotic, two semi-lotic and one lentic ecosystem. It was shown that Chaoboridae (Diptera), Oligochaeta and Hydrobiidae (Gastropoda) were the most abundant groups of invertebrates, often accompanied by Chironomidae larvae (Diptera). Ephemeroptera and Trichoptera were the only invertebrate bioindicators observed in the studied water bodies. The EPT% index, determined based on their abundance, as well as EPT:C, determined based on their proportion to Chironomidae, indicated that groups of these organisms sensitive to environmental conditions occurred at low abundance in all hydrological types of oxbow lakes. Family Biotic Index (FBI), Biological Monitoring Working Party index (BMWP-PL) and Average Score per Taxon (ASPT), both adapted to the Polish conditions, revealed low water quality regardless of the degree of hydrological connectivity. This study shows that the structure of invertebrate communities inhabiting oxbow lakes can be a source of valuable monitoring data. BMWP-PL seems to be the most objective among the biotic indices. Hence, it can be applied in biomonitoring research of many types of aquatic ecosystems.Na przykładzie pięciu starorzeczy rzeki Łyny (dwa otwarte, dwa półotwarte i jedno zamknięte) określono wpływ stopnia łączności hydrologicznej starorzeczy z rzeką na jakość wody, w oparciu o strukturę bezkręgowców wodnych zasiedlających starorzecza. Wykazano, że najbardziej licznymi grupami bezkręgowców w starorzeczach były larwy Chaoboridae (Diptera), Oligochaeta i Hydrobiidae (Gastropoda), którym z reguły towarzyszyły larwy Chironomidae (Diptera). Wśród bezkręgowych organizmów wskaźnikowych obserwowano jedynie Ephemeroptera i Trichoptera. Wyznaczone na podstawie ich liczebności wartości wskaźników EPT% oraz EPT:Chironomidae wykazały, że wrażliwe na zanieczyszczenia grupy tych organizmów były bardzo ubogie i osiągały podobną liczebność w różnych typach hydrologicznych starorzeczy. Obliczone wartości wskaźników FBI, BMWP-PL oraz ASPT wskazywały na złą bądź niezadowalającą jakość wody w starorzeczach, bez względu na stopień ich łączności z rzeką. Badania wykazały, że struktury wodnych zgrupowań bezkręgowców zasiedlających starorzecza mogą dostarczyć cennych informacji monitoringowych, a wśród testowanych wskaźników biotycznych najbardziej obiektywnym wydaje się być BMWP-PL. Tym samym można go stosować w badaniach biomonitoringowych wielu typów ekosystemów wodnych