Wpływ temperamentu i szybkości doju na długość użytkowania, wydajność życiową i przyczyny brakowania krów

Abstract

Influence of cow temperament and milking speed on herd life, lifetime milk yield and reasons of cow culling.Importance of functional traits, longevity or reproduction traits increases continuously in present dairy cattle breeding. Effects of milking speed and cow temperament on herd life, lifetime milk yield and reasons of culling were estimated. The highest lifetime yield (p<0.01) of milk, fat and protein as well as life span and herd life had calm animals or slow milking cows. However, cows with normal temperament or fast milking had the highest (p<0.01) yield of milk fat and protein per one day of utilization. The main reason of culling were fertility and reproductive disorders (on average 41.2%), but 15.3% cows were culled because of udder diseases. Results suggest highly significant (p<0.01) influence of temperament and milking speed on life span, herd life, lifetime milk yield. Functional traits, longevity or fertility should be parts of breeding programs to balance dairy cattle selection and compensate negative influence of selection only towards milk yield that took place in the past.Wpływ temperamentu i szybkości doju na długość użytkowania, wydajność życiową i przyczyny brakowania krów. Cechy związane z użytkowością, długowiecznością czy rozrodem bydła mlecznego mają coraz większe znaczenie w tworzeniu programów hodowlanych. Oceniono wpływ szybkości doju (bardzo wolne, wolne, przeciętnie, szybko, bardzo szybko) i temperamentu krów (zwierzę powolne, normalnie reagujące, pobudliwe lub agresywne) na długość ich użytkowania, życiową wydajność oraz przyczyny brakowania. Najwyższą wydajnością (p<0,01) życiową mleka, tłuszczu i białka oraz długością życia i użytkowania cechowały się zwierzęta powolne lub te wolno oddające mleko. Jednak to krowy normalnie reagujące lub o szybkim tempie oddawania mleka miały najwyższą (p<0,01) wydajność mleka, tłuszczu i białka na jeden dzień użytkowania. Główną przyczyną brakowania krów była jałowość i choroby układu rozrodczego (średnio 41,2%), jednak 15,3% wszystkich krów wybrakowano z powodu chorób wymienia. Otrzymane wyniki sugerują istotny (p<0,01) wpływ temperamentu oraz szybkości doju na długość życia i użytkowania krów oraz ich wydajność życiową. Cechy użytkowe, długowieczność czy płodność powinny być wykorzystane do tworzenia indeksów selekcyjnych, by zrównoważyć negatywny wpływ selekcji skoncentrowanej w przeszłości głównie na zwiększaniu wydajności mlecznej