Farklı Zemin Tiplerine Sahip Alanlarda Sürütme Yolu Üzerinde Meydana Gelen Sıkışma Değerlerinin Belirlenmesi

Abstract

Ülkemizde odun üretim çalışmalarında kullanılan tesisler; orman yolları, sürütme yol ve şeritleri, bakımpatikaları, vinçli hava hatları ve oluk sistemleridir. Orman yolları tüm ormancılık çalışmaları için gerekliolan ana tesisler olup, sürütme yol ve şeritleri odun üretim çalışmalarında traktör, sürütücü vehayvanlarla taşıma çalışmalarında yoğun bir şekilde kullanılmaktadır. Bu yoğun kullanım nedeniylesürütme yol ve şeritlerinin planlanması, gerekliyse inşası, kullanımı ve bakımı çok önemlidir. Sürütmeyolu ve şeritlerin üzerinde özellikle traktörlerin tomrukları sürütmesinden dolayı zeminde oluşan sıkışmave deformasyonlar erozyon riski ve toprağın zarar görmesi açısından göz önüne alınması gerekendurumlardır. Bu çalışma, İstanbul Orman Bölge Müdürlüğü, Şile Orman İşletme Müdürlüğü, SahilköyOrman İşletme Şefliği içerisindeki ormanlık alanlarda yapılmıştır. İki farklı sürütme yolu çalışma içinseçilmiştir. Bu sürütme yollarının biri killi kumlu bir toprak yapısına sahipken, diğeri kumlu balçıkşeklinde bir toprak yapısına sahiptir. Çalışma alanında sürütme yolları üzerinde belirli mesafelerdeenkesitler alınarak bu enkesit alanlarında el penetrometresi ile toprağın sıkışma değerleri bulunmuştur. Aynı zamanda, manuel yöntemler ve aynı zamanda düşük maliyetli yersel fotogrametri yöntemi ilesürütme yolu üzerindeki deformasyon şekli çıkarılmıştır. Sürütme yolu üzerinde her enkesitte 5 farklınoktada, aynı zamanda ormanlık alan içerisinde deformasyon olmamış alanda sıkışma değerleri ölçülmüşve traktörler ile sürütme yapılan alan ile yapılmayan alandaki sıkışma farklılıkları zemin tiplerine göreortaya konmuştur. Sürütme yol ve şeritleri üzerinde meydana gelen sıkışma ve zeminin deformasyonuözellikle yağışın çok olduğu ormanlık alanlarda erozyon riskini artırmaktadır. Üretim çalışmalarısonrasında doğaya bırakılan sürütme yolları aynı zamanda eğimleri de yüksek ise yağış suyunu üzerindeakıtarak yol üzerinde çığırlar açılmasına ve toprağın eğim yönünde su ile birlikte akmasına nedenolmaktadır. Yağışlı bölgelerde yer alan sürütme yolları mutlaka üretim çalışmalarından sonra uygun bir şekilde değerlendirilmelidir. Eğer aynı bölgede tekrar üretim çalışması yapılmayacaksa bu yollarağaçlandırılmalı ve doğaya bu şekilde kazandırılmalıdır

    Similar works