Bilim ve Sanat Merkezi Öğretmenlerinin İki Kere Farklı Öğrencilere Karşı Yaklaşımlarının İncelenmesi

Abstract

MilliEğitim Bakanlığı’na bağlı bilim ve sanat merkezlerinde sanat veya genel yetenekanlamında özel yetenekli çocuklara yönelik öğretim destekleri verilmektedir.Ancak her okulda karşılaşıldığı gibi bilim ve sanat merkezlerinde de farklıözel gereksinimlere sahip öğrenciler de bulunabilmektedir. Özel yeteneğine ek olaraksahip oldukları bu farklılıklar dolayısıyla bu öğrenciler iki kere farklıolarak adlandırılmaktadır. Özel yetenekli öğrencilerin bu farklılıklarınınöğretmenler tarafından farkında olunması ve bu ihtiyaçlarına göre eğitimalmaları önem arz etmektedir. Özel yetenekli çocuklar, her çocukta aynıolmaksızın, depresyona yatkınlık, kurallara karşı aşırı direnç gibi özellikleresahiptirler. Bunun yanında öğrenme güçlüklerine de yatkındırlar. Özel yetenekliçocuklarda en sık görülen öğrenme güçlüklerinden biri de dikkat eksikliği vehiperaktivite bozukluğudur. Özel yetenekli bireylerin sahip olduğu özelliklerile dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu (DEHB) yaşayan bireylerin sahipolduğu özelliklerin benzerlik göstermesi de durumu karmaşık hale getirmektedir.Çünkü sadece özel yetenekli ya da sadece DEHB’li bir bireyin ihtiyaçlarıylaikisini de bünyesinde taşıyan bireylerin ihtiyaçları birbirinden farklılıkgöstermektedir. Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu problemi yaşayanöğrencilerin özelliklerine bakıldığında; aşırı konuşma, diğer bireylerin sözünükesme, koşma, komutları takip edememe, &nbsp;zihin aktivitesi gerektiren işlerden kaçmagibi okul hayatını zorlaştıracak davranışlar gözlemlenmektedir. Hem özelyetenekli olan hem de dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu problemiyaşayan bireylerde ise rutin görevleri reddetme, uygunsuz şakalara yatkınlık,konular arası geçişe uyum sağlayamama, otoriteyi reddetme ve inatçılık gibidavranışların olduğu görülmektedir. İki kere farklı bireyler belirtilen özelliklerdendolayı yönlendirilmeye daha çok ihtiyaç duymaktadırlar. Bu yönlendirmede enbüyük pay ise öğretmenlere düşmektedir. Bu bağlamda araştırmanın amacı bilim vesanat merkezi öğretmenlerinin iki kere farklı öğrencilere yönelik yaklaşım veuygulamalarını ortaya koymaktır. Araştırmanınçalışma grubunu Kayseri Çetin Şen Bilim ve Sanat Merkezi’nde görev yapmakta olanfarklı branşlardan 20 öğretmen oluşturmaktadır. Nitel araştırma yöntemlerindenfenomenolojinin kullanıldığı bu araştırmada veriler yarı yapılandırılmışgörüşme formu aracılığıyla toplanmıştır. Veriler nitel veri analiztekniklerinden biri olan betimsel analiz ile çözümlenmiştir. Araştırmasonucunda genel anlamda bireysel farklılıklar ile ilgili bilgi ve tecrübesahibi olan öğretmenlerin, iki kere farklı öğrenciler ile ilgili eğitimeksikliği yaşadıkları ve bundan kaynaklı onlarla çalışma konusunda yeterli olamadıklarıve ayrıca kendilerini bu konuda çok yeterli hissetmedikleri sonucunavarılmıştır. Bu noktada, rehber öğretmen eksikliğinin, sorumlu olunan öğrencisayılarının fazlalığının, ders saatlerinin azlığının, bilim ve sanatmerkezlerini çeşitli yetersizliklerinin olumsuz etkileri üzerinde durulmuştur.Katılımcılar kendilerini yeterli hissettikleri noktaların ise sınıf mevcudununazlığına ve esnek öğretim sürecine bağlı olarak farklılaştırılmış eğitimuygulamaları olduğu tespit edilmiştir. Bu çalışma TÜBİTAK Bilim İnsanı Destekleme Daire Başkanlığı tarafından2209-A Üniversite Öğrencileri Araştırma Projeleri Destekleme Programıkapsamında 1919B012003934 başvurunumarasıyla desteklenmiştir.</p