Background. In spite of many experimental and clinical examinations, the
composition of atherosclerotic plaques is not quite known. The aim of our study
was to determine the concentration of selected endothelial cell markers: thrombomodulin
(TM), endothelin (ET) and selectins E and P (sel E, P) in extracts of carotid
bifurcation plaques and in plasma.
Material and methods. Thirty-eight patients (20 symptomatic, 18 asymptomatic)
undergoing carotid endarterectomy were enrolled in this study. The concentration
of selected endothelial cell factors in extracts of carotid plaques and plasma
was measured with enzyme immunoassay (ELISA). The concentration of these factors
was calculated per mg of protein (mg/P).
Results. In extracts of carotid plaques, a much higher concentration of
TM, ET and sel. E and P was observed than in patient’s plasma. The concentration
of examined parameters in plaques was uninfluenced by sex, age, arterial hypertension,
the degree of arterial stenosis, hyperlipidemia and smoking. Only diabetes increased
its level in plaques.
Conclusions: All evaluated factors TM, ET, sel. E and P are the components
of the carotid plaque. Its concentrations are much higher in plaques than in plasma.
Therefore, they take part in the pathogenesis of carotid plaque formation and
arterial stenosis.Wstęp. Mimo że przeprowadzono już bardzo wiele badań doświadczalnych i
klinicznych, patomechanizm powstawania i skład blaszki miażdżycowej w tętnicach
szyjnych nie jest w pełni poznany. Celem pracy była ocena stężenia wybranych markerów
czynności śródbłonka naczyń: trombomoduliny (TM), endoteliny (ET) oraz selektyn
E i P w wyciągach blaszek miażdżycowych tętnic szyjnych.
Materiał i metody. Badaniem objęto 38 chorych (20 pacjentów z objawami
i 18 osób, u których objawy nie występowały) poddanych endarterektomii szyjnej.
W wyciągach blaszek miażdżycowych oraz osoczu krwi chorych oznaczono metodą immunoenzymatyczną
(ELISA) stężenie wybranych markerów czynności śródbłonka naczyń, których stężenia
przeliczono na 1 mg białka w badanych płynach.
Wyniki. W wyciągach blaszek miażdżycowych stwierdzono wielokrotnie wyższe
stężenia TM, ET i selektyn E i P w porównaniu z ich poziomem w osoczu. Na ich
stężenie w blaszkach nie miały wpływu: płeć, wiek, stopień zwężenia tętnic, współistniejące
nadciśnienie tętnicze, hiperlipidemia oraz palenie tytoniu. Jedynie współistniejąca
cukrzyca zwiększała w blaszkach ich stężenie.
Wnioski. W wyciągach blaszek miażdżycowych tętnic szyjnych stwierdzono
obecność dużych stężeń TM, ET i selektyn E i P wielokrotnie przekraczających ich
poziom w osoczu. Duże ich stężenie w zmienionej miażdżycowo tętnicy może wskazywać
na ich udział w patomechanizmie powstawania blaszek i zwężeniu tętnic
