Emiritus hoogleraar Bestuurskunde aan de Rijksuniversiteit Leiden en beschermheer van de BI

Braam, A. van

Leiden University Scholary Publications

Proficiat!Braam, A. vanCitationBraam, A. van. (1995). Proficiat!. Bestuurskundige Berichten, 10(2), 8. Retrieved fromhttp://hdl.handle.net/1887.1/item:3233893 Version: Publisher's VersionLicense: Creative Commons CC BY-NC-ND 4.0 licenseDownloadedfrom: http://hdl.handle.net/1887.1/item:3233893 Note: To cite this publication please use the final published version (if applicable).8 ��l)\llf\\Jj • Prof. dr A. van Braam Emiritus hoogleraar Bestuurskunde aan de Rijksuniversiteit Lei­den en beschermheer van de BIL De nieuwe Leids-Rot­t e r  d a m  s e  B estuurskunde-oplei­ding is op 1 september 1984 gestart met 120 studenten. In het stu­diejaar 1985-1986 was het aantal eerstejaars­studenten ongeveer 225. Het komende jaarworden tussen de 250en 300 eerstejaars ver­wacht. Met deze ont­wikkeling is de Leids­Rotterdamse opleidingin één klap de grootsteuniversitaire Bestuurs­kunde-opleiding in onsland geworden. Eenverheugende start voordegenen die vertrouwenhebben in de maat­schappelijke en de we­tenschappelijke toe­komst van de Be­stuurskunde; een teleur­stelling uiteraard voordegenen, die verwachtof misschien wel ge­hoopt hadden dat deonderneming mislukkenz o u .  D a t  d e  voorspoedige ontwikke­ling van de Leids-Rot­t e r  d a m  s eB estuurskunde-oplei­ding hier en daar uitin­gen van naijver oproeptis te begrijpen. Op hetfeit dat deze naijver bijsommigen farizeïschebijverschijnselen isgaan vertonen kan menProficiat! alleen maar reageren met verwonde­ring en mededogen. Op het moment dat ik dit schrijf is de uitwerking van het derde jaar ge­reedgekomen en zijn de curricula van de vier studievarianten ingevuld. Het heeft er even op geleken, dat in Lei­den de financiële en personele mid­delen voor de uitvoering van dit pro­gramma niet tijdig en in passende omvang door de faculteit ter beschik­king zouden worden gesteld. Dit ge­vaar is thans afgewend, zodat per 1 september aanstaande het derdejaars­programma in volle omvang kan worden aangeboden. Een verheugend feit is ook dat van de eerste jaargang studenten een hoog percentage binnen de daarvoor vastgestelde wettelijke termijn zijn propaedeuse heeft gehaald. Per 1 september aanstaande wordt een ren­dement van ongeveer 7 5 % verwacht. Wat mij bovendien verheugt is de goede start en voorspoedige ontwik­keling van de Bestuurskundige Inter­facultaire vereniging Leiden (BIL), die niet alleen toegankelijk is voor studenten van de nieuwe Bestuurs­kunde-opleiding, maar ook voor hoofdvakstudenten van de juridisch­bestuurswetenschappelijke studierich­ting. De BIL is het medium waar bestuurskunde studenten elkaar bui­ten collegeverband als vakgenoten, in een ongedwongen gezellige sfeer kunnen ontmoeten, samen luisteren naar een inleiding, discussiërend over allerlei onderwerpen, samen op ex­cursie proeven van de praktijk van het openbaar bestuur. Wie in Leiden bestuurskunde studeert hoort thuis in de BIL. Dat de BIL nu reeds zovelen binnen zijn gelederen heeft weten te binden is mede symptoom van een zich ontwikkelende eigen identiteit van de Leidse Bestuurskunde. Wat ik hoop is dat ook de banden met de Bestuurskunde-studenten in de Bestuurskundige Berichten - april 1995 Rotterdamse vestiging nauwer zullen worden aangehaald. Er is de afgelo­pen jaren tussen de BIL en de Be­stuurskunde-staf een prettige verhou­ding gegroeid. Rapenburg 59 is niet alleen dornicili van de staf, maar ook tehuis en kantoor van de vereniging. Uit deze verbinding is nu een nieuw initiatief geboren: de oprichting van een eigen blad voor staf en studen­ten, waarin docenten, onderzoekers en studenten zich kunnen uiten over hun vak, hun studie, hun onderzoek. Het eerste nummer van dit blad ligt thans voor u. Opnieuw een teken van levenskracht van de nieuwe Bestuurs­kunde-opleiding. Ik wil de initiatief­nemers èn de Leids-Rotterdamse Be­stuurskunde-gemeenschap van harte met dit eerste nummer gelukwensen en spreek de hoop uit dat er nog vele interessante publicaties zullen vol­gen. ■ Nummer 2 Lustrum: JO jaar BIL en JO jaar studie Bestuurskunde 9 Van rampen leren1In 1984 gaf dr. U. Rosenthal, hoogleraar Bestuurskunde in Rotterda0:en Leiden, met zijn boek Rampen, rellenen gijzelingen de aanzet tot het wetenschappelijk onderzoek naar crisismanagement in �ederland. Rond het bestuderen van crises is vanaf dat moment een Leids/Rotterdamse onderzoeksgroep gegroeid. In 1987 verscheen de eerste onderzoekspublicatie Reforger '87, over een grootscheepse NAVO-oefening in Duitsland, op naam van het Crisis Onderzoeks Team (COT). Karen van Drimmelen Met medewerking van prof. dr. U. Rosenthal, lid van de kerngroep van het COT en W.I.E. Overdijk, lid van het COT Crisismanagement Onder crises verstaat het COT al die situaties waarin publieke of private organisaties geconfronteerd worden met bijzondere, onzekere, dreigende, verrassende of kritieke problemen. De activiteiten van het COT richten zich op drie categorieën: 1) Rampen: natuurrampen, bij­voorbeeld de watersnoodramp(1993 en 1995), verkeers- envervoersrampen, zoals treinon­gelukken en kettingbotsingen,en milieurampen, waaronder degif-affaire in Lekkerkerk.2) Conflictcrises: hieronder vallenacties van milieubewegingen,vredesbewegingenen en de anti­kernenergiebeweging ( 1979-1981) die de openbare orde ver­storen. Voetbalvandalisme (Hei­zeldrama) en gewelddadigekraakconflicten, zoals rond hetWolters Noordhoff-complex inde Groningse binnenstad in1990 en bijvoorbeeld de door degemeente Utrecht verboden de­monstratie op 4 maart jl. vaneen fascistische groepering.3) Terreurdaden: gijzelingsacties,zoals de ontvoeringen van Vander Valk, Heineken/Doderer enHeijn, aanslagen en sabotage­acties.Methoden van onderzoek Bij het onderzoek naar specifieke crisissituaties ligt de nadruk op het achteraf analyseren van de crisis. Er wordt aandacht besteed aan de effec­tiviteit, het democratisch gehalte en de efficiency van veiligheidszorg en de handhaving van de openbare orde en de rechtsorde. Het COT maakt voor onderzoek gebruik van een combinatie van kwalitatieve en kwan­titatieve onderzoeksmethoden. Crises worden geanalyseerd met behulp van literatuurstudie, documentenanalyse en (elite) interviews. Daarnaast voert het COT regelmatig enquêtes uit waarin elementen van veiligheidsma­nagement centraal staan. Het COT beschikt over inhoudelijke en metho­dologische kennis om snel en accu­raat enquêtes uit te voeren en de re­sultaten daarvan te interpreteren. Het COT probeert tijdens crises zelf ter plaatse waarnemingen te doen. De Bijlmerramp is daarvan het meest sprekende voorbeeld. Om 18.30 uur boorde het El-Al-vliegtuig zich in de flats Kruitberg en Groeneveen en nog voor 21.00 uur was het COT ter pla­atse. Door hun goede relaties met de politie konden de onderzoekers moei­teloos een politie-escorte krijgen. Zonder deze begeleiding hadden zij de plaats van de ramp tijdens de enorn1e chaos waarschijnlijk niet kunnen bereiken. Het COT heeft tegenwoordig een insein-afspraak met de meldkamer van het Korps Landelijke Politiedien­sten in Driebergen. Bij een ramp van enige omvang wordt het onder-zoeksteam direct gealarmeerd. Als het nodig is kan het COT opnieuw op een politie-escorte rekenen. Tij­dens de rampenbestrijding zorgt de politie er voor dat het COT in de gelegenheid wordt gesteld zijn werk te doen. In een onderzoeksrapport doet het team concrete aanbevelingen voor crisismanagement in de toekomst. Het COT kan organisaties en besluit­vormers voor, tijdens en na crises adviseren over elementen van het crisismanagement. Dr A. Cachet, wetenschappelijk hoofdmedewerker ,Bestuurskunde in Rotterdam en lid van de kerngroep van het COT ver­meldt: "De ideale oplossing voor een crisis bestaat niet en een ramp zal zich nooit op precies dezelfde manier herhalen. Toch kunnen beleidsmakers heel wat leren van wat bij eerdere crisessituaties goed ging en wat fout." Paradox Er is sprake van een paradox van crisisbesluitvorming: hoe belangrijker het wordt de juiste beslissing te ne­men, hoe moeilijker het wordt om dat te bereiken. Dit als gevolg van tijdsdruk, dreigingen en onzekerhe­den. Bestuurders streven volgens de Amerikaanse politicoloog George naar kwalitatief hoogwaardige beslis­singen, die voldoende worden ge­steund en niet te veel kosten (met name tijd). Het afwegen van deze drie elementen is in een normale si­tuatie al een dilemma, maar in tijden van crises is elk van de elementen problematisch. Uit deze paradox vol-J Van rampen leren is de titel van het in februari 1992 verschenen proefschrift van COT-medewerker dr M.J. van Duin. 

Proficiat!

https://scholarlypublications.universiteitleiden.nl/access/item%3A3233894/download

Proficiat!

Abstract

Similar works

Full text

Available Versions

Leiden University Scholary Publications