Els, P. van

Leiden University Scholary Publications

Oorlogvoeren in de nieuwe economieEls, P. vanCitationEls, P. van. (2000). Oorlogvoeren in de nieuwe economie, 25(4), 34. Retrieved fromhttps://hdl.handle.net/1887/3443721 Version: Publisher's VersionLicense: Licensed under Article 25fa Copyright Act/Law (Amendment Taverne)Downloaded from: https://hdl.handle.net/1887/3443721 Note: To cite this publication please use the final published version (if applicable).Oorlogvoeren in de nieuwe economie De Periode van de Oorlogvoerende Staten (403-221 v.Chr.) vormde de bloeitijd van de Chinese filosofie. De eens machtige Zhou-dynastie had in die periode haar grip op het rijk ver-loren en daarom richtten lokale heer-sers semi-autonome staatjes op. Filosofen trokken rond om deze vorsten met adviezen bij te staan in hun strijd tegen andere heersers. Het gros van de overgeleverde wer-ken van deze filosofische meesters bevat langere of kortere verhandelin-gen over hun militaire opvattingen. Enkele meesters richtten zich echter uitsluitend op tactieken en strate-gieën voor effectieve oorlogvoering. De beroemdste van deze militaire specialisten is ongetwijfeld Sun Wu, beter bekend als Meester Sun (Sun Zi ofwel Sun-tzu). De kunst van het oorlogvoeren van Meester Sun is het meest bestudeer-de klassieke militaire werk in de ge-schiedenis van de mens. Sun weet zijn fenomenale strategische kennis namelijk in verbluffend eenvoudig taalgebruik aan de lezer uit te leg-gen. Hij schrijft over de criteria die oorlogvoering kunnen beïnvloeden, zoals terrein en klimaat, over het in-zetten van spionnen en over brand-stichten bij de vijand. Meester Sun is echter verre van krijgszuchtig; hij ziet oorlog als het allerlaatste middel om een geschil te beslechten. Sun Wu beschrijft zijn tactieken en strate-gieën zodanig dat ze niet alleen door Napoleons in spe zullen worden ge-waardeerd, maar ook door de strate-gen van het moderne oorlogvoeren: managers en·investeerders. Voor iedere lezer bestaat er wel een uit-gave van het werk van Sun Wu. Wat maakt deze versie van Roger T. Ames dan zo bijzonder? In de eerste plaats is Ames een van 's werelds bekendste geleerden op het gebied van het klassieke Chinese militaire denken. Hij geeft blijk van zijn kennis over dit onderwerp in de uitgebreide, soms wat langdradige, introductie. Daarin vertelt hij onder meer over Sun Wu als historisch per-soon en legt hij de belangrijkste as-pecten van diens gedachtegoed uit. Daarnaast geeft de auteur een zeer interessante uitleg van het klassieke Chinese wereldbeeld in het alge-meen. Zijn zeer prettig leesbare vertaling is trouw aan het Chi-nees en rijkelijk voorzien van voetnoten. Voorts is Ames een van de weinige Sun Zi vertalers die de archeologische vondsten van de Zilveren Mussen berg in zijn werk opneemt. Bij die opgra-ving in 1972 werd een exemplaar van De kunst van het oorlogvoeren uit de tweede eeuw v.Chr. ont-dekt. Dit manuscript biedt ons een geheel nieuwe kijk op Sun's werk. Bovendien telt het manu-script niet de gebruikelijke der-tien, maar achttien hoofdstukken. Deze vijf extra hoofdstukken, die in de loop van de geschiedenis verloren zijn geraakt en pas achtentwintig jaar geleden weer werden gevonden, zijn in ver-taling terug te vinden in Ames' boek. Bij de bovengenoemde opgraving werd overigens nog een ander be-langrijk werk gevonden: De kunst van het oorlogvoeren van ene Sun Bin. Dit werk werd vroeger samen gelezen met de militaire verhandeling van Sun Wu, maar verdween ergens tus-sen de derde en de zesde eeuw n.Chr. Ames is momenteel bezig met een vertaling van die andere De kunst van het oorlogvoeren. Na lezing van deze versie zeker een boek om naar uit te zien! PAUL VAN Els Roger T. Ames SUN-TZU: DE KUNST VAN HET OORLOGVOEREN Oorspronkelijke titel: Sun-tzu: the Art of Warfare Vertaald door Anders Pieterse. Uitgeverij Kosmos, 1999 288 blz., prijs/ 39,90 34 Mysterie ontsluierd? Over Chinezen is al heel veel ge-schreven. Vooral omdat ze de naam hebben zo vreemd te zijn. Is het niet het Gele Gevaar, dan is het wel de miljardenmarkt die ongekende kan-sen biedt voor de zakenman-met-de-lange-adem. Die lange adem is nodig om 'door te dringen' of 'relaties op te bou-wen' of om andere vermeende culturele eigenaardigheden het hoofd te bieden. In China zelf is een bescheiden aantal werken verschenen over interculturele communicatie, bijna allemaal vanuit de invals-hoek van de etiquette. Er be-staat in het Westen een ware wetenschap op het gebied van de 'omgang met buitenlan-ders', variërend van inter-cultu-rele psychologie tot medische antropologie. Deze twee tak-ken van wetenschap hebben veel onderzoek in China achter de rug, onder anderen dankzij de in Hongkong woonachtige psycholoog Michael Bond. Ook de internationaal vermaar-de Nederlander Geert Hofste-de heeft in zijn standaardwerk over cultuurverschillen een aparte tak voor zijn model ontwikkeld dat zich richt op het 'confucianisme'. Naast deze wetenschappelijke wer-ken is er natuurlijk een stortvloed aan populair werk op dit terrein, waaronder bijvoorbeeld in de reeks 'Gidsen voor Xenofoben' het hilari-sche Dat zijn nou typisch Chinezen. Omwille van de humor worden de generalisaties in dit dunne boekje niet geschuwd, maar het is toch op-vallend accuraat. Niettemin blijven de Chinezen 'on-doorgrondelijk' hetgeen genoeg stof biedt voor de ingewijden van het mysterie, teneinde de nietsvermoe-dende zakenman vooraf te instru-eren in de meest noodzakelijke do's en don'ts. Yvonne Oudshoorn, werk-zaam in dit veld, heeft haar jarenlan-ge ervaring en kennis nu gebundeld in het boekje Leer mij ze kennen, de Chinezen. De ondertitel vermeldt dat het om niets minder dan de 'sociaal-psychologische aspecten van de Chi-nese samenleving' gaat. Ze heeft dan ook haar beroepswortels in een psy-chologisch adviesbureau en dat is in alles merkbaar. Zo is haar succesfor-mule een model dat uitgaat van een keuzemenu aan mogelijkheden als reactie op angst. Het keuzemenu biedt de volgende mogelijkheden: je stil houden, je groter maken, vech-ten, vluchten, terug naar de groep, afstand houden en pleasing. Alle re-acties zijn algemeen menselijk, maar binnen de ene samenleving wordt de Socloaf•psychologlsche aspecten van de Chinese samenleving 1 . ene reactie (zogenaamde alertsyste-men) meer gewaardeerd dan de an-dere. Zo worden mensen cultureel geconditioneerd waardoor groepsge-bonden kenmerken optreden. Oudshoorn behandelt vervolgens de waardering in de Chinese samenle-ving voor elk van deze mogelijke re-acties, wat de problemen daarbij zijn voor 'de Westerling' en geeft haar advies hierin. Ze neemt de lezer zorgvuldig bij de hand, ook in de uit-leg van wat alledaagse psychologie in de inleiding. Zelf is Oudshoorn overtuigd van haar methodiek ('het is een eye-opener' en 'het is alge-meen geldig'), en als het boekje be-ter geschreven was en de thema's genuanceerder zouden zijn uitge-diept, zou het misschien inderdaad een bruikbaar handvat kunnen zijn voor de beginnende China-reiziger. Helaas is het boek slordig geschre-ven, met veel oppervlakkigheden, ge-neralisaties (en hier niet voor de grap!) en onzorgvuldigheden, waar-door de Chinezen wederom als marsmannetjes worden geportret-teerd. Ach, misschien is dat ook maar beter zo, het zou toch jammer zijn als het mysterie van 'de Chinezen' zou wor-den ontsluierd. DAVID ENGELHARD Yvonne Oudshoorn LEER Mij ZE KENNEN, DE CHINEZEN Sociaal-psychologische aspecten van de Chinese samenleving Uitgeverij Samson, Deventer 2000 160 blz., prijs f 49,50 CHINA NU 4-2000 

Oorlogvoeren in de nieuwe economie

https://scholarlypublications.universiteitleiden.nl/access/item%3A3443722/download

Oorlogvoeren in de nieuwe economie

Abstract

Similar works

Full text

Available Versions

Leiden University Scholary Publications