Necmettin Erbakan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü
Abstract
Yüksek Lisans TeziBu çalışmanın amacı; tüketici teorisinden hareketle tüketicinin sağlık hizmet talebine
yönelik yapıyı keşfetmek ve tüketicinin sağlık hizmet talebini ölçen bir ölçme aracı geliştirmektir.
Çalışma Konya Büyükşehir Belediyesi il sınırları içerisinde merkez üç ilçede yaşayan 18-
65 yaş aralığında bireylere, online 892 anket uygulanmıştır. Anket ile toplanan veriler SPSS ve
IBM SPSS AMOS programları kullanılarak analiz edilmiştir. Ölçeğin geçerlilik ve güvenilirlik
analizleri yapılmıştır. KMO değeri 0.802 ve Bartlett küresellik testi ise ( =3489.867, p = 0.000)
anlamlı olduğu bulunmuştur. AFA için temel bileşenler analizi, varimax yöntemi ile analiz
gerçekleştirilmiş olup ölçek maddelerine ait faktör yüklerinin 0.52 ile 0.86 arasında değişmekte
olduğu tespit edilmiştir. Ölçeğe ait alt boyutlar “Sağlık Hizmeti İhtiyacı”, “Sağlık Hizmeti
Niteliği”, “Sağlık Hizmeti Ödeme İsteği” olarak belirlenmiş ve toplam açıklanan varyans %49.05
olduğu bulunmuştur. Yapı geçerliliği için DFA yapılmış ve DFA model uyumu değerleri
incelendiğinde,
2 X /sd =3.87, RMSEA= 0.06, SRMR=0.06, IFI =0.92, CFI= 0.92, GFI=0.95,
AGFI=0.93, TLI = 0.90 model uyumlu bulunmuştur. Güvenilirlik analizi için Cronbach Alfa
değeri “Sağlık Hizmeti İhtiyacı” alt faktörü için 0.68, “Sağlık Hizmeti Niteliği” alt faktörü için
0.70, “Sağlık Hizmeti Ödeme İsteği” alt faktörü için 0.80, ölçeğin geneli için Cronbach Alfa 0.76
değeri hesaplanmıştır. Ölçek toplam 16 madde ile 3 alt faktörlü son halini almıştır. En son ölçek
alt boyutları ile demografik değişkenler T testi ve Anova analizine tabi tutulmuştur. Sağlık hizmet
ihtiyacı ve yaş arasında anlamlı farklılık olduğu bulunmuş, sağlık hizmeti ödeme isteği ile de ilçe,
eğitim durumu ve gelir düzeyi arasında anlamlı farklılıklar olduğu tespit edilmiştir.The aim of this study; Based on the consumer theory, to explore the structure of the
consumer's health service demand and to develop a measurement tool that measures the
consumer's health service demand.
Research 892 online questionnaires were applied to individuals between the ages of 18-65
living in three central districts within the provincial borders of Konya Metropolitan Municipality.
The data collected by the questionnaire were analyzed using SPSS and IBM SPSS AMOS
programs. The validity and reliability analyzes of the scale were made. KMO value was 0.802 and
Bartlett test of sphericity (
2 X = 3489.867, p = 0.000) was found to be significant. Principal
component analysis for EFA and analysis were performed with varimax method, and factor loads
of scale items were found to vary between 0.52 and 0.86. The sub-dimensions of the scale were
determined as “Healthcare Service Need”, “Healthcare Service Characteristic” and “Healthcare
Service Willingness to Pay” and the total explained variance was found to be 49.05%. CFA was
performed for construct validity and when CFA model fit values were examined, it was found
that
2 X /sd =3.87, RMSEA = 0.06, SRMR=0.06, IFI =0.92, CFI= 0.92, GFI=0.95, AGFI=0.93, TLI
= 0.90. For the reliability analysis, the Cronbach Alpha value was calculated as 0.68 for the
“Healthcare Service Need” sub-factor, 0.70 for the “Healthcare Service Characteristic” subfactor,
0.80 for the “Healthcare Service Willingness to Pay” sub-factor, and a Cronbach Alpha
value of 0.76 for the overall scale. The scale was finalized with a total of 16 items and 3 sub-factors.
The last scale sub-dimensions and demographic variables were subjected to T test and Anova
analysis. It was found that there was a significant difference between the need for healthcare
services and age, and there were significant differences between the willingness to pay for
healthcare services and the district, education level and income level
