Jędrzejczak, Joanna

Polish

Via Medica Journals

40Polski Przegląd Neurologiczny, 2008, tom 4, supl. Awww.ppn.viamedica.plKlasyfikacja padaczeki napadów padaczkowychClassification of epilepsies and epileptic seizuresJoanna JędrzejczakKlinika Neurologii i Epileptologii Centrum MedyczneKształcenia Podyplomowego w WarszawieSłowa kluczowe: klasyfikacja, napad padaczkowy, padaczkaKey words: classification, epileptic seizure, epilepsyStworzenie i przyjęcie klasyfikacji napadów padacz-kowych i padaczek jest istotnym elementem w porozu-miewaniu się między naukowcami i lekarzami; lekarzempierwszego kontaktu i specjalistą; neurologami i epilep-tologami –– jest niezbędne w badaniach nad stosowa-niem i oceną skuteczności leków, oceny przedoperacyj-nej. Klasyfikacja jest podstawą w ocenie wyników badańnaukowych, klinicznych rozpoznań, leczeniai rokowania. Odgrywa olbrzymią rolę w procesie naucza-nia lekarzy.Próby klasyfikacji stanowią odbicie aktualnej wiedzyna temat padaczek, stąd wraz z jej rozwojem klasyfikacjeulegają pewnym zmianom. Razem z rosnącą wiedzą i roz-wojem technik diagnostycznych niektóre nazwy stają sięprzestarzałe i niedokładne. Najlepszym przykładem sąnazwy petit mal („mały napad”) i grand mal („duży na-pad”). Określenia te przed zastosowaniem badania EEGoznaczały jakikolwiek napad z małymi czy słabymi ob-jawami czynności ruchowej –– mały napad, w przeciwień-stwie do grand mal, w którym wyraz zaburzeń rucho-wych był silny. Obecnie nazwy te zastąpiono innymi ter-minami opartymi na znajomości zapisów EEG i objawówklinicznych.Działania Międzynarodowej Ligi Przeciwpadaczkowejna rzecz stworzenia klasyfikacji padaczek znaczącousprawniło i pozwoliło na komunikację pomiędzy neuro-logami, epileptologami na całym świecie oraz wpłynęłona rozwój badań zarówno podstawowych, jak i klinicznych.Obserwowany ostatnio postęp w technikach neurodiagno-stycznych, nowe spojrzenie na neuronalne mechanizmypadaczki i gwałtowny rozwój genetyki molekularnejw znaczący sposób poprawiły nasze rozumienie napadupadaczkowego i padaczek w stosunku do lat poprzednich,kiedy tworzono obecne klasyfikacje. Od 1970 roku zapro-ponowano wiele klasyfikacji, a ostatnią opublikowanow 1989 roku — jest to klasyfikacja zespołów padaczko-wych i padaczek [1, 2].W 1981 roku zaproponowano Międzynarodową Klasy-fikację Napadów Padaczkowych i w 1989 adoptowanoMiędzynarodową Klasyfikację Padaczek i Zespołów Pa-daczkowych. Według tego sytemu padaczki podzielonona 4 główne grupy: związane z umiejscowieniem i uogól-nione, padaczki o nieustalonym początku i zespoły spe-cjalne. Każda grupa jest później podzielona na padaczkio znanej przyczynie –– objawowe, idiopatyczne (samoist-ne) — w których przyczyna jest nieznana, z wyjątkiemetiologii genetycznej, lub kryptogenna. Należy pamiętać,że ten sam typ napadu może występować w różnych ze-społach padaczkowych, ale również różne typy napadówmogą należeć do tego samego zespołu padaczkowego. Wy-odrębnienie zespołów padaczkowych umożliwia większąprecyzję rozpoznania poprzez większą liczbę informacji(wywiad, wiek wystąpienia pierwszego napadu, badanieneurologiczne, wyniki badań dodatkowych: EEG, bada-nie tomografii komputerowej, rezonansu magnetycznegomózgu) i, co niezwykle ważne, pozwala na postawienierokowania, czego nie można uzyskać na podstawie klasy-fikacji napadów.Opublikowana w 1981 roku Propozycja Międzynaro-dowej Ligi Klasyfikacji Napadów Padaczkowych, zwana„kliniczno-elektroencefalograficzną”, jest oparta na typieklinicznym napadu oraz zapisie EEG w czasie napadui między napadami (tab. 1).Należy podkreślić, że określenie typu napadu ma de-cydujące znaczenie dla wyboru właściwego, skutecznegoleku przeciwpadaczkowego. Stąd tak istotna jest rola wy-wiadu i opis samego napadu ze zwróceniem uwagi przedewszystkim na jego początek. Kolejnym ważnym elemen-tem pozwalającym na postawienie trafnej diagnozy jestbadanie EEG, które może ujawnić zmiany ogniskowe cha-rakterystyczne dla napadów częściowych.Mimo że klasyfikacje te nadal są szeroko akceptowa-ne i mają olbrzymie znaczenie kliniczne, stało się jasne,że istnieje potrzeba wprowadzenie do klasyfikacji nowychinformacji o rosnącym znaczeniu, takich jak ocena przed-chirurgiczna, próby lekowe i badania epidemiologiczne.Dlatego też Międzynarodowa Liga Przeciwpadaczkowapodjęła prace oceniające potrzebę rewizji obecnej klasyfi-kacji i terminologii. Odkąd w 1997 roku grupa robocza doSpraw Klasyfikacji i Terminologii oceniała tę klasyfika-cję, wprowadzono już kilka zmian [3–5].Obecnie trwają prace nad czterema dokumentami.Pierwszy ma mieć charakter opisowy zaburzeń napado-wych, jednakże będzie to raczej rodzaj słownika niż kla-syfikacji. Drugi oparty na znanym lub przypuszczalnympatomechanizmie napadu i anatomicznym podłożu mazastąpić obecną klasyfikację opartą właśnie na sympto-matologii. W trzeciej klasyfikacji zespołów padaczko-wych i padaczek, będącej kontynuacją obecnej Klasyfi-kacji Padaczek, Zespołów Padaczkowych i ZwiązanychZaburzeń weźmie się pod uwagę unikatowąw niektórych przypadkach etiologię na przykład poje-dynczego genu. Czwarta, zupełnie nowa, klasyfikacjadotycząca zaburzeń funkcjonowania związanychz napadami czy padaczkami ma być oparta na nowejklasyfikacji neurologicznej opracowywanej przez Świa-tową Organizację Zdrowia (WHO, World Health Orga-nization). Konsekwentnie jednak komisja zajmującą siętym problemem postanowiła, aby nie proponować jejzamiany, dopóki nie zostanie stworzona zdecydowanielepsza klasyfikacja.41Kurs 4. Współczesne poglądy na diagnostykę i leczenie padaczkiwww.ppn.viamedica.plP i ś m i e n n i c t w o1. Komisja Klasyfikacji i Terminologii ILAE. Commission on classification and ter-minology of International League Agains Epilepsy. Proposal for classification ofepilepsies and epileptic syndrome. Epilepsia 1989; 30: 389–399.2. Williamson P.D., Engel J. Jr. Complex partial seizures. W: Engel J. Jr, Pedley T.A.(red.). Epilepsy: a comprehensive textbook. Lippincot-Raven Publishers, Phila-delphia 1997; 557–565.3. Everitt A.D., Sander J.W. Classification of the epilepsies: time for a change?A critical review of the International Classification of the Epilepsies and EpilepticSyndromes (ICEES) and its usefulness in clinical practice and epidemiologicalstudies of epilepsy. Eur. Neurol. 1999; 42: 1–10.4. Wieser H.G., Blume W.T., Fish D. i wsp. ILAE Commission Report. Proposalfor a new classification of outcome with respect to epileptic seizures followingepilepsy surgery. Epilepsia 2001; 42: 282–286.5. Panayiotopoulos C.P. Epileptic syndromes and their treatment. Springer-Ver-lag, London 2007.Adres do korespondencji: dr hab. med. Joanna Jędrzejczak, prof. CMKPKlinika Neurologii i EpileptologiiCentrum Medycznego Kształcenia Podylomowegoul. Czerniakowska 231, 00–416 Warszawatel.: 0 22 584 13 01e-mail: joannajedrzejczak6@wp.plTabela 1. Propozycja Rewizji Klinicznej i Elektroencefalograficz-nej klasyfikacji Napadów Padaczkowych z 1981 rokuI. Napady częściowe (rozpoczynające się ogniskowo)I. A. Napady częściowe proste 1. Z objawami ruchowymi2. Z zaburzeniami somatosensorycznymi3. Z objawami autonomicznymi4. Z zaburzeniami psychicznymi1. Z objawami ruchowymi:a) ogniskowe ruchoweb) Jacksonowskiec) zwrotned) postawnee) fonacyjne (wokalizacja lub zatrzymanie mowy) 2. Z objawami swoiście czuciowymi lub somatyczno-czuciowymi:a) somatyczno-czucioweb) wzrokowec) słuchowed) węchowee) smakowef) zawroty3. Z objawami autonomicznymi (dolegliwości epigastryczne, bla-dość, pocenie się, zaczerwienienie, „gęsia skórka”, rozszerzenieźrenic)4. Z objawami psychicznymi (zaburzenia wyższych czynności móz-gu); te objawy rzadko występują bez zaburzeń świadomości i sączęściej klasyfikowane jako napady częściowe złożone:a) z zaburzeniami rozumienia mowyb) z zaburzeniami dysmnetycznymi (déjà vu)c) z objawami zaburzeń poznawczych (stan marzeniowy)d) z objawami afektywnymi (strach, złość)e) złudzenia (makropsje)f) omamyZapis EEG w napadach częściowych prostych: ogniskowe, prze-ciwstronne wyładowania rozpoczynające się w odpowiadającymmiejscu reprezentacji korowej (nie zawsze rejestrowane w badaniuz powierzchni czaszki)I. B. Napady częściowe złożone 1. Początek częściowy prosty, po czym dołącza się zaburzenieświadomości:a) z cechami napadów częściowych (jak A 1–4) i dołączającymi się zaburzeniami  świadomościb) z automatyzmami 2. Z zaburzeniami świadomości od początku:a) tylko z zaburzeniami świadomościb) z automatyzmamiI. C. Napady częściowe rozwijające się w uogólnione 1. Napady częściowe proste przechodzące w uogólnione 2. Napady częściowe złożone przechodzące w uogólnione 3. Napady częściowe proste przechodzące w złożone, a następniew uogólnioneZapis EEG w napadach częściowych złożonych: jednostronne lubczęsto dwustronne wyładowania rozlane lub ogniskowez okolicy skroniowej lub czołowo-skroniowejII. Napady uogólnione (drgawkowe lub niedrgawkowe)II. A. 1. Napady nieświadomości:a) tylko z zaburzeniami świadomościb) z łagodną składowa klonicznąc) ze składową atonicznąd) ze składową tonicznąe) z automatyzmamif ) ze składową autonomicznąObjawy (b–f) mogą być izolowane lub występować w zespołachZapis EEG w typowych napadach nieświadomości: zwykle regu-larne i symetryczne dwustronne wyładowania zespołów iglicy i faliwolnej 3 Hz, ale również 2–4 Hz; mogą występować również ze-społy wieloiglic i fal wolnychII. A. 2. Nietypowe napady nieświadomościa) zmiany w napięciu mięśni są bardziej wyraźne niż w grupie A. 1b) początek i/lub koniec napadu nie jest nagłyZapis EEG w nietypowych napadach nieświadomości: zapis jestbardziej heterogenny; zmiany pod postacią nieregularnych zespo-łów iglicy i fali wolnej, czynności szybkiej są dwustronne, ale częstonieregularne i niesymetryczneII. B. Napady miokloniczne, zrywania miokloniczne (pojedynczelub mnogie)Zapis EEG: wieloiglice i fale wolne, iglice i fale wolne lub fale ostrei fale wolneII. C. Napady kloniczneZapis EEG: szybka czynność (10 Hz lub więcej) i fale wolne, niekie-dy iglice i fale wolneII. D. Napady toniczneZapis EEG: niskonapięciowa szybka czynność lub szybki rytm 9–10 Hz,o zmniejszającej się częstotliwości i zwiększającej się amplitudzieII. E. Napady toniczno-kloniczneZapis EEG: Czynność 10 Hz lub więcej o zmniejszającej się często-tliwości i zwiększającej się amplitudzie podczas fazy tonicznej, wy-mieszany z falami wolnymiII. F. Napady atoniczne (astatyczne)Zapis EEG: wieloiglice i fale wolne lub płaska niskonapięciowaszybka czynność (może nastąpić połączenie napadów B i F, B i D)III. Napady niesklasyfikowane

Klasyfikacja padaczek i napadów padaczkowych

https://journals.viamedica.pl/polski_przeglad_neurologiczny/article/download/20054/15757

Klasyfikacja padaczek i napadów padaczkowych

Abstract

Similar works

Full text

Available Versions

Via Medica Journals