Kompetencja kreatywna młodzieży w perspektywie zrównoważonego rozwoju

Abstract

This article deals with creative competence as an integral component of competences for sustainable development. Previous research in this area became the subject of interest of Polish researchers who carried out a research project in southern Poland. The aim of the research was to explore and describe the level of creative competence among Polish adolescents. The survey method was used to achieve the assumed goals and answer the emerging research questions. The tool was a questionnaire developed for the purposes of the survey with 60 sentences determining the level of six key competences for sustainable development, including creative competence. The study involved 877 grade 7 and 8 primary school pupils and grade 1 to 4 secondary school pupils, i.e. those meeting the criterion of adolescence, in accordance with the adopted convenient selection of the research sample. The lowest creativity rates were achieved by females studying in schools in small towns, while the highest by males studying in schools in small towns. Pupils from rural areas showed a higher level of creativity than those from urban areas, just as males scored higher than females. It was recognised that the teaching process should abandon gender-based perception of pupils in traditional socio-cultural roles. In addition, the use of teaching strategies conducive to the development of creativity in pupils should be reinforced. For this purpose, the teacher training system should be modified so that it includes the development of creative potential.Niniejszy artykuł dotyczy kompetencji kreatywnej jako integralnego komponentu kompetencji dla zrównoważonego rozwoju. Dotychczasowe badania w tym zakresie stały się przedmiotem zainteresowań polskich badaczy, którzy zrealizowali projekt badawczy w Polsce południowej. Celem badań była eksploracja i opis poziomu kompetencji kreatywności wśród polskiej młodzieży w okresie dorastania. Aby osiągnąć założone cele i odpowiedzieć na wyłaniające się z nich pytania badawcze, zastosowano metodę sondażu realizowaną w technice ankiety. Narzędziem był opracowany na potrzeby badania kwestionariusz ankiety z 60 zdaniami określającymi poziom sześciu kompetencji kluczowych dla zrównoważonego rozwoju, w tym kompetencji kreatywności. W badaniu wzięło udział 877 uczniów klas VII i VIII szkoły podstawowej oraz klas I–IV szkół średnich, spełniających kryterium wieku adolescencji zgodnie z dogodnym doborem próby badawczej. Najniższe wskaźniki kreatywności osiągnęły dziewczyny uczące się w szkołach w małych miastach, a najwyższe – chłopacy uczący się w szkołach w małych miastach. Uczniowie ze wsi wykazali wyższy poziom kreatywności niż uczniowie z miasta, wyższy poziom osiągnęli chłopacy niż dziewczyny. Uznano, że w procesie nauczania należy odejść od płciowego postrzegania uczniów w tradycyjnych rolach uwarunkowanych społeczno-kulturowo. Ponadto należy wzmocnić stosowanie strategii nauczania sprzyjających rozwojowi twórczości i kreatywności uczniów. W tym celu należy zmodyfikować system kształcenia nauczycieli (w tym zadbać o rozwój ich twórczego potencjału)