İDİŞ DAĞI -AVANOS ALANININ JEOLOJİSİ (NEVŞEHİR, ORTA ANADOLU)

Abstract

İdiş dağı-Avanos alanı Nevşehir'in kuzeydoğusunda yer alır ve Orta Anadolu kristalen kompleksinin orta bölümünü temsil eder. Çalışma alanında temel birimlerini platform tipi metakarbonatlardan oluşan ve Orta Anadolu metamorfitlerinin üst bölümüne karşılık gelen olasıl Mesozoyik yaşlı Aşıgediği metamorfitleri teşkil eder. Kuvars siyenit, alkalifeldsparlı kuvars siyenit ve monzosiyenitlerden meydana gelen İdiş dağı siyenitoyidi bu metamorfitleri kesmiş ve kontakt metamorfizmaya yol açmıştır. Karanadır volkaniti İdiş dağı siyenitoyidini kesen dayklarla ve Göynük volkanoklastik olistostromu içindeki bloklarla temsil edilir. Göynük volkanoklastik olistostromu temel birimlerini uyumsuz olarak örter ve bu birimlere ait olistotitleri içerir. Birim En Üst Kretase-Alt Paleosen döneminde gelişmiş olan fay kontrollü ve gerilmeli bir basende çökelmiştir. Saytepe ve Asaftepe üyelerinden meydana gelen Alt Paleosen'in üstü-Üst Paleosen yaşlı Yeşilöz formasyonu karasal ve gölsel çökellerle temsil edilir.Sığ denizel (resifal) kireçtaşlarından oluşan Orta Eosen yaşlı Mucur formasyonu daha yaşlı birimler üzerinde transgressif aşmalıdır. Çalışma alanında Orta Eosende başlayan ve büyük çapta Erken Miyosen sonrasında etkili olan sıkışmalı rejim Orta Anadolu kristalen kompleksi birimlerinin güneyden kuzeye Tersiyer birimleri üzerine itilmesine ve kısmende sürüklenmesine yol açmıştır. İdiş Dağı alanında Neotektonik dönem Geç Miyosende başlamış olup bu dönemde etkili olan gerilmeli rejime bağlı olarak Orta Kızılırmak fay zonu tarafından kontrol edilen basenlerde Ürgüp ve Asarcık formasyonları çökelmiştir. Kuvaterner yaşlı Karataş volkanitleri, traverten oluşukları ve Kızılırmağın taraça çökelleri Orta Kızılırmak fayı denetiminde gelişen diğer birimlerdir