The magnitude of a maintenance vitamin K antagonist (VKA) dose during anticoagulant therapy depends not only on clinical,
environmental, and demographic factors, but also on genetic factors. Known genetic polymorphisms explain 40-50% of the
variance in VKA dosing. Polymorphisms of two genes encoding enzymes involved in vitamin K and/or VKA metabolism such
as vitamin K epoxide reductase complex subunit 1 (VKORC1) and cytochrome P450 2C9 isoform (CYP2C9) play a key role in
this variance. Polymorphisms of cytochrome P450 4F2 isoform (CYP4F2), apolipoprotein E (APOE) and gamma-glutamyl
carboxylase (GGCX) are of minor or negligible importance. In European populations, 3 haplotypes of VKORC1, VKORC1*2,
VKORC1*3 and VKORC1*4 - have been identified and they determined 99% of genetic variability of this enzyme. The
presence of -1639G>A VKORC1 polymorphism is associated with increased VKA dose requirements. Allelic variants of CYP2C9*2
and CYP2C9*3 (found in 8-12% and 3-8% of individuals, respectively) increase the risk of haemorrhage due to slow VKA
metabolism, especially at the therapy initiation. Pharmacogenetic algorithms incorporating VKORC1 and CYP2C9 genotypes help
to predict the VKA dosage, particularly if the dose requirements are low or moderate. However, there is no compelling evidence
showing reduced risk for clinical adverse events during VKA therapy following the identification of the patient’s genetic profile.
Kardiol Pol 2010; 68, supl. V: 428-435Na wielkość stabilnej dawki antagonistów witaminy K (VKA) w leczeniu przeciwzakrzepowym, oprócz znanych czynników
klinicznych, środowiskowych i demograficznych, duży wpływ mają również czynniki genetyczne. Ich udział w przewidywaniu
dawki VKA ocenia się na 40–50%. Kluczowe znaczenie mają polimorfizmy genetyczne 2 enzymów uczestniczących
w metabolizmie witaminy K i/lub VKA - podjednostka 1 reduktazy epoksydu witaminy K (VKORC1) i izoformy 2C9 cytochromu
P450 (CYP2C9). Mniejsze lub niewielkie znaczenie mają genetyczne polimorfizmy innej izoformy P450 (CYP4F2),
apolipoproteiny E (APOE) oraz γ-karboksylazy (GGCX). W populacji europejskiej wyróżnia się 3 haplotypy VKORC1:
VKORC1*2, VKORC1*3 i VKORC1*4, determinujące 99% zmienności genetycznej tego enzymu. Obecność polimorfizmu
VKORC1 -1639G>A wiąże się z większym zapotrzebowaniem na VKA. Warianty alleliczne CYP2C9*2 i CYP2C9*3 (występujące
odpowiednio u 8-12% i 3-8% chorych) warunkują wolniejszy metabolizm VKA i tym samym zwiększają ryzyko
krwawień, zwłaszcza na początku terapii. Dostępne algorytmy farmakogenetyczne uwzględniające polimorfizmy genów
VKORC1 i CYP2C9 ułatwiają przewidzenie dawki VKA, szczególnie gdy zapotrzebowanie na lek jest małe lub umiarkowane.
Wciąż jednak brak przekonujących danych o zmniejszeniu ważnych klinicznie powikłań leczenia VKA dzięki znajomości
profilu farmakogenetycznego pacjenta.
Kardiol Pol 2010; 68, supl. V: 428-43