Artykuł oryginalnyMonitorowanie funkcji lewej komory u chorych poddanych planowej chirurgicznej rewaskularyzacji serca w krążeniu pozaustrojowym. Znaczenie echokardiografii śródoperacyjnej
Background: Intraoperative transoesophageal echocardiography (IOTEE) is an integral part of many cardiac surgical procedures and is employed during major non-cardiac operations to monitor cardiac performance, particularly in high-risk patients. In the case of elective coronary artery bypass grafting (CABG) procedures this examination is performed according to experience and availability in a given centre. Aim: To evaluate the value of IOTEE in monitoring left ventricular (LV) function in patients undergoing elective CABG with the use of cardiopulmonary bypass (CPB). Methods: In fifty five patients (mean 66 ± 9 years), mean EuroSCORE: 4.5 ± 2.9 scheduled for elective CABG in CPB, IOTEE was performed after induction of anaesthesia, 5 and 30 min after weaning from CPB. Intraoperative parameters of LV function and volume (EDV/BSA) were compared with the data obtained by transthoracic echocardiography (TTE) performed before and 30 days after surgery. Results: Significant depression of LV ejection fraction (LVEF) was found after induction of aesthesia (decline from 52.2 ± 11.2% to 49.8 ± 11.5%, p = 0.003). Subsequent improvement of LVEF was noticed at 1-month follow-up (p = 0.01). The highest wall motion score index (WMSI) (1.5 ± 0.43) was found after weaning from CPB, the lowest at follow-up (1.36 ± 0.4). Change of EF and WMSI at each stage of examination was significant (p < 0.001). Significant decrease of EDV/BSA was found 30 min after weaning from CPB (decline from 53.5 ± 23.2 to 49.1 ± 21.9 ml/m2, p = 0.05). Significant depression of EF 5 min after weaning from CPB was detected only in patients with CPB time longer than 120 min (decline of 4.2%, p = 0.001). Conclusion: Intraoperative transoesophageal echocordiography during elective CABG allows one to control difficult stages of the surgical procedure and to select patients at risk of perioperative haemodynamic deterioration. Our study supports the routine application of IOTEE in elective CABG.Wstęp: Śródoperacyjne echo przezprzełykowe (IOTEE) jest jedną z istotnych części wielu operacji kardiochirurgicznych i stosowane jest podczas zabiegów niedotyczących serca w celu monitorowania czynności hemodynamicznej, szczególnie u chorych wysokiego ryzyka. W przypadku chorych poddawanych planowej operacji pomostowania naczyń wieńcowych (CABG) metoda ta jest stosowana w zależności od doświadczenia zespołu leczącego i dostępności w danym ośrodku. Cel: Zbadanie przydatności IOTEE w monitorowaniu funkcji lewej komory (LV) podczas planowych operacji CABG w krążeniu pozaustrojowym (CPB). Ocenie poddano zmiany globalnej i regionalnej funkcji LV podczas kolejnych etapów operacji w porównaniu z badaniem przedoperacyjnym oraz miesiąc po operacji. Przeanalizowano wpływ CPB na zachowanie się parametrów funkcji LV. Metody: Grupę badaną stanowiło 55 chorych (66,1 ± 9 lat), EuroSCORE: 4,5 ± 2,9, kwalifikowanych do planowego CABG. Wykonywano dwa badania przezklatkowe (TTE) – wstępne i 30 dni po operacji, oraz trzykrotnie badanie IOTEE – przed podłączeniem do CPB oraz 5 i 30 min po odłączeniu od CPB. Oceniano następujące parametry funkcji LV: frakcję wyrzutową (EF%) mierzoną metodą Simpsona dla dwupłaszczyznowej elipsy, wskaźnik kurczliwości WMSI oraz wskaźnik objętości rozkurczowej (EDV/BSA). Wyniki: Wykazano istotny spadek EF po indukcji znieczulenia (z 52,2 ± 11,2 do 49,8 ± 11,5, p = 0,003), a następnie systematyczny jej wzrost o 2,9% (p = 0,01) miesiąc po operacji. Najwyższą wartość WMSI (1,5 ± 0,43) stwierdzono bezpośrednio po wyjściu z CPB, a najniższą w badaniu kontrolnym (1,36 ± 0,4). W jednoczynnikowej analizie wariancji zmiany EF% oraz WMSI na każdym etapie badania były znamienne statystycznie (p < 0,001). Istotna zmiana EDV/BSA miała miejsce jedynie 30 min po wyjściu z CPB (spadek z 53,5 ± 23,2 do 49,1 ± 21,9 ml/m2, p = 0,05). Negatywny wpływ krążenia pozaustrojowego na funkcję LV zaobserwowano tylko u chorych, u których czas CPB był równy lub dłuższy niż 120 min (spadek wartości EF% bezpośrednio po odłączeniu od CPB o 4,2%, p = 0,001). Wnioski: Śródoperacyjna echokardiografia przezprzełykowa jest wysoce przydatna w ocenie funkcji serca i jej zmian podczas operacji rewaskularyzacji serca w krążeniu pozaustrojowym. Umożliwia wyodrębnienie etapów operacji, które wiążą się z największym ryzykiem pogorszenia funkcji serca. Zdobyte doświadczenia wskazują, że echokardiografia śródoperacyjna powinna być stosowana szerzej niż dotąd przy planowych operacjach rewaskularyzacji serca