Wczesne i odległe wyniki małoinwazyjnego pomostowania tętnic wieńcowych u osób starszych

Abstract

Background: Standard (conventional) coronary artery bypass grafting (CABG) is an invasive procedure which requires full median sternotomy and is performed with extracorporeal circulation (ECC), which can lead to serious complications.Aim: To analyse the results of minimally invasive CABG (MIDCAB) in elderly patients. Methods: Between 1999 and 2007, a total of 698 MIDCAB procedures were performed at our institution. We present the data on 235 elderly (&#8805; 70 years) patients (160 males, mean age 74.5 &#177; 3.2 years, range: 70-83 years) who were consecutively operated on in this period. Early mortality, post-operative complications, long-term survival, impact of multivessel disease (MVD) and hybrid coronary artery revascularisation on total mortality were analysed. Logistic EuroSCORE was 8.7%. The survival of 235 elderly patients was compared to the survival of the remaining 463 MIDCAB patients aged < 70 years (including risk factors for total mortality). Results: The 30-day mortality was 2.5% (six patients). During follow-up, two patients underwent coronary reoperation and percutaneous coronary intervention (PCI) was performed in 16 patients. Kaplan-Meier analysis revealed a 1.5-year survival of 89.8% (95% CI 85.9-93.7%) and five-year survival of 79.7% (95% CI 74.3-85%). Compared to single vessel disease (SVD) patients, the MVD patients had significantly higher total mortality (p = 0.0038). Our study revealed MVD (p = 0.0016) and male sex (p = 0.0091) as important independent factors of total mortality in this group of elderly patients. The difference in total mortality between non-hybrid vs hybrid MIDCABs was not significant (p = 0.63). The younger MIDCAB patients (< 70 years) have a tendency to better survival, but the difference did not achieve statistical significance (p = 0.088). They had the same independent factors of total mortality as in the elderly group: MVD (p = 0.0001) and male sex (p = 0.0059). Conclusions: The MIDCAB is a reasonable option for elderly patients with SVD, and in selected patients with MVD. The decision to perform MIDCAB rather than PCI in these high risk patients should always be very carefully considered in conjunction with the interventional cardiologist. Kardiol Pol 2011; 69, 3: 213-218Wstęp: Pomostowanie tętnic wieńcowych (CABG) jest leczeniem z wyboru w wybranych grupach osób z chorobą wieńcową. Standardowe CABG jest inwazyjną procedurą wymagającą sternotomii i krążenia pozaustrojowego, co wiąże się z ryzykiem wystąpienia powikłań. Małoinwazyjne CABG (MIDCAB) polegające na rewaskularyzacji gałęzi przedniej zstępującej lewej tętnicy wieńcowej z użyciem lewej tętnicy piersiowej wewnętrznej, poprzez lewostronną minitorakotomię i bez użycia krążenia pozaustrojowego, jest procedurą pozwalającą na ograniczenie powikłań CABG. Cel: Celem pracy była ocena wyników MIDCAB u osób starszych (&#8805; 70 lat). Metody: W latach 1999-2007 w ośrodku autorów pracy przeprowadzono 698 procedur MIDCAB. Badaniem objęto grupę kolejnych 235 chorych w wieku &#8805; 70 lat (160 mężczyzn, średnia wieku 74,5 &#177; 3,2 roku, zakres 70-83) operowanych w tym okresie. Analizowano wczesną śmiertelność, powikłania pooperacyjne, przeżycie długoterminowe i wpływ wielonaczyniowej choroby wieńcowej (MVD) oraz hybrydowej rewaskularyzacji na przeżycie odległe w grupie 235 chorych w wieku &#8805; 70 lat i u 463 pozostałych osób. Przewidywana wczesna śmiertelność według EuroSCORE wynosiła 8,7%. Wyniki: Śmiertelność 30-dniowa w badanej grupie starszych chorych wyniosła 2,55% (zmarło 6 osób). W okresie obserwacji odległej 2 pacjentów przebyło reoperację w zakresie tętnic wieńcowych, a u 16 wykonano przezskórną interwencję wieńcową (PCI). Analiza za pomocą krzywych Kaplana-Meiera ujawniła 1,5-roczną i 5-letnią przeżywalność wynoszącą odpowiednio 89,8% (95% CI 85,9-93,7%) i 79,7% (95% CI 74,3-85%). W porównaniu z osobami z jednonaczyniową chorobą wieńcową (SVD) w grupie pacjentów z MVD zanotowano wyższą całkowitą śmiertelność (p = 0,0038). Wykazano, że MVD (p = 0,0016) i płeć męska (p = 0,0091) są niezależnymi czynnikami ryzyka zgonu w badanej populacji osób starszych. Różnica w śmiertelności w grupie chorych poddanych niehybrydowemu i hybrydowemu MIDCAB była nieistotna statystycznie (p = 0,63). W grupie chorych < 70. roku życia poddanych MIDCAB zaobserwowano nieistotną statystycznie (p = 0,088) tendencję do mniejszej śmiertelności. U tych pacjentów stwierdzono, podobnie jak w grupie chorych starszych, że niezależnymi czynnikami ryzyka zgonu są MVD (p = 0,0001) i płeć męska (p = 0,0059). Wnioski: Na podstawie uzyskanych wyników można stwierdzić, że MIDCAB jest odpowiednim wyborem w przypadku osób starszych z SVD i wybranych chorych z MVD. Decyzja co do rodzaju zabiegu rewaskularyzacyjnego (MIDCAB czy PCI) w tej obarczonej dużym ryzykiem grupie pacjentów powinna być podjęta wspólnie przez kardiochirurga i kardiologa inwazyjnego. Kardiol Pol 2011; 69, 3: 213-21