Örgütsel Sosyalleşme ile Örgütsel Vatandaşlık Davranışı Arasındaki İlişki: Kişi-Çevre Uyumunun Rolü
Örgütsel sosyalleşme çalışan uyumunu kolaylaştırması dolayısıyla hem çalışanlar hem de işverenler açısından önemli bir kavramdır. Başarılı sosyalizasyon uygulamalarıyla örgütlerin işe alma, eğitim ve işten ayrılma maliyetleri azalacaktır. Başarılı sosyalleşmenin çeşitli sonuçlarına ek olarak, örgütsel vatandaşlık davranışı örgütsel sosyalleşmenin önemli bir sonucu olarak adlandırılmaktadır. Ayrıca, kişi-çevre uyumu bir çalışan için doğru çevrede çalışmanın önemini vurgulamaktadır.
Bu çalışma örgütsel sosyalleşme ile örgütsel vatandaşlık davranışı arasındaki ilişkide kişi-çevre uyumunun aracı rolünü incelemeyi amaçlamaktadır. Bu ilişkileri analiz etmek için bir model geliştirilmiştir ve modelden yola çıkılarak bir anket hazırlanmıştır. Anket, demografik sorularla birlikte örgütsel sosyalleşme, örgütsel vatandaşlık davranışı ve kişi-çevre uyumuyla alakalı önermelerden oluşmaktadır. İstanbul’daki 202 beyaz yakalı çalışan üzerinde kesitsel araştırma yapılmıştır.
Çalışmanın bulguları örgütsel sosyalleşme ile örgütsel vatandaşlık davranışı arasında bir ilişki olduğunu göstermektedir. Ayrıca kişi-çevre uyumu, örgütsel sosyalleşme ile örgütsel vatandaşlık davranışı arasındaki ilişkinin şiddetini arttırmaktadır.
Araştırma sonuçlarının işverenlere işe alma ve eğitim süreçlerinin şekillendirilmesinde ve araştırmacılara ileriki çalışmalarında katkıda bulunması beklenmektedir.
ABSTRACT
The Relationship between Organizational Socialization and Organizational Citizenship Behavior: The Role of Person-Environment Fit
Organizational socialization is a crucial concept for both employees and employers in terms of facilitating the process of employee adjustment. Hiring, training and turnover costs of organizations will decrease with successful socialization practices. In addition to various results of successful socialization, organizational citizenship behavior is regarded as an important consequence of organizational socialization. Moreover, person-environment fit emphasizes the significance of working at the right environment for an employee.
This study aims to examine the mediating role of person-environment fit on the relationship between organizational socialization and organizational citizenship behavior. A model was developed so as to analyze these relationships. Therefore, a questionnaire was constituted based on the model. The questionnaire was consisted of demographics questions and statements about organizational socialization, organizational citizenship behavior and person- environment fit. A cross-sectional study was conducted on 202 white collar employees in Istanbul.
The findings of the study demonstrated that there was a significant relationship between organizational socialization and organizational citizenship behavior. Moreover, person-environment mediated the relationship between organizational socialization and organizational citizenship behavior.
The results are anticipated to contribute employers so as to shape their hiring and training processes and researchers for further studies
