Hierdie artikel kan, weens verskillende oorsake wat hier nie genoem hoef te word nie, slegs ’n vlugtige terugblik in die verlede wees, om dan na te speur wat die moontlikhede vir die toekoms is

du Toit, J. D.

English

Koers (E-Journal)

103w aarin  ’n skoolstelsel sal bes taan  w at  in gees en r ig ting  geheel en al Christelik en nas ionaa l  sal wees en w at  vir ouers  en owerheid hul regte sal w aa rb o rg ;w aa rin  die volksarnioede opgehef sa l word deur doelm atige beheer oor en d iensbaars te l l ing  van die rykdomme van die land;w aa rin  deur ’n suiwere distribusiewese aan  die boere regm atige  pryse vir hul p rodukte  g ew a arb o rg  en aan  elke arbe ider  ’n m ensw aard ige bes taan  verseker sal word.SO ’N R EPU BLIEK  W IL ONS HÊ!M ag ons Teologiese Skool koershou, soos deur die vaders  van die s t ig t ing  begeer;„G E R E F O R M E E R D  EN NATIONAAL.”D an is ons vol moed vir die toekoms!Potchefstroom . J. V. CO ETZEE.WETENSKAPLIKE BEOEFENING VAN DIE TEOLOGIE AAN DIE TEOLOGIESE SKOOL.Hierdie artikel kan, weens verskillende oorsake w at  hier nie genoeni hoef te word nie, s legs ’n v lugtige te rugblik  in die verlede wees, om dan na te speur w a t  die moontlikhede vir die toekoms is.W a t  onder die term „w etenskap lik” vers taan  moet word, is nie so maklik oni te sê nie. Die opvattinge sal verskil . Argitekte hoef nie almal eenders te bou nie. W a t  in die algemeen verlang word, is ’n hegte, wel- sluitende g rondslag ,  ’n styl w a t  metodies die regte lyne volg en ’n kritiese gebru ikm aking  van die voorhande niateriaal.En w a t  die naam  „teo log ie” betref, dit is vir ons geen godsdiens-  w etenskap  of bes tuder ing  van een of ander  enipiriese verskynsel of selfs uitbouing van ’n denkbeginsel op godsdienstige  gebied nie. Die teologie is vir ons die s is tem atisering  van die geopcnbaarde kcnnis van God  soos verva t in die Heilige Skrif as  principiuni unicuni theologiae.Die naas te  doel met die s t ig t ing  van die Teol. Skool w as nie die w etenskaplike beoefening van die teologie as sodan ig  nie. In ’n onmiddel- like noodtoestand  moes voorsien w ord : d a a r  was manne nodig  om die vakante  gem eentes te bedien. D aarom  het prof. D. P o s tm a  al met die ople id ing van d ienaa rs  volgens art. 8 K.O. op sy verre togte deur die land begin. Hierdie opleiding is toe op vaste  voet bes tendig  deur die stig ting  van die Skool te B urgersdorp  in 1869.M a ar  dit  wil nie sê da t  die prak tyk  eksklusief die doel beheers het nie. Prof. D. P o s tm a  en prof. J. Lion Cachet, die eerste dosente, soos hulle in104die begin genoem is, w as  albei manne van Europese  vorming, die een meer s is tem aties  gevorm, die ander  meer geniaa l aangelê. Hulle boekerye het genoegsaam  getuienis afgelê da t  hulle vir die studie s trenge eise gestel het.Die sa a k  s ta an  dan ook so d a t  ’n mens nouliks kan spreek van ’n beoefening van die teologie alleenlik om die teologie self  of in die alge-  meen van die w e tenskap  alleenlik om die w etenskap  self. Dit is ’n w are  woord  w a t  Kuyper in sy  Ensyclopaedie  skrywe d a t  die w eg  van die w etenskap  nie deur lug en wolke g a a n  nie, m a a r  langs die begane grond w a a r  die mensekinders wandel. Die p rak tyk  w at  sy eise stel, is óók bevorderlik  vir die beoefening van die w etenskap. So w as dit ook met die ople id ing van p red ikante  onder ons. Meer en meer is die vereistes opgeskuiwe en die s tud ie ja re  verleng, to tda t  dit eindelik gekom het tot ’n u itbouing van die curriculum konform die eise w at aan  die Vrye Uni- versiteit te A m sterdam  gestel is, natuurl ik  met inagnem ing  van ons toes tande  hier te lande. Selfs het dit sover gekom dat, in sam ew erk ing  met die P.U.K., ons p red ikante  in s ta a t  gestel is om te ding na die hoogste g rad e  in die teologie.O ns Teol. Skool het gelyke tred gehou met die algemene ontwikke- ling op w etenskaplike  erf in ons land. Eers kon geen universitêre g rade  in die teologie hier verkry word nie. D aa rvoo r  moes die a sp iran te  na E uropa ,  spesiaa l na  N ederland , gaan .  Terwyl dié toes tand  voortgeduur " het, w as  dit sa ak  om die eie k an d idaa tsw erk  so hoog moontlik op te skuiwe. N a d a t  egter  in die akadem iese  wêreld die gewenste verander ing  ingetree het, het die Geref. Kerk en sy Teol. Skool deur middel van die P.U.K. dadelik  die aang eb o d e  geleentheid benut om vir teoloë die w eg te baan  ter verw erw ing  van die algemeen erkende g ra d e  op teologiese ter- rein. D a t  dit die w etenskaplike  naam  van die Teol. Skool ten goede gekom het, hoef nie meer betoog  te w ord  nie.M a a r  nog ’n ander  verskynsel uit die ou tyd wys in die goeie rigting. D eu rda t  prof. D. P o s tm a  twee seuns van hom na S om erset-O os  ges tuur  het om d a a r  hulle akadem iese  g rad e  te haal,  het hy m e tte rdaad  getoon d a t  ’n w etenskaplike  ople id ing deur hom van groo t w aa rd e  g e a g  is. In verband  met ons onderw erp  wil dit  sê d a t  die bedoeling nie kon gewees ’ het om w etenskaplike  werk in die algemeen te bevorder terwyl die teologie aan  sy lot o o rg e la a t  word nie.’n B evestig ing van hierdie bew ering  vind ons in die feit d a t  in die l i e  Algem. V ergade r ing  van die gem eentes in die Z.A.R., in sam ehang  met die ople id ing van p red ikan te  vir die Geref. Kerk, nadruklik  verwys w ord  nd w at  á Brakel in sy „Redelijke G odsd iens t” oor die onderw erp  „G eleerdheid” ten beste  gee (hoofst .  28, 11(1). D a a r  w ord  gehandcl oor105die propedeuse (ou  ta le  ens.) en oor die teologie self. Voorbereidende studie, sê Brakel, is nodig om des te beter teologiese sake te behandel.  „M aar  ’n grond ige  godgeleerdheid  is volstrek nodig in ’n leraar .  ’n Mens moet horn nie tevrede hou met ’n kor t  begrip  van buite te leer nie . . . T o t  ’n goeie teo logant w ord  vereis diepe deurdr ingende kennis van allerlei teologiese sake w aa rv a n  hy deur baie oefening ’n hebbelikheid verkry het.” Hierdie hele p a r a g ra a f  kan van d a g  nog met profyt deur die teoloog rag e lee s  word.O ns kan dus aanneem  da t  proff. D. P os tm a  en J. Lion Cachet, saam  n e t  hulle m edestanders ,  onder wie drie seuns van prof. P ostm a, voorbe- reidende werk gedoen en m ateriaal  versamel het, soda t  die Teol. Skool uiteindelik aan  al die eise van ’n Hoëskool kon beantw oord .W a t  die teensw oord ige betref, word voortdurend  geywer om die teol. s tudente  ten hoogste vir die toekomstige am p bekw aam  te inaak. N iem and sal dit ons dan ook wil onts try  nie da t  die regte wetenskaplike vorming bevorderlik  is vir die v rugbare  am psbediening. D aarom  w ord  die een gedoen en die ander  nie nag e la a t  nie.O ndanks  alles w a t  alreeds bereik is, bly dit vir die toekoms ’n ver- eiste da t  die professoreta l aan  die Teol. Skool vermeerder moet word. Die noodsaaklike  werk kan wel behar t ig  word, m aar  soveel meer s taan  op die program , ’n A anvang  is a lreeds gem aak  met die skrywe van kommentare op die Heilige Skrif , w aa rtoe  ook lerare van ons Kerk en p rofessore  en le rare van die Ned. Geref. Kerk sal saam w erk .  M aar  dié werk sal nie vlot loop as  nie meer tyd bepaaldelik  daa rvoo r  afgesonder  kan word nie. Die betrokke professore  moet nie net tyd vind om die gelewerde werk vóór die u itgaw e na te sien nie— hulle moet self ook kom m entare skrywe.Ongelukkig  is d a a r  elke d ag  soveel w a t  onmiddellik die a a n d a g  verg, d a t  w a t  enigsins kan wag, opsy geskuiwe word. En dan moet ons nog in herinnering br ing  d a t  van die teol. professore verw ag  word da t  hulle die meerdere vergader ings  sal bywoon, da t  hulle hier en d a a r  in die gem een­tes sal optree, da t  hulle adviese sa l skrywe oor ingewikkelde kerkregtelike kwessies w at aan hulle voorgelê w ord ; en d a a r  is nog soveel meer. Hoe moet dan die rustige  tyd gevind word vir wetenskaplike arbeid na buite?’n Viertal teol. p rofessore  is tog wel die minimum: een vir die O.T. en aanverw an te  vakke, een vir die N.T. en aanverw an te  vakke, een vir die D ogm atiek  ens. en een vir die h istoriese- en prak tiese  vakke. As dan nog, soos nou die geval is, van die kan t van die P.U.K. vir die g ra a d -  eksam ens hulp verleen word, sal dit ons seker ’n hele ent vorentoe bring. So lank as  d a a r  m a a r  net voo r tg an g  is. Verder wil ons hier nie vooruit-  loop op voorstelle d ie n aa n g aa n d e  w at by die a.s. sinode aan h an g ig  ge­m aak  sal w ord  nie.106Nou kom ons tot die biblioteek. In hierdie ops ig  is aanm erklike uit- b re id ing  abso luu t noodsaaklik .  V oortdurend  is boeke aangekoop, m aar  vir die hoëre g raa d ek sa m en s  w as  dit nie al tyd  toereikend nie. Die s tuden t self  moes dikwels die tekort aanvul.  In hierdie opsig  kan die Teol. Skool en P.U.K. ook saam w erk . G roter  somme sal spesiaa l vir die nod ige  u itb re id ing  besk ikbaa r  gestel moet word. As die oorlog in E u ropa  ten einde is, sal dadelik  bestellinge gep laas  moet w ord om ons a g te r s ta n d  in te haal en om w at  nuut verskyn het, aan  te koop.Vanself  sal aan  die Teol. Skool die lokaliteit vir die boekery baie ver- g roo t moet word. Op die oomblik is die biblio teek-ruim te geheelenal gevul. Selfs beskik die s tuden te  nie oor ’n ap a r te  lees- en s tud iesaa l  nie.Hoe sal ’n t im m erm an of m esse laa r  sy werk kan doen as  hy nie oor die nodige gereedskap  beskik nie? Is dit nie selfs die s trew e om die g e reedskap  nog  altyd  te verbeter  nie? Hoe kan dan  die wetenskaplike arbe id  deeglik  verr ig  w ord as  ons op ’n behelperige manier  moet voort-  arbe i?  L aa t tog  veral verm oënde m anne en vroue w a t  ons goedgesind  is, aan  hierdie behoeftes van die Teol.  Skool dink! Hier moet nog aan g es t ip  w ord  d a t  so  pas  deur die K ura torium  van die Teol. Skool besluit is om aan  teol. s tuden te  van die vierde ja a r  die reg te verleen om in daa rd ie  j a a r  ook die eerste  deel van die M .Div.-eksamen af te lê, mits die studie- vakke van  d aa rd ie  j a a r  ooreenkom met die kand idaa tsvakke .H ierdeur w ord  nie alleen vir meerdere s tudente  die pad  geopen om verder in die teologie te s tudeer  nie, m a a r  tegelyk word aan  hulle die geleentheid gebied om onder  persoonlike toesig  van die p ro fesso r  te s tudeer— iets w a a ra a n  meer en meer behoefte gevoel word. Ons hoop da t  hierdie persoonlike sam ew erk ing  die begin sal wees van w at  ons g r a a g  in vooru its ig  wil stel, naam lik  d a t  kollege gegee sal w ord— ook met die oog  op  die hoëre teologiese eksamens.Ten  slotte nog dit.S tudie  is ’n skone, verheffende besigheid, des te skoner en verheffen- der  as  ons  al tyd  dieper kan indring. M aar  die studie van die teologie is die skoonste  en mees verheffende van almal, om d a t  die beginsel, bes tand  en einddoel van atle geskape  dinge vir ons vaslê  in die W oord  van God. Die v rae  w a t  ons hoof deurk ru is  en ons siel soms tot s te rw ens toe kwel, is d aa r in  opgelos. Die misteries w at die skepping  deurbewe, kom daar in  tot openbar ing ,  soos die luggolw e aftril op die d rad e  van die opvang-  toestel.J e s a ja  sê dit dan  ook in sy onoortroffe t a a l :  „D it  het die Here be- haag , om sy  gereg tigheid  ontwil, om die onderw ysing  g roo t  en heerlik te m a a k ” (42:  21 ) .  Die profeet s ing  hier die lof van die g anse  Godsopen- b a r in g  soos dit  aa n  Israel toebetrou is. D aa rb y  kom onder  die nuwe107bedeling die hele Nuwe T estam ent.  W a t  ’n o n ska tbare  voorreg  om die hele Bybel te besit en te lees! O n sk a tb aa r  insonderheid as  ons d it m ag bestudeer.  Hier is ewigheidswerk.Volgens ons Kerkorde is dit die am p van die doktore of p rofessore om die Heilige Skrif tuur  uit te lê en die suiwere leer teen die ketterye te verdedig  (a r t .  18). Vanself kom hier nog ander  teologiese vakke by; m aar  alles moet tog  om die Heilige Skrif gegroepeer word en moet dien om die Skrif  heerlik te laa t  wees in ons oë.M a ar  die werk van die professor is ook die werk van die student.  Dit moet ook vir hom ’n lus en liefde wees om aanhoudend  dieper in te dring  in die geheime ska tkam ers  van die W oord.Vanself spreek dit da t  ek hier onder teologie vers taan  die teologie volgens Gereformeerde belydenis.Laat dan  ons strewe altyd wees: To t die W et  en tot die Geutienis!Potchefstroom . J. D. DU T O IT .DIE TEOLOGIESE SKOOL EN DIE P.U.K. VIR C.H.O.MET DIE BETEKENIS VAN DIE TEOLOGIESE SKOOL VIR DIE CHRISTELIKE WETENSKAP.Die Teologiese  Skool van die Gereformeerde Kerk gedink op 29 November 1944 sy vyf-en-sew entig jar ige  bes taan .Die R aad  en Senaat van die P.U.K. vir C.H.O. wil ook langs hierdie weg die Teologiese Skool van har te  gelukwens en die versekering gee dat  d a a r  by die outoriteite van die P.U.K. ’n diepgevoelde dankbaarhe id  heers da t  hierdie inrig ting  sovele ja re  deur onse God en V ader ged ra  en g esp aa r  is.D aa r  is gegronde redes vir die gevoel van dankbaarhe id .  lmmers die P.U.K. het sy on ts taan  te danke aan  die s tig te rs  van die Teologiese Skool. Dis dus ’n dog te r  w at h aa r  moeder eer en vereer, en saam  verblyd en verheug is oor w at die Teologiese Skool tot s tand  gebr ing  het gedurende die afge lope tydperk  en die innige bede uitspreek d a t  hierdie inr igting tot in lengte van ja re  sy lig in ons land m ag laat skyn tot voorlig ting  en tot lering van ons volk w at ’n baie sw aa r  en geweldige s tryd  op al die ter- reine van die lewe moet d ra  om te kan bes taan .In een belangrike  opsig  het die Teologiese Skool deur die genade van God geweldig  gepresteer  en wel deur die bevordering van die beoefening van die Christelike W etenskap .N iem and sal kan ontken da t  d a a r  v an d a g  groot invloed u itgaan  van die P.U.K. vir C.H.O. Die Teologiese Skool van die Gereformeerde Kerk

Wetenskaplike beoefening van die teologie aan die teologiese skool.

J. D. du Toit

Directory of Open Access Journals

Koers - Bulletin for Christian Scholarship

J. D. Du Toit

Crossref

http://doaj.org/search?source=%7B%22query%22%3A%7B%22bool%22%3A%7B%22must%22%3A%5B%7B%22term%22%3A%7B%22id%22%3A%2245ac6481f76440309490bc793e95931b%22%7D%7D%5D%7D%7D%7D

Wetenskaplike beoefening van die teologie aan die teologiese skool.

Abstract

Similar works

Full text

Available Versions

Koers (E-Journal)

Directory of Open Access Journals

Crossref