An Analysis of the Effectiveness of the Teacher Training Program Regarding Supporting Preschool Children's Executive Functions

Abstract

Bu araştırmanın temel amacı; okul öncesi öğretmenlerinin çocukların yürütücü işlev becerilerinin gelişimini destekleme stratejilerini değerlendirmeye yönelik bir araç geliştirmek; öğretmenler için eğitim ortamlarında çocukların yürütücü işlevlerini destekleyen ve geliştiren stratejiler kullanmalarına yönelik, okul öncesi çocuklarının yürütücü işlevlerini güçlendirici bir eğitim programı hazırlayarak, programın etkilerini öğretmen ve çocuk üzerinde incelemektir. Bu araştırma gelişmiş karma yöntem desenlerinden müdahale deseninde gerçekleştirilmiştir. Okul Öncesi Öğretmenlerinin Çocukların Yürütücü İşlevlerini Destekleyen Stratejileri Kullanma Yeterliliklerini Değerlendirme Aracı'nın geliştirilmesi kapsamında okul öncesi öğretmenleriyle yapılan nitel görüşmelerin ardından oluşturulan maddeler uzman görüşüne sunulmuş ve gelen görüşler doğrultusunda ölçek maddelerine kapsam geçerliliği yapılmıştır. Oluşturulan form ön denemenin ardından 285 öğretmene uygulanmıştır. Araştırmacı tarafından okul öncesi öğretmenlerinin çocukların yürütücü işlev becerilerinin gelişimini desteklemek amacıyla yürütücü işlev becerisi ve üstbilişe dayalı bir öğretim yaklaşımını temel alan, 30 saati grup eğitimi, 30 saati bireysel destek eğitimi olan toplam 60 saatlik bir eğitim programı geliştirilmiştir. Eğitim programı gönüllü 23 öğretmene Tokat ilinde 5 Eylül/17 Kasım 2017 tarihleri arasında uygulanmıştır. Eğitim programının uygulanmasından önce ve sonra eğitime katılan ve katılmayan gruptaki öğretmenlere "Okul Öncesi Öğretmenlerinin Çocukların Yürütücü İşlevlerini Destekleyen Stratejileri Kullanma Yeterliliklerini Değerlendirme Aracı" uygulanmıştır. Her iki gruptaki öğretmenlerin sınıfından kura ile seçilen toplam 80 çocuğa da eğitimden önce ve eğitimden sonra Nesne Seçiminde Esneklik Görevi (NSEG) ve Baş-Ayak-Diz Omuza Dokunma Yönergeleri (BADO-DY) görevleri uygulanmıştır. Eğitim bitiminden altı hafta sonra eğitim alan öğretmenlere kalıcılık için izleme testi yapılmıştır. Ayrıca eğitime katılan öğretmenler ile eğitim bitiminden sonra odak grup görüşmesi gerçekleştirilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre; "Okul Öncesi Öğretmenlerinin Çocukların Yürütücü İşlevlerini Destekleyen Stratejileri Kullanma Yeterliliklerini Değerlendirme Aracı'nın" yapı geçerliğini belirlemek amacıyla Doğrulayıcı Faktör Analizi (DFA) yapılmıştır. Bu doğrultuda modelin geçerliğini değerlendirmek için uyum iyiliği indeksleri elde edilmiştir. Ölçekte yer alan alt boyutların güvenirliği ise Cronbach Alpha iç tutarlılık katsayısı ile hesaplanmıştır. Uygulanan ölçeklere ait doğrulayıcı faktör analizine ait mutlak uyum iyiliği indeksleri incelendiğinde ölçme aracının önceden tanımlanmış yapıya uygun bir ölçme aracı olduğu ve oldukça iyi bir model uyumu gösterdiği bulunmuştur. Yürütücü İşlevleri Destekleyici Stratejileri Geliştirmeye Yönelik Eğitim Programı'nı" alan ve almayan öğretmenlerin sonuçları incelendiğinde eğitim alan öğretmenlerin almayan öğretmenlere göre, "Üst bilişsel beceriler" ile "Çalışma Belleği" boyutlarında fark bulunmazken," Öz-Düzenleme Becerisi " boyutunun "Davranışsal Öz üzenleme ve Tepkiyi Dizginleme" alt boyutunda, Görevi Başlatma ve Sürdürme Becerisi boyutunun "Dikkati Sürdürme, Hedefe Odaklı Sebat Gösterme ve Görevi Başlatma" ile "Zaman Yönetimi" alt boyutunda, eğitim alan grubun lehine anlamlı farklılıklar görülmüştür. Eğitim alan ve almayan gruptaki öğretmenlerin sınıflarındaki çocuklara uygulanan ölçeklerin sonucunda ise, soyutlama becerisi ve bilişsel esneklik puanlarıyla, davranışsal öz-düzenleme puanları arasında eğitim alan öğretmenlerin çocuklarının lehine almayan gruba göre anlamlı bir farklılık olduğu bulunmuştur. Eğitime katılan öğretmenlere programın bitiminden altı hafta sonra uygulanan kalıcılık testi sonucunda Çocukların Yürütücü İşlevlerini Destekleyen Stratejileri Kullanma Yeterlilikleri son test puanları ile kalıcılık puanları arasında anlamlı bir fark olmadığı tespit edilmiştir.The main aim of this study is to develop a tool for the evaluation of preschool children's executive functions and of teachers' supporting strategies towards them. In addition to this, it aims to prepare an education program which reinforces preschool children's executive functions and to analyze the effects of this program on teachers and children. This research was carried out by the intervention design, one of the advanced mixed methods. Within the context of developing the tool for evaluation of the preschool teachers' competency in using the strategies promoting childrens' executive functions, the 285 preschool teachers were gathered. The Training Program for Developing Strategies to Promote Executive Functions was designed by the researcher. Before carrying out this education program, The Tool for the Evaluation of Preschool Teachers' Competency in Using Strategies Promoting Childrens' Executie Functions was applied to the teachers both participating and nonparticipating in the education. Also, before and after the education, the Flexible Item Selection Task (FIST) and the Instructions of Touching Head-Foot-Shoulder (ITHFS) scales were applied to the 80 draft children from the classes of the teachers in both groups. After the education, the assessment tools applied to the participant and the nonparticipant teachers as the pretest were reapplied and the posttest data were obtained. Six weeks after the training ended, the monitoring test was applied for the permanence. Moreover, after the training, the focus group meeting was held with the participant teachers. According to the results of the study, the confirmatory factor analysis (CFA) was performed to determine the construct validity of The Tool for Evaluation of Preschool Teachers' Competency of Using the Strategies Promoting Children's Executive Functions. Thereafter, the goodness of fit indices were obtained to evaluate the validity of the model. The reliability of the subscales within the scale was calculated through the Cronbach Apha coefficient of internal consistency. As a result of the analyses, the assessment tool was found a valid and reliable tool composed of 4 dimensions and 8 sub-dimensions.When the results of the participant and nonparticipant teachers were examined comparingly, it was seen that there was not a difference between Effective and Productive Use of Metacognitive Processes and Working Memory dimensions. However, there were significant differences in Behavioral Self-Regulation and Inhibitory Control, the subdimension of Self-Regulation Skills dimension, Attention Maintenance, Goal-Directed Persistence and Task İnitiating and Time Management, the subdimension of Task İnitiating and continuation in favor of the participant group. As a result of the scales applied to the children of the teachers from both groups, it was found that there was a significant difference between the abstraction skill, cognitive flexibility and the behavioral self-regulation scores, in favor of the children of the teachers taking the training. As a result of the permanence test, which was applied to the participant teachers six weeks after the program, it was determined that there was not a significant difference between the scores of the posttest regarding the competency in using the strategies promoting childrens' executive functions and permanence scores