İMKB'YE KOTE OLAN BANKALARIN ETKİNLİK ANALİZLERİ

Abstract

Dayanıklı ve güçlü bir ekonominin varlığı, sağlıklı çalışan ve büyüyen finans sistemi ile mümkündür. Türkiye'de, finansal sektörün temelini bankacılık sistemi oluşturmaktadır. Yapılan çalışmada iki amaç hedeflenmiştir. Öncelikle Türkiye' de bankacılık sektörü içinde faaliyet gösteren 32 adet ticaret bankasının Aralık 2006 ve Eylül 2009 dönemleri içerisinde üçer aylık bilanço dönemleri bazında Veri Zarflama Analizi (VZA) ile sermaye yapılarına ve ölçek büyüklüklerine göre etkinlik analizi yapılmıştır. Daha sonra bu bankalar içinden İMKB' ye kote olanlar için hisse senedi piyasasına açılmanın etkinlik ve verimlilik üzerine nasıl bir etki yaratacağı incelenmiştir. Ayrıca etkin bulunmayan banka yönetimlerine yol göstermesi amacıyla Potansiyel İyileştirme Analizi yapılmıştır. Analiz sonuçlarına göre; 10 banka her dönem etkin bulunmuş; 2 bankanın ise hiçbir dönem etkin olmadığı görülmüştür. Sermaye yapılarına göre sınıflanan bankalar içinde ortalama etkinlik skor değeri en yüksek olan Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu' na (TMSF) devir olan Birleşik Fon Bankası A. Ş. olmuştur. Bu grubu kamu sermayeli ticari bankalar izlemektedir. Etkinlik sıralaması özel sermayeli ticari bankalar ve yabancı sermayeli bankalar şeklinde devam etmektedir. İMKB' ye kote olmayan bankaların ortalama etkinlik skorunun, İMKB' ye kote olan bankalardan yüksek olduğu görülmüştür. Bunun sebebi; bankaların, etkinliklerini arttırma amacı yerine İMKB aracılığıyla daha ucuz fon temin etme gayretleri olduğu kanısına varılmıştır. Banka yönetimlerinin, etkin olmayan karar biriminin hangi girdileri gereğinden ne kadar fazla kullandığı, hangi çıktılar açısından ne ölçüde yetersiz kaldığını ve etkin olması için ne yapması gerektiği hakkında potansiyel iyileştirme analizi yapılmıştır. Yapılan analizin sonucunda etkin bulunmayan bankaların her dönem için referans aldıkları etkin bankalar ve etkinlik değerleri hesaplanmıştır