Maintenance and Repair of Insect Evacuated Book and Handwriting Works at Low Temperature (with Freezing Technique)

Abstract

Sanat, kişiler arasındaki iletişimi direk sağlayabilen ve insanoğlunun yaratılışından bu güne kadar etkisini sürdürebilen bir kültür mirasıdır. Bu geniş alanda Türk El Sanatlarının yeri ve etki ettiği alanın genişliği göz ardı edilemeyecek kadar büyüktür. Birçok sanat dalına öncülük eden Türk el sanatları kullandığı malzemeler ve gereçler ile de her zaman dünyaya örnek olmuştur. Bu süreç içerisinde elle yazılan eserler yerlerini teknoloji sürekli gelişmesi ile birlikte basılı eserlere bırakmıştır. Geçmiş dönemlerde organik boyalar ile deri üzerine, el yapımı kâğıtlara yapılan el yazma eserler daha şimdilerde kimyasallar ile ağartılan kâğıtlara kimyasal boyalar ile basılmaya başlamıştır. Bu gelişim sürecinde bizim de teknolojiye ayak uydurmadan kalmamız olanaksızdır. Önemli olan bu değişim süresini; insanlık hayatını kolaylaştırmak ve bilimi geliştirmek için en faydalı şekilde kullanmaktır. Geçmiş dönemlere ait bazı eserler halen kütüphanelerde arşiv niteliğindedir. Bu eserlerin orijinallerine erişmek oldukça zordur ve onları halka açmak oldukça zararlıdır. Çünkü her kapağın açılışı onu daha da yıpratarak ömrünü azaltmaktadır. Bu tarz eserlerin bakım ve onarımının yapılması oldukça önemli bir görev ve ciddiyet isteyen bir çalışmadır. Kâğıdın ham maddesi selüloz ve bitki lifleridir. En saf hali ile selülozun; kâğıt için dayanıklılığı yeterli olmasına rağmen, içerisine eklenen kimyasallar, onun zayıf hale gelmesine neden olabilir. Bunlara ek olarak; çevresel etmenler; ısı, ışık, nem gibi, insansal etkenler ve organizmaların da etkisi ile kâğıt üzerindeki tahribat oldukça fazlalaşır ve düzeltmek için yeni yöntemlerin geliştirilmesi gerekmektedir. Bu çalışmada büyük bir tarihsel geçmişe ve esere sahip olan ülkemiz de raflarda, depolarda böcek istilasına uğramış; kitap ve el yazma eserleri için yeni gelişen bir teknik olan; dondurma tekniği ile böceklerden arındırılması ve daha sonraki bakım onarım teknikleri hakkında bilgi verilmesi amaçlanmıştır. Çalışma müzeler, üniversitelerin ilgili bölümleri, belediyeler için kaynak olması açısından önemlidir. Yapılan araştırmanın sonucunda, dondurma tekniğinin eserlere zarar veren birçok böcek türü üzerinde oldukça etkili olduğu sonucuna varılmıştır. Süleymaniye Yazma Eserler Kütüphanesi görevlileri ile gerekli izinler alındıktan sonra yapılan görüşmelerde bu sonucu desteklemektedir. Yapılan görüşmeler de dondurma tekniğinin hiçbir kimyasala gerek kalmadan uygulanan bir teknik olduğu için hem eser, hem çevre hem de insan sağlığı açısından birinci tercih sebebi olduğu belirtilmiştir.Art is a cultural heritage that can provide direct communication between people and can continue to influence the creation of human beings to this day. The breadth of the area and the influence of the Turkish Handicrafts on this wide area is too big to be overlooked. Turkish handicrafts, which pioneered many branches of art, have always been an example for the world with materials and materials used. During this process, handwritten works have left their places to printed works with the continuous development of technology. In previous periods, manuscripts made with organic paints and hand-made papers on leather have already been printed with chemical stains on papers bleached with chemicals. In this development process, it is impossible for us to remain without keeping up with technology. The important thing is that to facilitate human life and to improve knowledge. Some works in the past are still archives in libraries. It is very difficult to access the originals of these works and opening them to the public is quite harmful. Because each opening of the cover wears it down and reduces its life. Maintenance and repair of such works is a very important task and serious work. The raw material of the paper is cellulose and plant fibers. Cellulose in its purest form; although the durability for paper is sufficient, the added chemicals can cause it to become weak. Additionally; new methods have to be developed to compensate for the effects of heat, light, humidity, environmental factors, human factors and organisms on the paper.In this study intended to cleaning paper and artifacts from pests and insects with a new developing freezing technique, and than explain the another process to repairs techniques. The study is important in terms of being a source for museums, related departments of universities, municipalities.As a result of the research done, it was concluded that the freezing technique is very effective on many insect species that damage the artifacts. After having obtained the required permissions this result is supported by interviews with the staff of the Süleymaniye Yazma Eserler Kütüphanesi. It was stated that the interviews that freezing technique is the first choice for environment and human health since freezing technique was applied without any chemistry