Biyolojik Geri Bildirimle Zihinsel Antrenman Programının Sporcuların Performansına Etkisi

Abstract

Tuna N. The Effect of Mental Training with Biofeedback on Performance in Athletes. Hacettepe University Graduate School of Health Sciences, M.Sc. Thesis in Sport Sciences and Technology Program, Ankara, 2018. The purpose of this study is to investigate the relationship between neural feedback training and the archers’ performance. After applying all intervention two groups compared in terms of archery performance. Participants (N=30) were in İzmir Metropolitan Municipality Archery Team (18.33±2.41 years) participated in the study. The two groups were divided into two groups as experiment and control considering the view of the coach. All participants were applied to performance test (2x36=72 arrows) attention test and anxiety inventory and EEG baseline measurement. In addition, EEG-Biofeedback data were obtained. A 20-session sensory motor retention activity augmentation session was performed in the experimental group. After a baseline measurement participants are assessed on and at heir performance test (36x2=72 arrows) whether experimentel group have been improved on their archery performance or not. ANOVA (2x2), t-test, normality test and Wilcoxon test was performed in data analysis. There was no statistically significant difference between the groups in terms of performance results, physical anxiety and self-confidence scores of the anxiety (CSAI-2) inventory, teta, beta values of the EEG-BGB record, and subscale scores of the IVA-2 test (p>0.05). It was observed that the shot performance scores of the experimental group were higher than the shooting scores of the control group. In addition, cognitive anxiety of pre-test and post-test groups showed that the cognitive anxiety level were lower in the experimental than control group and there was a significant difference between the pretest post-test interaction of the experimental group in the intragroup analyzes and the [F(1,28)=9.35;p=0.00;p2=0.250], [F(1,28)=4.44;p=0.044;p2=0,137] thus, the athlete could focus better and ignore the external factor. In addition, it shows that DMR values in the post test of individuals in the experimental group are higher [F (1,28)=6.91;p=0.01;p2=0.198]. Increase in DMR values have shown that archers are able to focus attention, and learn to control their own physiology. In the visual focus subscale of the IVA-2 attention test, there was difference between the measurements and groups intercaction is [F(1,28)=8.79;p=0.006;p2=0.239] A significant difference of between groups indicated that archers can facilitate focusing skill of the during shooting.ONAY SAYFASI iii YAYIMLAMA VE FİKRİ MÜLKİYET HAKLARI BEYANI iv ETİK BEYAN v TEŞEKKÜR vi ÖZET vii ABSTRACT viii İÇİNDEKİLER ix SİMGELER VE KISALTMALAR xii ŞEKİLLER xiii TABLOLAR xiv 1. GİRİŞ 1 1.1 Araştırmanın Amacı 4 1.2 Problemler 4 1.3 Denenceler 5 1.4 Sınırlılıklar 6 1.5 Tanımlar 6 1.6 Araştırmanın Önemi 8 2. GENEL BİLGİLER 9 2.1 Kuramsal Yaklaşım 9 2.1.1 Psikofizyoloji ve Öz-Düzenleme 9 2.1.2 Öz- Düzenlemenin Nörovisseral Bütünleşme Modeli 11 2.1.3 Elektroensefalografi (EEG) 11 2.1.4 Öğrenmede EEG Frekans Bantları ve Davranışsal Bağlantılar 12 2.2 EEG-Biyolojik Geribildirimin Tarihçesi 12 2.2.1 EEG-BGB Sistemi 13 2.2.2 EEG-BGB Parametreleri 15 2.2.3 EEG Frekans Bileşenleri 18 2.2.4 EEG-BGB Protokolleri 21 2.3 EEG Frekans Bantlarının Karakteristik Özellikleri: Dinamik ve Çok Boyutlu 22 2.4 Performans ve Dikkatin DMR ile İlişkisi 23 2.5 Spor Bilimleri Alanında Yapılan EEG-BGB Çalışmaları 25 3. GEREÇ ve YÖNTEM 38 3.1 Araştırma Deseni 38 3.2 Araştırma Grubu 38 3.3 Veri Toplama Araçları 39 3.4 İşlem Yolu 43 3.4.1 Deneysel Uygulamalar 44 3.5 Verilerin Analizi ve İstatistiksel Testler 49 4. BULGULAR 50 4.1. Deney ve Kontrol Gruplarının Ön Test Verileri Arasındaki Fark 50 4.2. Kaygı Ölçeği Dikkat Testi, EEG-BGB Kaydı, Atış Performans Puanlarının Ön Test Son Test Tanımlayıcı İstatistikleri 51 4.3. Kaygı Ölçeği, Dikkat Testi, EEG-BGB Kaydı, Atış Performans Puanlarının Normallik Sonuçları 52 4.4. Atış Performanslarına İlişkin İstatistik Analiz Bulguları 53 4.5. CSAI-2 Kaygı Ölçümlerine İlişkin İstatistik Analiz Bulguları 53 4.6. EEG-BGB Kayıt Ölçümlerine İlişkin İstatistik Analiz Bulguları 55 4.7. IVA-2 Dikkat Testi Ölçümlerine İlişkin İstatistik Analiz Bulguları 57 4.8. Deney ve Kontrol Gruplarının Ortalama DMR Değerleri 60 5. TARTIŞMA ve YORUM 61 5.1. Performans Sonuçlarına Göre Tartışma ve Yorumlar 61 5.2. Yarışma Kaygısı ve EEG-BGB Bulgularına İlişkin Tartışma ve Yorumlar 63 5.3. EEG-BGB Bulgularına İlişkin Tartışma ve Yorumlar 64 5.4. IVA-2 Dikkat Testi Sonuçlarına İlişkin Tartışma ve Yorumlar 65 6. SONUÇ ve ÖNERİLER 69 6.1 Sonuç 69 6.2 Öneriler 71 7. KAYNAKLAR 73 8. EKLER 83 EK- 1: Tez Çalışması ile İlgili Etik Kurul Onayı 83 EK- 2: Deney Grubunun 20 Seanslık DMR Aktivitesi Trend Raporu 84 EK- 3: Aydınlatılmış Onam Formu 99 EK-4: Performans Puanlama Formu 101 EK-5: Dijital Makbuz ve Orjinallik Ekran Çıktısı 102 9. ÖZGEÇMİŞ 103Tuna N. Biyolojik Geri bildirimle Zihinsel Antrenman Programının Sporcuların Performansına Etkisi. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Spor Bilimleri ve Teknolojisi Programı Yüksek Lisans Tezi, Ankara, 2018. Bir zihinsel antrenman yöntemi olarak kullanılan sinirsel geribildirim uygulamasının okçularda fiziksel antrenman ile birlikte sağlanan EEG-Biyolojik geribildirim uygulamasının sporcuların performanslarının artışına yardımcı bir yöntem olup olmadığını araştırmaktır. Çalışmaya İzmir Büyükşehir Belediyesi Okçuluk Takımından yaş ortalaması (18,33±2,41) yıl olan 30 sporcu katılmıştır. Sporcular, antrenör görüşü dikkate alınarak deney ve kontrol olarak 2 gruba ayrılmışlardır. Bu 2 gruba çalışmadan önce performanslarını belirlemek amacıyla 72 ok atışı yaptırılmış, kaygı düzeylerini belirlemek için kaygı ölçeği ve dikkat, odaklanma puanları için de dikkat testi kullanılmıştır. Ayrıca kaygı, dikkat, odaklanma ve kas kontrolü gibi zihinsel ve fiziksel durumlarını sayısal olarak tespit etmek için de EEG-BGB kayıtları alınmıştır. Deney grubuna 10 haftalık 20 seanslık DMR aktivitesi eğitimi verilmiştir. Deney ve kontrol grubundan tekrar aynı ölçümler alınmıştır. Veri analizinde atış performansları açısından t testi, normallik testi, Wilcoxon ve ANOVA (2x2) testleri kulanılmıştır. Hata payı 0,05 olarak alınmıştır. Bulgularda, performans, bedensel ve öz-güven ölçek puanları, teta, beta değerleri ve IVA-2 dikkat testinin görsel odaklanma dışındaki alt ölçek puanları bakımından gruplar arasında istatistiksel açıdan anlamlı bir fark yoktur (p>0,05). Kaygı (CSAI-2) ölçeğinin bilişsel ve bedensel kaygı puanlarında grup ve ölçüm etkileşimi arasında anlamlı fark vardır sırasıyla; [F(1,28)=9,35;p=0,00; 2=0,250], [F(1,28)=4,44;p=0,044; 2=0,137]. Duyusal motor aktivite değeri için grup ve ölçüm etkileşimindeki fark istatististiksel açıdan anlamlıdır [F(1,28)=6,91;p=0,01; 2=0,198]. IVA-2 dikkat testinin alt ölçeklerinden olan Görsel odaklanma alt boyutlarının test puanlarına ölçümler arasında anlamlı bir fark bulunmuştur [F(1,28)=8,79;p=0,006;np2=0,239. Sonucda, sporcu daha iyi odaklanabilmiş ve dışşal etmenleri göz ardı edebilmiş ve okçulukta yayın gerilmesi ve sırasında kas kontrolünün kontrol etmeyi öğrenmişlerdir

    Similar works