'Canakkale Onsekiz Mart Universitesi Fen Bilimleri Enstitusu Dergisi'
Abstract
Due to highly dynamic structure of global competitive market, companies face various problems and difficulties in order to meet the increasing and ever-changing customer demands in introducing a product into the market at the desired quality level, in the shortest time and at the lowest cost. The most important factor to overcome these difficulties and problems is the organization and management of a strong supply chain. For any organization to maintain their competitiveness, it is very important to establish a strong cooperative business environment with high reliability of suppliers. Therefore, supplier selection is a very important and multi-stage strategic decision-making problem for organizations. In this study, it is aimed to design a supplier management system for evaluation and selection of suppliers according to determined criteria, optimum order allocation, evaluation of order performance and time-based monitoring of performances of suppliers. Suppliers are divided into three main groups as potential, candidate and approved. Then, an integrated methodology is proposed. The proposed methodology is composed of a potential supplier selection and evaluation system, an order distribution system, a potential and candidate supplier order evaluation system, an approved supplier order evaluation system and a performance monitoring system. First of all, a quantitative SWOT analysis method is proposed for evaluation and selection of potential suppliers. Evaluation criteria of quantitative SWOT analysis were determined and weights of the criteria were calculated by using Analytical Hierarchy Process (AHP). An integer linear programming model has been developed with respect to various constraints to determine the initial trial order performance of the selected potential suppliers. Then, in order to evaluate order performances of potential, candidate and approved suppliers, dynamic performance evaluation criteria were determined and the criteria weights were calculated with AHP. Then, a weighted order performance scoring method was proposed. How to transfer potential suppliers to approved supplier pools by evaluation of trial order performance of potential suppliers is explained. Then, based on past quality and delivery order performance of candidate and approved suppliers, an Integer Programming (IP) model is developed for minimization of cost. In addition, an Exponentially Weighted Moving Average (EWMA) decision chart is proposed to monitor order performances of suppliers based on time sequence and orders. Finally, in order to demonstrate the effectiveness of the proposed system, an application study is carried out with the data obtained from a pioneer garment company that adopt fast fashion strategy, which is a business strategy aiming to reduce the processes in the buying cycle and minimizing lead times to supply growing variety of new fashion products into stores, in order to satisfy continuously changing consumer demand in the global textile industry. As a result of the study, a supplier management system has been designed. This system can be adapted to all industries with dynamic supply chain and can be applied easily to organizations with variable and multiple-supplier environments, especially to the companies that adopt the fast fashion trend. Although, suppliers may show a good performance in certain orders, they may fail to sustain their performance in the next period, for even delivering the same product type. Therefore, with the proposed supplier management system, weighted scorings of past order performances of the suppliers are used for effective performance monitoring over time.Günümüzün küresel rekabet piyasasının oldukça dinamik bir yapıya sahip olması sebebiyle firmalar, zaman içinde artan ve sürekli değişen müşteri taleplerinin karşılanması için istenen kalite seviyesinde, en kısa zamanda ve en düşük maliyetli ürünleri piyasaya sürerken çeşitli zorluklarla ve aksaklıklarla karşılaşmaktadır. Bu zorlukların üstesinden gelebilmek için en önemli unsur güçlü bir tedarik zincirinin oluşturulması ve yönetilmesidir. Bir firmanın rekabet gücünü koruyabilmesi için tedarik zincirinin en önemli unsuru olan tedarikçileriyle güvenirliliğin yüksek olduğu güçlü bir işbirliği ortamının oluşturulması oldukça önemlidir. Bu nedenle, tedarikçi seçimi firmalar için oldukça önemli bir yere sahip olan çok aşamalı stratejik karar verme problemidir. Bu çalışmada; entegre bir metodoloji önerilerek belirlenen kriterler doğrultusunda tedarikçilerin seçimi ve değerlendirilmesi, optimum sipariş dağıtımı, sipariş performanslarının değerlendirilmesi ve sipariş performanslarının zamana bağlı olarak izlenmesi için tedarikçilerin potansiyel, aday ve onaylı olmak üzere üç ana gruba ayrıldığı bir tedarikçi yönetim sisteminin tasarlanması amaçlanmıştır. Önerilen metodoloji; potansiyel tedarikçi seçme ve değerlendirme sistemi, sipariş dağıtım sistemi, potansiyel ve aday tedarikçi sipariş değerlendirme sistemi ile onaylı tedarikçi sipariş değerlendirme ve izleme sisteminden oluşmaktadır. Çalışmada ilk olarak potansiyel tedarikçilerin değerlendirilmesi ve seçimi için kriterler belirlenerek kriter ağırlıkları Analitik Hiyerarşi Prosesi (Analytical Hierarchy Process - AHP) ile hesaplanmıştır ve tedarikçi seçimi için ağırlıklı kantitatif Güçlü Yönler, Zayıf Yönler, Fırsatlar ve Tehditler (Strengths, Weaknesses, Opportunities and Threats - SWOT) analiz yöntemi önerilmiştir. Seçilen potansiyel tedarikçilerin ilk deneme siparişi performanslarının belirlenebilmesi amacıyla çeşitli kısıtlara bağlı olarak bir tamsayılı programlama modeli oluşturulmuştur. Potansiyel, aday ve onaylı tedarikçi sipariş performanslarının değerlendirilmesi amacıyla dinamik sipariş performansı değerlendirme kriterleri belirlenmiş, aynı şekilde kriter ağırlıkları AHP ile hesaplanmış ve ağırlıklı bir sipariş performans skorlama yöntemi önerilmiştir. Potansiyel tedarikçilerin deneme sipariş performanslarının değerlendirilmesiyle aday ve onaylı tedarikçi havuzlarına geçişlerinin nasıl yapılacağı açıklanmıştır. Daha sonra, aday ve onaylı tedarikçilere sipariş dağıtımı için geçmiş kalite ve teslimat performanslarına dayanan ve birim maliyetin minimize edilmek istendiği ağırlıklı bir tamsayılı programlama modeli oluşturulmuştur. Onaylı tedarikçilerin zamana ve sipariş numarasına bağlı olarak sipariş performanslarının izlenmesi amacıyla Üstel Ağırlıklı Hareketli Ortalama (Exponentially Weighted Moving Average - EWMA) yöntemi önerilmiştir. Son olarak, sistemin doğrulanması ve etkinliğinin belirlenmesi amacıyla günümüzde satın alma döngüsüne dahil süreçleri ve çeşitliliği giderek artan yeni moda ürünleri mağazalara sunma zamanını en aza indirgemeyi hedefleyen bir iş stratejisi olan "Hızlı Moda (Fast Fashion)" akımını benimsemiş global tekstil endüstrisinde öncü bir hazır giyim firmasından edinilen verilerle uygulama çalışması gerçekleştirilmiştir. Çalışma sonucunda, dinamik tedarik zincirine sahip tüm endüstri alanlarına uyarlanabilecek, özellikle hızlı moda akımını benimsemiş firmalar gibi değişken, çok tedarikçisi bulunan firmalar için kolaylıkla uygulanabilecek bir tedarikçi yönetim sistemi tasarlanmıştır. Tedarikçiler, bir siparişte çok iyi performans göstermelerine ve iyi tedarikçi olmalarına rağmen bir sonraki siparişte aynı ürünler için aynı şekilde iyi bir performans gösteremeyebilirler. Bu nedenle, önerilen tedarikçi yönetim sistemi ile potansiyel tedarikçilerin değerlendirilerek iyi tedarikçilerin seçilmesi ve sisteme dahil edilmesi, siparişlerin optimum şekilde dağıtılması ile sipariş performanslarının geçmiş performanslara dayanarak ağırlıklı olarak skorlanması ve zamana bağlı olarak tedarikçi performanslarının etkin bir şekilde izlenebilmesi sağlanmıştır
