Ostracoda Taxonomy and Bıostratıgraphy in The Yalvaç and Ilgın Contınental Neogene Basıns (Southwest Anatolıa): Ostracoda-Based Paleoenvıronmental and Paleoclımatıc Approaches

Abstract

Regional tectonism during the late Cenozoic triggered the development of many sedimentary basins in northern Taurids. These basins include the continental Yalvaç and Ilgın basins, which contain economical coal seams within the Neogene basin infillings. Within the scope of the study, it is aimed to determine ostracod fauna assemblages along the lacustrine successions of Yalvaç and Ilgın basins, and to perform detailed paleoenvironmental/paleoclimatic and biochronological evaluations on the deposition environments and ages of the units by using of ostracods and other faunal/floral findings. In this context, 14 measured stratigraphic sections and 2 borehole cores gathered from the deposits of Yalvaç (Yarıkkaya and Göksöğüt formations) and Ilgın (Kumdöken, Aşağıçiğil, Belekler and Dursunlu formations) basins are evaluated. Within the systematic paleontology studies, 40 genera and 90 taxa of ostracods belonging to 7 ostracod families are identified. 38 known species and 1 known subspecies are identified within the taxa. Moreover, 7 new species (Cyprinotus turcica n. sp., Heterocypris granuloreticulata n. sp., Heterocypris yalvacensis n. sp., Herpetocyprella posterotruncata n. sp., Herpetocyprella posterocornuta n. sp., Psychrodromus seni n. sp. ve Metacypris gokcenae n. sp.) are diagnosed and proposed. In addition, 44 of the 90 taxa are left open to nomenclature. Paleoenvironmental/paleoclimatic evaluations and age interpretations are carried out by using ostracods and other faunal/floral findings along the Neogene and Quaternary sequences of the Yalvaç and Ilgın basins. It is determined that the lower-middle parts of the Yarıkkaya Formation (Yalvaç Basin) was deposited in stagnant and permanent sublittoral?-profundal lacustrine conditions. It is revealed that the upper parts of the formation was deposited under the subtropical climatic conditions in a freshwater-oligohaline littoral lacustrine environment which also contains paleomires. Additionally, the age of the Yarıkkaya Formation is suggested as late early (middle Orleanian)–early middle (late Orleanian) Miocene according to micro mammals, ostracods and palinoflora. It is revealed that carbonate-dominated parts of the Göksöğüt Formation (Yalvaç Basin) were deposited in stagnant/slow-flowing, freshwater-oligohaline and permanent littoral lacustrine conditions. It is revealed that the coal-bearing middle and upper parts of Göksöğüt Formation were deposited under the cool climatic conditions in vegetation-rich, stagnant/slow flowing, neutral-slightly alkaline, oligo-mesotrophic and littoral lacustrine environment containing paleomires. It is also determined that freshwater-oligohaline aquatic conditions fed by flows were common during the deposition and water level decrease and relative salinity increase were prevailed during some periods. Additionally, the age of the Göksöğüt Formation is suggested as late Miocene-Pliocene according to ostracod and palinoflora assemblages. It is determined that the sequence overlying the lower coal levels of the Kumdöken Formation (Ilgın Basin) were deposited in a stagnant and temporary pond (freshwater?) with paleomires. Sequoioxylon sp. suggests that the paleomire that forms the upper coal levels was accumulated in an eutrophic wet forest mire under humid and rainy climatic conditions. It is found that the sequence overlying the upper coal levels was deposited in vegetation-rich, stagnant/slow flowing, mesotrophic-eutrophic and very shallow freshwater aquatic conditions (pond/lake). Additionally, the age of the lower and upper coal-bearing levels of the formation is proposed as early Miocene according to obtained ostracod taxa. It is determined that the middle-upper parts of the Aşağıçiğil Formation (Ilgın Basin) was deposited in spring-fed, vegetation-rich, stagnant/slow flowing, freshwater-oligohaline and permanent littoral lacustrine conditions during the late middle?–early late Miocene. It is revealed that the fine clastics-dominant part of the Belekler Formation (Ilgın Basin) was deposited in a freshwater-oligohaline temporary and/or permanent lake (pond?) environment during the late Miocene?-Pliocene. It is found that the paleomire of the coals in the lower parts of Dursunlu Formation (Ilgın Basin) was accumulated in flow-fed, eutrophic and slightly salty lacustrine (pond?) conditions. It is also determined that the overlying levels of the formation were deposited in vegetation-rich, stagnant/slow flowing, freshwater-oligohaline and permanent littoral lacustrine (pond?) conditions. It is revealed that the basin was fed with flows and relatively cold aquatic conditions were prevailed. Additionally, ostracod assemblage indicates that coal-bearing level of the Dursunlu Formation was deposited during the early Pleistocene.Geç Senozoyik dönemde gelişen bölgesel tektonizma, Torosların kuzeyinde birçok sedimanter havzanın gelişmesine neden olmuştur. Bu havzalar arasında, Neojen yaşlı havza dolguları dahilinde ekonomik kömür damarları içeren karasal Yalvaç ve Ilgın havzaları da yer almaktadır. Tez çalışması kapsamında Yalvaç ve Ilgın havzalarının gölsel istifleri boyunca ostrakod fauna topluluklarının belirlenmesi, ostrakodlar ve diğer faunal/floral bulgulardan yararlanılarak birimlerin çökelme ortamları ve yaşları üzerine detaylı eskiortamsal/eskiiklimsel ve biyokronolojik değerlendirmeler gerçekleştirilmesi amaçlanmıştır. Bu kapsamda Yalvaç (Yarıkkaya ve Göksöğüt formasyonları) ve Ilgın (Kumdöken, Aşağıçiğil, Belekler ve Dursunlu formasyonları) havzalarındaki istiflerden alınan 14 ölçülü stratigrafi kesiti ve 2 sondaj istifi değerlendirilmiştir. Sistematik paleontoloji çalışmaları ile 7 ostrakod familyasına ait 40 cins ve 90 takson tanımlanmıştır. Taksonlar dahilinde 38 bilinen tür ve 1 bilinen alt tür tanımlanmıştır. Ayrıca 7 yeni tür (Cyprinotus turcica n. sp., Heterocypris granuloreticulata n. sp., Heterocypris yalvacensis n. sp., Herpetocyprella posterotruncata n. sp., Herpetocyprella posterocornuta n. sp., Psychrodromus seni n. sp. ve Metacypris gokcenae n. sp.) teşhis edilmiş ve önerilmiştir. 44 ostrakod taksonu ise adlandırmaya açık bırakılmıştır. Yalvaç ve Ilgın havzalarının Neojen ve Kuvaterner yaşlı istifleri boyunca ostrakodlar ve diğer faunal/floral bulgulara dayalı olarak, eskiortamsal/eskiiklimsel değerlendirmeler ve yaş yorumlamaları gerçekleştirilmiştir. Yarıkkaya Formasyonu (Yalvaç Havzası)’nun alt-orta kesimlerinin durgun ve daimi yarı litoral?-derin gölsel koşullarda çökeldiği belirlenmiştir. Üst seviyelerinin ise, subtropikal iklim koşulları altında yer yer turba bataklıkları içeren tatlı su-oligohalin tuzluluğa sahip litoral gölsel bir ortamda çökeldiği ortaya koyulmuştur. Yarıkkaya Formasyonu’nun yaşı mikro memeliler, ostrakodlar ve palinofloraya göre geç erken (orta Orleaniyen)–erken orta Miyosen (geç Orleaniyen) olarak önerilmiştir. Göksöğüt Formasyonu (Yalvaç Havzası)’nun karbonatların baskın olduğu seviyelerinin durgun/yavaş akan, tatlı su-oligohalin tuzluluğa sahip, daimi litoral gölsel koşullarda çökeldiği saptanmıştır. Göksöğüt Formasyonu’nun kömür içeren orta-üst kesimlerinin ise serin iklim koşulları altında turba bataklıkları içeren, bitki örtüsü bakımından zengin, durgun/yavaş akan, nötr-hafif alkalin, oligo-mezotrofik ve litoral gölsel ortamda çökeldiği ortaya koyulmuştur. Çökelim süresince akışlarla beslenen tatlı su-oligohalin tuzluluğa sahip sucul koşulların yaygın olduğu ve ara dönemlerde su seviyesi düşüşü ve nispi tuzluluk artışının gerçekleştiği belirlenmiştir. Göksöğüt Formasyonu’nun yaşı ostrakod ve palinoflora topluluğuna göre geç Miyosen-Pliyosen olarak önerilmiştir. Kumdöken Formasyonu (Ilgın Havzası)’nun alt kömür seviyelerini üzerleyen istifinin yer yer bataklıklar içeren durgun ve geçici bir gölcük (tatlı su?) dahilinde çökeldiği belirlenmiştir. Üst kömür seviyelerini oluşturan ilksel turbalığın ise Sequoioxylon sp. taksonuna bağlı olarak nemli ve yağışlı iklim koşulları altında, ötrofik bir ıslak orman turba bataklığında yerleştiği değerlendirilmiştir. Kömürü üzerleyen seviyelerin ise bitki örtüsü bakımından zengin, durgun/yavaş akan, mezotrofik-ötrofik ve çok sığ tatlı sucul koşullarda (gölcük/göl) çökeldiği saptanmıştır. Elde edilen ostrakod taksonlarına göre, formasyonun alt ve üst kömürlü seviyeleri için erken Miyosen yaşı önerilmiştir. Aşağıçiğil Formasyonu (Ilgın Havzası)’nun orta-üst kesimlerinin kaynaklar ile beslenen, bitki örtüsü bakımından zengin, durgun/yavaş akan, tatlı su-oligohalin tuzluluğa sahip, daimi litoral gölsel ortam koşulları altında, geç orta?–erken geç Miyosen döneminde çökeldiği belirlenmiştir. Belekler Formasyonu (Ilgın Havzası)’nun ince kırıntılıların baskın olduğu kesiminin tatlı su-oligohalin tuzluluğa sahip geçici ve/veya daimi litoral göl (gölcük?) ortamında, geç Miyosen?-Pliyosen döneminde çökeldiği saptanmıştır. Dursunlu Formasyonu (Ilgın Havzası)’nun alt kesimlerinde yer alan kömürlerin ilksel turbalığının akışlarla beslenen, ötrofik ve hafif tuzlu litoral gölsel (gölcük?) koşullarda yerleştiği saptanmıştır. Üzerleyen seviyelerin ise bitki örtüsü bakımından zengin, durgun/yavaş akan, tatlı su-oligohalin tuzluluğa sahip, daimi litoral gölsel (gölcük?) koşullarda çökeldiği belirlenmiştir. Çökelim süresince havzanın akışlarla beslendiği ve nispeten soğuk sucul koşulların geliştiği ortaya koyulmuştur. Ostrakod topluluğuna bu seviyelerin erken Pleyistosen’de çökeldiği belirlenmiştir