Primena savremenih tehnologija sušenja u industriji prerade hrane

Large number of conferences, seminars and roundtables on the topic of implementation of energy efficient technologies, took place in the Republic of Serbia, in a past few years. It was concluded that the Republic of Serbia has no accompanying regulations, except for Energy Law, that would regulate the design and construction of centers for drying, storage and processing of agricultural products. Drying is one of the major technological operations in the food processing industry. Attention was drawn to a very large consumption of energy on drying units. Some of the proposed solutions are the rationalization of energy consumption in existing plants and adoption of new cost-effective systems based on new technologies. This paper will provide a review of available publications of many international researchers that deals with advanced drying technologies, energy efficiency improvement of drying systems and environmental aspects of drying in order to ensure sustainable development.Proteklih godina je u Republici Srbiji održan veliki broj konferencija, savetovanja i okruglih stolova na temu implementacije energetski efikasnih tehnologija. Usvojeni su zaključci da Republika Srbija, osim Zakona o Energetici, nema propratnih propisa koji bi regulisali projektovanje i izgradnju centara za sušenje, skladištenje i doradu poljoprivrednih proizvoda. Sušenje je jedna od osnovnih tehnoloških operacija u industriji prerade hrane. Skrenuta je pažnja na izuzetno veliki utrošak energije na postrojenjima za sušenje. Neka od predloženih rešenja su racionalizacija potrošnje energije na postojećim postrojenjima i usvajanje novih ekonomičnijih postrojenja baziranih na novim tehnologijama. Ovim radom učinjen je jedan osvrt na dostupnu literaturu i istraživanja velikog broja internacionalnih autora koji se bave naprednim tehnologijama sušenja, unapređenjem energetske efikasnosti sistema sušenja kao i ekološkim aspektima sušenja u cilju obezbeđenja održivog razvoja

Tipovi, klasifikacija i selekcija sušara u agroindustriji

Drying is one of the basic food processing operations in agro-industry that requires a great amount of energy for food conservation process. The large number of researchers in the domain of natural and technical sciences is focused on energy consumption optimization process in industrial systems in order to provide sustainable development and modern technologies implementation. This paper will provide a review of many publications that have drying of food materials as primary topic, in order to provide a global view of all the problems related to drying process, selection of adequate dryer for chosen drying material.Sušenje je jedna od osnovnih metoda konzervisanja namirnica u agro-industriji i predstavlja složen i energetski zahtevan proces. Istraživanja u oblasti prirodnih i tehničkih nauka su poslednjih godina fokusirana na procese optimizacije energetski zahtevnih industrijskih sistema u cilju održivog razvoja i osavremenjavanja različitih tehnologija. Veliki broj istraživača se bavi problematikom sušenja u agro-industriji o čemu svedoči i zavidan broj publikacija sa ovom tematikom. Ovim radom učinjen je jedan osvrt na dostupnu literaturu i istraživanja velikog broja autora sa tendencijom da pruži jedan sveobuhvatan uvid na složenost samog procesa sušenja, trendove razvoja opreme i tehnologija, kao i načina pravilnog izbora odgovarajuće tehnologije u zavisnosti od konkretne sirovine koja se suši

Primena uprošćenih termodinamičkih metoda određivanja vremena hlađenja na primeru tehnologije pripreme jogurta dvofaznim hlađenjem

Good cooling and freezing time estimations and predictions can provide efficient and economic performance of refrigeration system for specific technology demands. This paper will review most common methods in engineering practice used for modeling foods with complex shapes in order to calculate cooling and freezing times of foods. Two-phase yogurt manufacturing technology cold room is analyzed from the different aspects of adequate method selections.Dobra procena vremena hlađenja i zamrzavanja može obezbediti efikasniji i ekonomičniji rad rashladne instalacije za postavljene tehnološke zahteve. U ovom radu predstavljene su neke od najčešće primenjivanih metoda za predviđanje vremena hlađenja i zamrzavanja u projektantskoj praksi. Na primeru prve faze tehnologije konzervacije jogurta dvofaznim hlađenjem razmotreno je jedno tehničko rešenje komore za brzo rashlađivanje sa aspekta mogućnosti izbora adekvatne metode termodinamičkog proračuna vremena hlađenja prema odgovarajućoj tehnološki zahtevanoj dinamici hlađenja

Prilaz optimizaciji algoritma upravljanja sistemom kogeneracije na osnovi OIE

CHP – Combined Heat and Power, Cogeneration or Trigeneration (when cooling is needed in addition to heating) of heat and power systems normally make effective use of both electric power and heat energy from a generator, by a method that obtains two available forms of energy from a single fuel source. Consequently, in addition to being a promising counter measure to environmental problems by virtue of its available use of energy, CHP is also effective in dealing with the problem of peak power loads as it can be used as a distributed source of electric power. In this paper, the key issue in the CHP Microturbine system design and control optimization has been analyzed and investigated. It is the issue of the determination of the dynamics of system and the machine’s loads and capacity, having the excellent economic and environmental characteristics on the electric power and the heat demand. In general, the ratio of electric power demand to heat demand in general buildings varies daily over the course of the year. Demand Loads and System Performance Dynamics predicted through numerical Simulations and related Algorithm are sound basis for designing and operation of the intelligent EMS - Energy Management System. EMS intelligence reliability is crucial to achieve the expected optimal control performance and related benefits.KPTS - Kombinovanom proizvodnjom toplote i snage - kogeneracijom ili trigeneracijom (kada je potrebno i hlađenje pored grejanja) se efektivno koristi električna i toplotna energija generatora proizvedena iz određenog energetskog izvora. Tako, uz prednost doprinosa povećanju energetske efikasnosti korišćenja primarne energije izvora i time smanjenja ekoloških problema, KPTS je jednovremeno efektivno sredstvo za smanjenje vršnih opterećenja kada se koristi kao distribuirani system proizvodnje električne energije. U radu se analizira i dinamičkim simulacijama ispituje ključni faktor optimalnog projektovanja i kontrole KPTS, a to je određivanje dinamike potrebe električne i toplotne snage potrošača, odnosno potrošnje. Generalno odnos potreba električne i potreba toplotne snage (za hlađenje se koristi takođe toplota absorbcionim sistemom) je tokom godine promenljiv. Opterećenje sa strane potrošnje i dinamika osobina sistema određeni putem numeričkih simulacija i odgovarajućeg algoritma su dobra osnova za projektovanje i funkcionisanje inteligentnog EMS - sistema za upravljanje energijom. Pouzdanost inteligencije EMS-a je ključna da se dostignu očekivane prednosti optimalne kontrole

Frekventna regulacija rada ventilatora kao mera povećanja energetske efikasnosti sistema proizvodne hale farme tova pilića

In past few years there were a notable number of ventilation systems applications working with variable air volume (VAV). Accessibility, simplicity and lowcost of frequency regulation equipment implementation in ventilation systems using fans is raising energy efficiency of ventilation systems and their providence. A parallel view between conventional and VAV systems is presented in this paper. Transformation of average conventional into VAV system with minimum cost of adaptation possibility is analyzed. Energy efficiency of ventilation systems in non-residential facilities achieved with frequency regulated components is being part of project assignment and pretends to become important standard in ventilation systems design methodology.U proteklih nekoliko godina je primetna sve češća primena sistema ventilacije koji rade sa promenljivim protokom fluida. Pristupačnost, jednostavnost i isplativost ugrađivanja opreme za frekventnu regulaciju ventilatora doprinela je povećanju energetske efikasnosti sistema ventilacije i njihovoj tehno-ekonomskoj isplativosti. U ovom radu je data paralela između dosad korišćenih konvencionalnih sistema i sistema sa promenljivim protokom. Takođe je analiziran način i mogućnosti prelaska starijih sistema na novi način regulacije u skladu sa trendovima, a opet uz minimiziranje troškova adaptacije. Energetska efikasnost sistema ventilacije primenom frekventno regulisanih komponenti sistema često biva sastavni deo projektnog zadatka i pretenduje da postane jedan od bitnijih standarda u projektovanju termotehničkih sistema i instalacija

Kondenzaciona sušara sa potpunom recirkulacijom vazduha

Condensing dryer for agriculture application has notable advantages comparing with traditional drying methods, within fact that drying process is at lowtemperature regime. Negative influence of dried fiber structure is minimized with full air recirculation. This technology is „eco-friendly” and has no considerable effect on environment and ecology in negative meaning. Basics principles of most applied standards in food industry are mentioned in this paper.Kondenzaciona sušara ima i prednost u odnosu na druge metode sušenja u činjenici da je kod nje proces sušenja na niskotemperaturskom režimu što je veoma pogodno kod sušenja sirovine gde zahteva minimalan uticaj samog procesa na strukturu vlakana u negativnom smislu. Ova tehnologija sušenja spada u „eco-friendly” ekološki prihvatljive tehnologije, što znači da nema bitnog uticaja na životnu sredinu i okruženje u kome se nalazi. U radu su predstavljene osobine ovakvog načina sušenja sa aspekta primene osnovnih principa strogih standarda prehrambene industrije

Primena toplotnih pumpi u sistemima za sušenje prehrambenih proizvoda

Heat pump drying systems application has great potential and provides economical and ecological benefit in food industry. Many researchers deal with a problem of investigating heat pump drying system performance. However, there have not been any massive applications of these systems on farms and in food industry in Republic of Serbia, considering huge effort of their promotion. This paper analyze performances of typical drying systems configurations from the COP and specific compressor work point of view, considering different outside influences and operating conditions.Upotreba toplotnih pumpi obećava ekonomski i ekološki benefit i veliki broj istraživanja se bavi njihovom primenom u sistemima sušenja prehrambenih proizvoda. Međutim, do njihove masovnije upotrebe u Republici Srbiji na farmama i u industriji još uvek nije došlo uprkos uloženim naporima i promovisanju. U ovom radu analizirane su performanse rada tipičnih konfiguracija sistema sušenja sa stanovišta postizanja maksimalnog koeficijenta grejanja pod određenim spoljnim uticajima i u zavisnosti od željenog režima sušenja

Tehnički sistemi za klimatizaciju kabina poljoprivrednih i meliorativnih mašina

In this paper are presented several types of A/C (Air Condition) systems for climatization of modern agricultural and meliorative machinery cabs. Systems are selected according to the applied cooling fluid, in purpose of technical and exploitation characteristics comparison. Possibilities of two cooling fluids application, both R134a (tera fluoro ethane CH2FCF3) and CO2 (carbon dioxide), are considered and their thermo-mechanical and exploitation characteristics are compared, as well as their influence in sense of ecology and global warming. It should be noticed that CO2 is used in last generation systems and has certain advantages in ecology, which will be mentioned in this paper. Technical and exploitation characteristics of analyzed A/C systems will be analyzed in terms of ergonomic principles that those systems should satisfy, also.U radu je predstavljeno nekoliko tipova A/C (Air Condition) sistema za klimatizaciju kabina savremenih poljoprivrednih i meliorativnih mašina. Izbor sistema je napravljen na bazi rashladnog fluida koji se koristi kao radna materija, a sa ciljem poređenja tehničkih i eksploatacionih karakteristika. Analizirane su mogućnosti primene dva rashladna fluida R134a (terafluoretan CH2FCF3) i CO2 (ugljendioksid), sagledane i poređene njihove termomehaničke i eksploatacione karakteristike, kao i osobine njihovog uticaja sa stanovišta ekologije i globalnog zagrevanja. Treba napomenuti da se CO2 koristi u sistemima poslednje generacije i da poseduje određene prednosti sa stanovišta ekologije o kojima će u radu biti reči. Tehničke i eksploatacione karakteristike analiziranih A/C sistema biće analizirane i sa strane ergonomskih zakonitosti koje ovi sistemi treba da ispune

Alternativni pogon na vanputnim vozilima

The appliance of alternative propulsions on off road vehicles presents a very popular topic nowadays. Global rise in the price of fossil fuel and the actual global economic crysis contribute even more to the importance of their appliance. Due to a wide area of off road vehicle usage, from agriculture to mining industry, ascertainment of an acceptable and low cost solution of alternative propulsion would significantly reduce the needs for fossil fuel. This paper presents actual solutions of alternative propultion, which are: - Electrical and - Hybrid, as well as some particular solutions and examples of their practical usage on agricultural working machines and military vehicles. It should be noted that alternative propulsions are more and more used for road motor vehicles, which shows the manufacturers’ interest and their more often appearances in the market of serial models with alternative propulsion.Primena alternativnih pogona na vanputnim vozilima, danas u Svetu, predstavlja veoma aktuelnu temu. Globalno poskupljenje fosilnih goriva i aktuelna Svetska ekonomska kriza još više doprinose važnosti primene alternativnih pogona. Usled široke oblasti primene vanputnih vozila, od poljoprivrede do rudarstva, iznalaženjem prihvatljivog i jeftinog rešenja alternativnog pogona znatno bi se smanjile potrebe za upotrebom fosilnih goriva. U ovom radu su predstavljena aktuelna rešenja alternativnih pogona i to: - Električnih i - Hibridnih, kao i neka konkretna rešenja i primeri njihove praktične primene na poljoprivrednim i radnim mašinama i vojnim vozilima. Treba reći da su alternativni pogoni sve više zastupljeni i u oblasti drumskih motornih vozila, što pokazuje zainteresovanost proizvođača i sve češće pojavljivanje na tržištu serijskih modela sa alternativnim pogonom

Mogućnost primene laserskog sistema upravljanja radnim procesom univerzalnog skreperskog ravnjača

Agricultural areas are often uneven, which creates big problems for growing crops. With Universal scraper (machine is a result of project: "Development of modern agricultural machinery and tools for new technologies in plant production TR- 6926" which was funded by the Ministry of Science and Technological Development of Serbia) technical problem with surface of the agricultural plots is solved. The alignment of land routes for the movement of mobile irrigation units is solved to. Significantly improve the performance of these machines would be achieved by using laser management system for managing workflow. This would significantly increase the accuracy of working operations with reduce the duration of the cycle and the energy needs of machine. Laser control systems for agricultural machines significantly affect their performance, significantly raising the precision and speed of execution of operations. Application of these systems is more tightly restricted specificity of working processes in which the most justified the appropriateness of their application, primarily because of cost systems based on the use of laser technology.Poljoprivredne površine su često nepravilnih mikro topografskih karakteristika (neravnine makro i mikro veličina), što stvara velike probleme u tehnologiji gajenja poljoprivrednih kultura. Univerzalni skreperski ravnjač (mašina je rezultat istraživanja u okviru projekta-TR 6926, koji je finansiralo Ministarstvo za nauku i tehnološki razvoj Republike Srbije, [4] ) rešava tehnički problem uređenja mikro i makro neravnina poljoprivrednih zemljišta po površini na parcelama. Pored ovog, može se upotrebiti za ravnanje zemljišnih puteva na poljoprivrednim imanjima za kretanje mobilnih agregata, i formiranje i uređenje zemljanih traka za kretanje mobilnih sistema za navodnjavanje. Znatno poboljšanje radnih karakteristika skreperskog ravnjača postiglo bi se upotrebom nekog od postojećih laserskih sistema za upravljanje radnim procesom. Na ovaj način bi se znatno povećala preciznost rada radnog organa (daske) kod izvršavanja radnih operacija ravnanja poljoprivrednih ili drugih površina, i smanjilo vreme trajanja radnog ciklusa kao i energetskih zahteva mašine. Laserski sistemi upravljanja na poljoprivrednim mašinama bitno utiču na njihove radne karakteristike, znatno podižu preciznost i brzinu izvođenja radnih operacija (dubina rada, širina zahvata) . Primena ovih sistema je još usko ograničena specifičnošću radnih procesa kod kojih je opravdana njihova primena, prvenstveno zbog značajne cene kontrolno – upravljačkih sistema zasnovanih na upotrebi tehnologije lasera