Podemos jako „partia-ruch”

W artykule przedstawiono genezę i sposób funkcjonowania hiszpańskiej partii politycznej Podemos, która powstała w roku 2014 i szybko uzyskała znaczącą pozycję w hiszpańskim systemie politycznym. Partia ta zazwyczaj określana jest jako ugrupowanie należące do nurtu populistycznego. W artykule przedstawione zostały argumenty na rzecz potraktowania Podemos jako emanacji hiszpańskiego ruchu społecznego znanego jako Ruch 15-M i tym samym zasadności analizowania jej również przy użyciu kategorii teoretycznej „partii-ruchu”, zaproponowanej przez Herberta Kitschelta. Zastosowanie tej kategorii nie oznacza negacji populistycznego charakteru Podemos, natomiast pozwala na bardziej precyzyjne uchwycenie specyfiki tego ugrupowania

Trzy nowe partie w brytyjskim systemie partyjnym – trzy wcielenia brytyjskiego eurosceptycyzmu. Referendum Party, UKIP, Brexit Party

In the article, three new British Eurosceptic parties are analysed, Referendum Party, UKIP and Brexit Party: their origin, programmes, electoral support and voters’ realignment, caused by their activity. The question was asked about the importance of their Eurosceptic profile for the change in the British party system. Analysis shows that more important than Euroscepticism was their populist profile, which has the potential to outlive those particular parties and cause the emergence of new ones.W artykule analizowane są trzy nowe partie brytyjskie o profilu eurosceptycznym: Referendum Party, UKIP i B rexit Party. Przedstawiono ich genezę, programy, poparcie wyborcze, zmiany lojalności wyborczych, jakie wiązały się z ich aktywnością. Postawiono pytanie, w jakim stopniu pojawianie się partii eurosceptycznych może być interpretowane jako ważna zmiana w brytyjskim systemie partyjnym. Analiza pokazała, że ważniejszy niż eurosceptycyzm jest w aktywności tych ugrupowań nurt populistyczny, który może być bardziej trwały i stać się podstawą do powstania innych nowych partii

Does novelty necessarily mean change? : new political parties within the Polish party system

The aim of the paper is to assess new political parties in Poland and to examine the question of their perceived novelty and influence on the party system. We employ Barnea and Rahat’s analytical framework to evaluate the newness of Polish parties in three party facets: party ‑in ‑the ‑electorate, party ‑as ‑organisation, party ‑in‑government. This multi ‑dimensional analysis allows one to identify those fields in which any novelty may occur. Among the analysed factors is the new parties’ electoral base that enables one to assess whether the parties managed to mobilise a new electorate or rather attracted supporters from existing parties instead. Last but not least, we study the changes caused by these parties within the whole party system. In our research we include parties that entered the parliament for the first time after the last two elections: in 2011 and 2015. Before that time the parliamentary scene in Poland seemed to be firmly closed with a nearly constant set of actors. Both in the 2005 and 2007 elections no new parties entered parliament. Hence the 2011 election is considered to be an opening for new parties, but does not necessarily bring about a significant change in the Polish party system in terms of the electoral support for the two largest parties or within patterns of electoral competition

New political entrepreneurs in Poland

Parties launched by political entrepreneurs are usually newcomers into more or less established party systems. Their "founding fathers" act without specific external group support and the literature on new parties predicts that there is a low survival rate for entrepreneurial parties. In the case of Poland, the party system had been relatively stable from the 2001 until the 2011 parliamentary elections and subsequently some new parties entered into politics, tried to gain electoral support as well as political relevance. The most recent groupings in the Polish political system which are closest to the theoretical concept of entrepreneurial parties are the Palikot's Movement (Ruch Palikota), Kukiz'15 and the Modern Party (Nowoczesna). The aim of the paper is to examine to what extent the leaders of these parties can be seen as political entrepreneurs and the parties as "entrepreneurial parties". Another point we discuss is in which aspects the leaders of the parties examined are similar in their role of political entrepreneurs and in which they differ. In order to answer these questions, the previous careers of the leaders, the ways they entered politics and the strategies they used to achieve their goals will also be analyzed

Do entrepreneurial parties make any difference for polish politics? : the case of the Palikot Movement andf Kukiz'15

Kryzys gospodarczy wraz z ogólnym kryzysem liberalnej demokracji wywołały niezadowolenie społeczne i rozczarowanie istniejącymi partiami głównego nurtu, które obwinia się o to, że nie są w stanie poradzić sobie z pojawiającymi się problemami. W tym samym czasie powstały i zdołały wejść do parlamentów nowe ugrupowania,które przedstawiają się jako alternatywa wobec istniejących partii. Niektóre z nich można uznać za partie politycznych przedsiębiorców. W przypadku Polski należy wymienić Ruch Palikota, któremu udało się pokonać próg wyborczy w 2011 roku, i Kukiz'15, który zrobił to samo cztery lata później. Obie organizacje krytykowały partie głównego nurtu (zwłaszcza ograniczenie rywalizacji do PO i PiS) oraz elity polityczne, a także wysuwały alternatywne rozwiązania.Celem artykułu jest odpowiedź na pytania: na czym polega "nowa jakość" proponowana w programach tych podmiotów oraz czy głoszone przez nie postulaty są realizowane w praktyce, w szczególności - czy wykorzystują innowacje związane z alternatywnymi formami demokracji we własnych strukturach oraz czy po wejściu do parlamentu starają się uczynić swoje postulaty częścią agendy państwowej.Economic crisis together with the overall crisis of liberal democracy have caused social discontent and disappointment with existing mainstream parties, which have been blamed for not being able to cope with emerging problems. At the same time new parties, which have presented themselves as an alternative, have appeared and entered parliaments. Some of them can be regarded as entrepreneurial ones. In the case of Poland this is the Palikot Movement, which managed to overcome the electoral threshold in 2011, and Kukiz'15, which did the same four years later. Both organizations have criticized the mainstream parties (especially limiting competition to PO and PiS) and political elites and have also proposed some alternatives. The aim of the paper is to address the questions of what the "new quality" proposed within the programmes of these entities is and of whether these parties really practise what they have preached, particularly whether they use innovations related to alternative forms of democracy in their own structures and after entering parliament try to put their postulates on the state agenda

"Parties of political entrepreneurs" : new party model?

Przekształcenia struktur społecznych oraz zmiany w zakresie komunikacji politycznej spowodowały, że od lat 90. XX wieku zaczęły się upowszechniać w Europie partie nowego typu, które nie dają się opisać za pomocą stosowanych do tej pory tradycyjnych modeli. W literaturze pojawiło się wiele koncepcji obrazujących zachodzące zmiany. Do najbardziej znanych należą "partie-firmy" oraz "partie przedsiębiorców". Przeprowadzona analiza pozwoliła na wyciagnięcie wniosku, że z przedstawionych przez różnych autorów propozycji wyłania się nowy model partii, który postulujemy określić mianem "partii politycznych przedsiębiorców". Cechą tego typu ugrupowań jest centralna rola lidera w tworzeniu i funkcjonowaniu partii oraz odwoływanie się w ich sposobie działania do mechanizmów znanych z rynku ekonomicznego.Recent changes of social structure and political communication resulted in the emergence of the new type of political parties, which have started to appear since the 1990s. Such parties are diffi cult to describe using the existing models, so new propositions were developed, the best known are "business-firm parties" or "entrepreneurial parties". Those two models, and also several other, are analyzed in this paper in order to answer the question whether those propositions are capturing the most important characteristics of the new parties. As the result we confirm that the new model of political parties is really emerging. We propose to name it "parties of political entrepreneurs" because the most important traits of those parties are the central role of the leader in creation and functioning of the party and modes of activity borrowed from the market economy, which are supposed to increase the effectiveness of the party

Membership in Polish political parties

Poland is one of the states where the level of citizens' political participation, in terms of the level of political party membership, is very low. The comparative research carried out in twenty contemporary European democracies showed that the percentage of electors belonging to a party is at its lowest in Poland. These results encouraged us to study the membership in Polish political parties. This article reports the position of a party member based on the analysis of nine political parties' statutes. The overview begins with the criteria for joining the parties, membership kinds and the process of recruiting new members. Then it describes members' rights and duties, resignation and exclusion from the parties, party penalties as well as incentives encouraging individuals to join. The analysis suggests that the criteria for joining the parties and the members’ duties are rather excessive and may discourage or disappoint members. This article is based on the parties' statutes only and it should be considered as the first step for further research on Polish party membership, which requires empirical studies as well

Samotność idei? : społeczeństwo obywatelskie we współczesnym świecie

Publikacja recenzowana / Peer-reviewed publicationCelem niniejszej pracy jest próba przedstawienia kształtu obecnych relacji i stosunków między społeczeństwem obywatelskim a wspomnianymi ideami czy procesami społecznymi.Książka, którą oddajemy do rąk Czytelników jest zbiorem prac studialnych o zróżnicowanym poziomie analizy. Dla części autorów jest to próba pierwszej, samodzielnej pracy naukowo-badawczej, dla innych - kolejna okazja do podzielenia się przemyśleniami, ugruntowanymi wieloletnim doświadczeniem badawczym i studiami.Wszystkich połączyło i skłoniło do współpracy zainteresowanie tym samym - losem społeczeństwa obywatelskiego w zderzeniu z problemami współczesności

Recenzja

Recenzja Katarzyna Grzybowska-Walecka, Wojciech Gagatek (red.). 2016.Oblicza demokracji. Partie i systemy partyjne w ujęciu Petera Maira,Kraków: Ośrodek Myśli Politycznej; Warszawa: Centrum EuropejskieUniwersytetu Warszawskiego, ss. 41