Nowe kierunki, nowe drogowskazy. Współczesna kondycja kultury w Suwałkach

Publikacja jest rezultatem badań nad ofertą kulturalną i uczestnictwem w kulturze w Suwałkach. Przeprowadzone w 2015 r. badania starały się ująć perspektywę odbiorców-mieszkanców miasta, jak również perspektywę twórców. Publikacja zawiera nie nie tylko analizę oferty kulturalnej oraz jej ocenę, ale również opis sposobów promocji wydarzeń i komunikacji pomiędzy twórcami oferty a jej odbiorcami; typy uczestników oraz (nie)uczestników kultury, bariery uczestnictwa i możliwości włączenia jak największej liczby mieszkańców w życie kulturalne Suwałk.Projekt został dofinansowany ze środków z budżetu Miasta Suwałki.16

Hipotermia terapeutyczna po nagłym zatrzymaniu krążenia – zalety, ograniczenia, kontrowersje

It is our intention to present in this work indications, contraindications and benefits regarding the application of therapeutic hypothermia in patients after cardiac arrest. Therapeutic hypothermia means lowering the internal temperature of the human body to 32-34 degree Celsius. It is a safe and efficient method increasing the patients’ chances of survival and their neurological prognosis, especially if the arrest was caused by cellular rhythm disorders. The efficiency of this treatment is confirmed by the American Heart Association and the European Resuscitation Board, which included it in the resuscitation guidelines for adults. We also describe the place of this treatment in valid resuscitation guidelines and pay attention to its mostly unknown potentialities and a few controversies.W pracy chcielibyśmy dokładnie przedstawić wskazania, przeciwwskazania oraz korzyści ze stosowania hipotermii terapeutycznej w leczeniu pacjentów po zatrzymaniu krążenia z przyczyn kardiologicznych.Hipotermia terapeutyczna to obniżenie wewnętrznej temperatury ciała do 32-34 stopni Celcjusza. Jest to bezpieczna i efektywna metoda zwiększająca szansę na przeżycie oraz poprawiająca prognozy neurologiczne. Skuteczność tej metody jest potwierdzona przez  Amerykań-skie Towarzystwo Kardiologiczne oraz Europejską Komisję Resustytacyjną i została ona wprowadzona do wytycznych resustytacji dla dorosłych.Przedstawiamy również miejsce hipotermii terapeu-tycznej w świetle aktualnych wytycznych dotyczących resuscytacji, a także wskazujemy nowe, nieuwzględnione jeszcze potencjalne możliwości oraz nieliczne wątpliwości towarzyszące stosowaniu tej metody leczenia

Therapeutic hypothermia after a cardiac arrest – Benefits, limitations, controversy

W pracy chcielibyśmy dokładnie przedstawić wskazania, przeciwwskazania oraz korzyści ze stosowania hipotermii terapeutycznej w leczeniu pacjentów po zatrzymaniu krążenia z przyczyn kardiologicznych. Hipotermia terapeutyczna to obniżenie wewnętrznej temperatury ciała do 32-34 stopni Celcjusza. Jest to bezpieczna i efektywna metoda zwiększająca szansę na przeżycie oraz poprawiająca prognozy neurologiczne. Skuteczność tej metody jest potwierdzona przez  Amerykań-skie Towarzystwo Kardiologiczne oraz Europejską Komisję Resustytacyjną i została ona wprowadzona do wytycznych resustytacji dla dorosłych. Przedstawiamy również miejsce hipotermii terapeu-tycznej w świetle aktualnych wytycznych dotyczących resuscytacji, a także wskazujemy nowe, nieuwzględnione jeszcze potencjalne możliwości oraz nieliczne wątpliwości towarzyszące stosowaniu tej metody leczenia.It is our intention to present in this work indications, contraindications and benefits regarding the application of therapeutic hypothermia in patients after cardiac arrest. Therapeutic hypothermia means lowering the internal temperature of the human body to 32-34 degree Celsius. It is a safe and efficient method increasing the patients’ chances of survival and their neurological prognosis, especially if the arrest was caused by cellular rhythm disorders. The efficiency of this treatment is confirmed by the American Heart Association and the European Resuscitation Board, which included it in the resuscitation guidelines for adults. We also describe the place of this treatment in valid resuscitation guidelines and pay attention to its mostly unknown potentialities and a few controversies

Aberrations in carbohydrate metabolism in patients with diagnosed acromegaly, hospitalized in the Endocrinology and Diabetology Department of Collegium Medicum University of Nicolaus Copernicus in Bydgoszcz in the years 2001-2009

Introduction: The incidence rate of acromegaly is 50 to70 persons per one million people. It occurs twice as often in women than in men, especially in middle age. In the course of the disease, insulin resistance develops, which is connected with the hypersecretion of somatotropin. Type 2 diabetes mellitus occurs more frequently in patients with acromegaly than in the rest of the population. It is diagnosed in 13-56% of acromegaly sufferers; impaired glucose tolerance occurs in 16-46% of examined patients with acromegaly. The aim of this study is to estimate disturbances of glycaemia in patients with diagnosed acromegaly, hospitalized in the Endocrinology and Diabetology Department of Collegium Medicum University of Nicolaus Copernicus in Bydgoszcz in the years 2001-2009. Material and methods: The participants were a group of 70 patients with acromegaly diagnosed on the basis of clinical symptoms, high levels of somatotropin, and MRI imaging of the pituitary gland. Results: Type 2 diabetes was diagnosed in 19 patients (27%); there were 11 cases (15%) of diagnosis of impaired fasting glycaemia (IFG) and imapired glucose tolerance (IGT) combined. Normoglycaemia was recognized in 57% of participants (40 patients). The average age of participants with concomitant type 2 diabetes was 56.1 years, whereas the average age of those without carbohydrate metabolism disturbances was 47.1 years. Conclusions: In patients with acromegaly, the incidence rate of type 2 diabetes is 3-4-times higher than in the rest of the population and increases with age, especially after the age of 60. (Pol J Endocrinol 2010; 61 (3): 260-263)Wstęp: Akromegalia występuje z częstością około 50-70 na milion osób, 2-krotnie częściej u kobiet niż u mężczyzn, szczególnie w średnim wieku. W przebiegu akromegalii dochodzi do wystąpienia insulinooporności związanej z nadmiernym wydzielaniem hormonu wzrostu. Cukrzyca typu 2 u pacjentów z akromegalią występuje częściej niż w populacji ogólnej. Stwierdza się ją u 13-56% pacjentów, natomiast upośledzona tolerancja glukozy występuje u 16-46% badanych osób z akromegalią. Celem pracy była ocena zaburzeń gospodarki węglowodanowej u pacjentów z rozpoznaną akromegalią, hospitalizowanych w Klinice Endokrynologii i Diabetologii Collegium Medicum Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Bydgoszczy w latach 2001–2009. Materiał i metody: W pracy przedstawiono 70 pacjentów z akromegalią rozpoznaną na podstawie podwyższonego stężenia hormonu wzrostu, obrazu klinicznego oraz badania MRI przysadki. Wyniki: Cukrzycę typu 2 u osób z rozpoznaną akromegalią stwierdzono u 19 pacjentów (27%), natomiast nieprawidłową glikemię na czczo (IFG, impaired fasting glycaemia) i upośledzoną tolerancją glukozy (IGT, impaired glucose tolerance) łącznie u 11 z nich (15%). Pacjenci z normoglikemią stanowili w badanej populacji 57% (40 pacjentów). W grupie przebadanych 70 osób z rozpoznaną akromegalią, średni wiek osób z towarzyszącą cukrzycą typu 2 wynosił 56,1 lat w stosunku do osób bez zaburzeń gospodarki węglowodanowej - 47,1 lat. Wnioski: U pacjentów z akromegalią częstość występowania cukrzycy typu 2 jest 3-4-krotnie większa niż w populacji ogólnej i rośnie wraz z wiekiem, szczególnie po 60. roku życia. (Endokrynol Pol 2010; 61 (3): 260-263

Choroba Hashimoto a zaburzenia gospodarki węglowodanowej u pacjentów hospitalizowanych w Klinice Endokrynologii i Diabetologii Collegium Medicum w Bydgoszczy w latach 2001–2010

Introduction: Chronic lymphocytic thyroiditis, also known as Hashimoto’s thyroiditis, is the most frequent type of thyroiditis. An average of 2% of the population have the disease. It occurs in all age groups, also in children. The main cause of the disease are autoimmune disorders, which results in incresed risk of suffering from type 1 diabetes. Fourthermore, during the course of Hashimoto’s thyroiditis, hypothyroidism may cause carbohydrate metabolism disorders. Aim of our study was estimate disturbances of glycaemia in patients with recognized Hashimoto’s thyroiditis, hospitalized in Endokrinology and Diabetology Depatment of Collegium Medicum University of Nicolaus Copernicus in Bydgoszcz in years 2001–2010. Material and methods: We examined 54 patients with the diagnosis of Hashimoto thyroiditis based on clinical picture and examination(autoantibodies anty-TPO and anty-Tg). Results: In the tested group with Hashimoto’s thyroiditis, diabetes has been confirmed in 27.8% of the patients; impaired fasting glycaemia (IFG) or impaired glucose tolerance (IGT) occurred in 16.6%, whereas a normoglycaemia has been confirmed in 55.6% of the pacients. An average age of the patients with Hashimoto’s thyroiditis and diabetes at the same time, was 53 years. The patients in which we confirmed the impaired fasting glycaemia or impaired glucose tolerance were on average 49.9 years old. An average age of the patients without any carbohydrate methabolism disorders was on average 43.1 years. Conclusions: Carbohydrate metabolism disorders in the form of type 1 diabetes connected with an autoimmune process, as well as type 2 diabetes connected with the increase of the insulin resistance, occure in average of half of the patients with Hashimoto’s thyroiditis.Wstęp: Przewlekłe limfocytowe zapalenie tarczycy zwane chorobą Hashimoto jest najczęstszym typem zapalenia tarczycy. Dotyczy około 2% populacji. Występuje we wszystkich grupach wiekowych, także u dzieci. Głównym podłożem choroby są zaburzenia autoimmunologiczne, co powoduje, że występuje zwiększone ryzyko zachorowania na cukrzycę typu 1. Dodatkowo w przebiegu choroby Hashimoto mogą wystąpić zaburzenia gospodarki węglowodanowej spowodowane hipotyreozą. Celem naszej pracy była ocena zaburzeń gospodarki węglowodanowej u pacjentów z rozpoznaną chorobą Hashimoto, hospitalizowanych w Klinice Endokrynologii i Diabetologii Collegium Medicum Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Bydgoszczy w latach 2001–2010. Materiał i metody: Przebadano 54 pacjentów z rozpoznaną na podstawie obrazu klinicznego oraz badań dodatkowych (przeciwciała anty-TPO oraz anty-Tg) chorobą Hashimoto. Wyniki: W badanej grupie osób z chorobą Hashimoto cukrzycę rozpoznano u 27,8% pacjentów. Nieprawidłowa glikemia na czczo (IGT) lub nieprawidłowa tolerancja glukozy (IFG) wystąpiły u 16,6% osób, natomiast normoglikemię stwierdzono u 55,6%. Średni wiek pacjentów z chorobą Hashimoto i jednocześnie cukrzycą wynosił 53,1 roku. Osoby, u których stwierdzono stan przedcukrzycowy pod postacią nieprawidłowej glikemii na czczo (IFG), bądź nieprawidłowej tolerancji glukozy (IGT) miały średnio 49,9 roku, natomiast wiek osób bez zaburzeń gospodarki węglowodanowej wynosił średnio 43,1 roku. Wnioski: Zaburzenia gospodarki węglowodanowej pod postacią zarówno cukrzycy typu 1 związane z procesem autoimmunologicznym, jak i cukrzycy typu 2 związane ze wzrostem insulinooporności występują u około połowy pacjentów z chorobą Hashimoto

Diagnoza stanu edukacji kulturowej w województwie podlaskim

Niniejsza publikacja stanowi efekt pracy badawczej nad kondycją edukacji kulturowej w województwie podlaskim. Badanie zostało zrealizowane w 2016 r., w ramach projektu Podlaski Pomost Kultury (2016-2018), będącego regionalnym wydaniem programu Bardzo Młoda Kultura, zainicjowanego przez Narodowe Centrum Kultury. Zasadniczym celem było stworzenie obrazu stanu oraz specyfiki edukacji kulturowej w województwie podlaskim. Diagnoza miała za zadanie wskazać, jakie zasoby mogą zostać wykorzystane do prowadzenia skutecznych działań edukacyjnych i kulturalnych w ramach stworzonej przez lokalnego Operatora programu (Wojewódzkiego Ośrodka Animacji Kultury) sieci instytucji i animatorów kultury oraz jakie problemy regionalnego środowiska i poszczególnych interesariuszy należy rozwiązać, aby podwyższyć efektywność działań w zakresie edukacji kulturowej. Chodziło również o stworzenie rzetelnego źródła informacji o zasobach materialnych i kadrowych, pozwalających na skuteczne prowadzenie działań związanych z edukacją kulturową oraz nawiązywanie szeroko rozumianej współpracy między zaangażowanymi w nią podmiotami. Istotne było również określenie zróżnicowanych oczekiwań i percepcji edukacji kulturowej wśród różnych grup badanych. Badaczom zależało więc na poznaniu opinii instytucji kultury, władz samorządowych, nauczycieli i pedagogów oraz animatorów kultury, zarówno tych pracujących w konkretnych strukturach, instytucjach, jak i tych, którzy działają niezależnie. Warto podkreślić, że osobna uwaga została poświęcona roli placówek edukacyjno-oświatowych oraz organizacji pozarządowych, prowadzących działania bardziej nieregularne i pozostających często poza głównym nurtem tego typu badań.Publikacja zrealizowana w ramach projektu „Podlaski Pomost Kultury” Wojewódzkiego Ośrodka Animacji Kultury w Białymstoku, będącego częścią programu „Bardzo Młoda Kultura”, prowadzonego przez Narodowe Centrum Kultury.Miniporadnik ewaluacji dla realizatorów projektów Edukacji kulturalnej, Warszawa 2016.Monitoring realizacji Programu Miasta Białegostoku Przeciwdziałania Dyskryminacji Rasowej, Ksenofobii i związanej z Nimi Nietolerancji na lata 2014-2017 “Białystok dla Tolerancji” w roku 2014/2015, Białystok 2015.Ocena wpływu inwestycji dofinansowanych w ramach środków UE na realizację założeń Programu Rozwoju Edukacji Województwa Podlaskiego do 2013 r., Poznań 2013.Program rozwoju kultury Województwa Podlaskiego do roku 2020, Białystok 2008.Strategia rozwoju Województwa Podlaskiego do roku 2020, Białystok 2013,Piotr Adamiak, Beata Charycka, Marta Gumkowska, Potrzeby i możliwości organizacji pozarządowych województwa podlaskiego raport z badania, Białystok 2016.Maciej Białous i in., Nowe kierunki, nowe drogowskazy. Współczesna kondycja kultury w Suwałkach, Białystok 2015.Maciej Białous, Agnieszka Maszkowska, „Odkryj się” - Inicjatywy lokalne. Diagnoza potencjału i zasobów w zakresie kultury w gminie Wasilków, Białystok 2016.Bogusław Dziadzia i in., Podnoszenie kompetencji kadr kultury w domach, centrach i ośrodkach kultury, Katowice 2015.Zbigniew Fałtynowicz (red.) Patrz – człowiek! W stronę edukacji międzykulturowej, Białystok 2014.Barbara Fatyga i in., Kultura pod pochmurnym niebem. Dynamiczna diagnoza stanu kultury województwa warmińsko-mazurskiego, Olsztyn-Warszawa 2012.Aleksandra Jasińska-Kania, Katarzyna M. Staszyńska (red.), Diagnoza postaw młodzieży województwa podlaskiego wobec odmienności kulturowej, Białystok 2009.Anna Józefowicz, Region oraz edukacja regionalna w podstawach programowych wychowania przedszkolnego i szkoły podstawowej, Ars Inter Culturas, nr 2/2013.Marcin Kącki, Białystok. Biała siła, czarna pamięć, Wołowiec 2015.Piotr Knaś, Animacja i edukacja kulturowa. Czy kulturowość wypiera kulturalność?, Poznań 2014.Rafał Koschany i in., Edukacja kulturowa w Poznaniu. Raport z pierwszego etapu badań, Poznań 2014.Marta Kosińska, Edukacja kulturowa, [w:] R. Koshany, A. Skórzyńska (red.), Edukacja kulturowa. Poręcznik, Poznań 2014.Marek Krajewski, Metropolizacja, 2016.Marek Krajewski, Filip Schmidt, Animacja/edukacja. Możliwości i ograniczenia edukacji i animacji kulturowej w Polsce, Kraków 2014.Beata Namyślak, Żróżnicowanie poziomu rozwoju sektora kultury w miastach wojewódzkich w Polsce, Prace Geograficzne, zeszyt 134, Kraków 2013.Jerzy Nikitorowicz, Edukacja międzykulturowa, [w:] Encyklopedia pedagogiczna XXI wieku, T. 1, Warszawa 2003.Jerzy Nikitorowicz, Od Federacji Zespołów Badań Pogranicza do Stowarzyszenia Wspierania Edukacji Kulturowej, Pogranicze. Studia Społeczne, T. XVII, cz. 1, 2011.Katarzyna Olbrycht, Edukacja kulturalna – potrzeby, uwarunkowania, perspektywy, Katowice 2014.Małgorzata Piotrowska-Skrzypek, Zofia Grudzińska, Wstępny raport z diagnozy zjawiska biurokracji w systemie edukacji. Analiza treści debat „gwiaździstych”, maj-czerwiec 2016, Warszawa 2016.Jan Poleszczuk i in., Diagnoza partycypacji w kulturze w województwie podlaskim, Białystok 2012.Jan Poleszczuk i in., Diagnoza postaw mieszkańców Białegostoku w zakresie tolerancji, Białystok 2013.Jan Poleszczuk i in., Samorządowa i obywatelska współpraca transgraniczna w województwie podlaskim, Białystok 2013.Ireneusz Sadowski, Rozwój sektora kultury w Białymstoku na tle innych miast wojewódzkich w świetle danych urzędowych, Białystok 2013.Karolina Sikorska (red.), Poradnik metodyczny. Edukacja kulturowa, Poznań 2014;Karolina Sikorska (red.), Poradnik metodyczny. Edukacja kulturowa. Tom 2, Poznań 2015.Małgorzata Skowrońska, Jak zmierzać ku różnorodności? O działaniach społeczno-edukacyjnych podejmowanych na rzecz społeczności LGBT w przestrzeni publicznej Białegostoku, Pogranicze. Studia społeczne, T. XIX, 2012.Małgorzata Skowrońska i in., Spacer po utartych ścieżkach. O spotkaniach białostoczan z kulturą, Białystok 2014.Mariusz Sokołowski, Religie Podlasia – oknem na świat i ludzi, [w:] A. Młynarczuk-Sokołowska, K. Szostak-Król (red.), Różnorodność. Twórcza aktywność. Inkluzja w edukacji, Białystok 2013.Alina Szwarc, Rola i miejsce treści kulturowych w procesie kształcenia na przykładzie podlaskich gimnazjów, Ars inter Culturas, nr 3, 2014.Alina Szwarc-Adamiuk, Edukacja międzykulturowa w pozalekcyjnych formach kształcenia – komunikat z badań, Pogranicze. Studia Społeczne, T. XVII, cz. 2, 2011.Anna Świętochowska i in., Diagnoza stanu kultury w perspektywie miejskiej na podstawie oceny poszczególnych grup interesariuszy w oparciu o teorię wartości kultury Johna Holdena. Raport podsumowujący, Białystok 2013.Jakub Wróblewski, Raport z badań ex-post. Projekt SPEAK – Suwalski Program Edukacji i Animacji Kulturalnej, Suwałki 2015.Alicja Zawistowska-Sadowska, Ireneusz Sadowski, Podstawowe dane o przestrzennej dostępności instytucjonalnej infrastruktury kultury w województwie podlaskim, Białystok 2013.Andrzej Klimczuk, Przemysły kultury i kreatywne w regionie zróżnicowanym kulturowo. Bariery i wyzwania z perspektywy polityki regionalnej, [w:] R. Ulatowska (red.), Przemysły kreatywne 2.0.12, Kraków 2013.Joanna Sacharczuk, Wielokulturowy Białystok – wstęp do rozważań na temat wyzwań współczesnej edukacji międzykulturowej, [w:] A. Paszko (red.), Edukacja międzykulturowa w Polsce wobec nowych wyzwań, Kraków 2011

Spacer po utartych ścieżkach. O spotkaniach białostoczan z kulturą

Projekt został dofinansowany ze środków z budżetu Miasta Białegostoku.Katarzyna Sztop-Rutkowska: [email protected] SocLabInstytut Socjologii Uniwersytet w Białymstoku15

Endocrine-related adverse events associated with targeted treatment and immune checkpoint blockage in hematological malignancies

The introduction of tyrosine kinase inhibitors and immune checkpoint inhibitors considerably improved the treatment of many hematological malignancies. However, these new classes of drugs are associated with novel hitherto not observed endocrine-related adverse effects. Therefore, this review aims to get insight into the pathogenesis of endocrine-related AEs and summarize their management according to the current European recommendations

Nelson’s syndrome — a case report

Zespół Nelsona jest rzadką jednostką chorobową występującą u 10–15% pacjentów z chorobą Cushinga po obustronnej adrenalektomii. Charakteryzuje się wysokim stężeniem ACTH w surowicy, nadmierną pigmentacją skór y, błon śluzowych oraz występowaniem objawów neurologicznych.Autorzy przedstawiają opis przypadku 44-letniej kobiety z rozpoznanym zespołem Nelsona, porównując metody leczenia, jakie mogą być wykorzystane w leczeniu przedstawionej jednostki chorobowej.Nelson’s syndrome is a rare disease that occurs in 10–15% of patients with Cushing’s disease after bilateral adrenalectomy. It is characterized by high levels of ACTH in the serum, hyperpigmentation of the skin and mucous membranes, and the occurrence of neurological symptoms.The authors present a case of 44-year-old woman diagnosed with Nelson’s syndrome. They compare methods of treatment that can be used to treat Nelson’s syndrome

Achieving diversity. Social and educational activities related to LG BT community in Bialystok

The category of queer has increasingly been applied to refer to the Polish movement of LGBT. It is also becoming an entirely new concept relating to the shape of the social movement whose underlying purpose is a gradual integration of homosexual, bisexual, transgender as well as transsexual communities in Poland. The label queer is, therefore, applied not only in the private area – referring to certain attributes of individuals, but it is also present in the public sphere, thus adding a political dimension to the term. The author asks questions about the very beginning of the process of integration of LGBT community in Bialystok. She also analyses social activities and educational events. Referring to the concept of new multiculturalism, borderland and the category of queer, three educational projects are examined. Keywords:Uniwersytet w Białymstok