Watertemperatuur van de Rijn: Protoype voor temperatuurvoorspelling in FEWS

De afgelopen jaren is de problematiek van koelwaterlozingen in relatie tot hoge watertemperatuur van de grote rivieren regelmatig in de actualiteit gekomen. Volgens het Ministerie van Verkeer en Waterstaat (2008) is sinds 1900 de watertemperatuur van de Rijn bij Lobith met 3°C toegenomen, waarvan 2°C door warmtelozingen en 1°C door klimaatverandering. Ook zijn de gemiddelde watertemperatuur en de maximale en minimale watertemperatuur van de Rijn bij Lobith in de afgelopen honderd jaren toegenomen. Van der Grinten et al. (2007) geeft ook een toenemende tendens aan van het aantal dagen per jaar dat de watertemperatuur boven de 20°C of 25°C komt. De watertemperatuur van de Rijn wordt beïnvloed door meteorologische condities (bijv. hittegolven), de watertemperatuur en afvoer van zijrivieren en grondwater, en door de warmtelozingen. In Nederland betekent een hittegolf een vijfdaagse periode met luchttemperaturen boven 25°C, waarvan er drie de 30°C bereiken. De kans op een hittegolf neemt met klimaatverandering toe. Bijvoorbeeld, de herhalingstijd van een warme en droge zomer zoals in 2003 is op dit moment één keer in de 10 jaren, maar in 2050 wordt het één keer in de twee jaren (Zwolsman & Van Vliet, M., 2007). Als het rivierwater bovenstrooms teveel is opgewarmd, beperkt het de koelwatercapaciteit en drinkwatervoorziening. De wateren voor drinkwaterproductie staan ook onder druk omdat de innametemperatuur niet hoger dan 25°C mag zijn (richtlijn 75/440/EEG en drinkwaterrichtlijn 98/83/EG). Ook ecologische effecten kunnen plaatsvinden bij toename van de watertemperatuur. RIVM definieert een Goede Ecologische Toestand (GET) voor watertemperatuur in Nederland voor grote rivieren van 25°C (Van der Grinten et al., 2007). Peñailillo et al., (2008) geeft aan dat in 2003 de maximale achtergrond watertemperatuur (zonder een temperatuurtoename door warmtelozingen) de 25°C bij Lobith overschreed met 1°C, terwijl de riviertemperatuur (met temperatuurtoename door warmtelozingen) dat deed met 4°C

Old contaminated sediments in the Rhine basin during extreme situations

Sediments play an important role in water resources management. In the past, hazardous contaminants from municipal and industrial wastewater effluents and from agriculture were discharged in large quantities into the water bodies and accumulated within the bottom sediments. Today, relatively unpolluted recent sediment surface layers cover older contaminated sediments. Due to increasing water discharges associated with high precipitation and heavy rainfall events (climate change) and land use changes there is an increasing risk of the resuspension of old contaminated sediment layers and the transport of the particle-bound pollutants downstream in river systems over long. In this study we focus on the potential release of the old contaminated sediments in the Rhine basin during extremely high discharges and low flows. The main aims of this study are to make an overview of the relevant knowledge gaps and to identify advisable research directions on the basis of existing information (data) and models. The main conclusion of this study is that insight is missing in the expected remobilisation and recontamination levels of contaminated sediments during extreme situations. The focus not only has to go on the historical contamination but also on the present-day contaminations, and on the identification of actual and potential problems. Better sediment and water quality measurements (e.g. one hour samples during flooding events) and models (source location) will allow us to get a better understanding of the sediment dynamics in the Rhine basin during extreme situations. This will give us a deeper insight in the substance interactions with sediment and in the water column (geometry of the pollutants)