WPŁYW RASY, WIEKU KNURÓW I SEZONU EKSPLOATACJI NA ICH LIBIDO W WARUNKACH STACJI INSEMINACYJNEJ

In this study it was defined the influence of breed, age and season on libido of boars exploited in insemination station. It was found that libido of hybrids (Duroc x Pietrain), (Pietrain x Duroc) and PIC is indeed higher than that of pure breed boars Pietrain, Duroc, wbp and pbz. Boars of Pietrain and pbz breed showed changes of sexual activity according to the exploitation season. Libido of boars was significantly higher in summer and autumn. The reaction of breeders to phantom in mention seasons was 2,75 min. The fastest reaction to phantom (2,4 min.) and the indeed shortest time to start ejaculation (4,6 min.) comparing to remaining age groups was shown by boars in ages above 36 months. Specimen in this age group didn’t shown any significant changes in sexual activity in each exploitation season. Received results can find use in practice. The acquaintance of boar’s libido will permit on his rational exploitation and improvement of organization of collecting the semen.W pracy określono wpływ rasy, wieku oraz sezonu eksploatacji na libido knurów użytkowanych w warunkach stacji unasieniania. Stwierdzono istotnie wyższe libido knurów mieszańców (Duroc x Pietrain), (Pietrain x Duroc) oraz rozpłodników PIC w porównaniu z knurami czystorasowymi Pietrain, Duroc, wbp i pbz. Knury rasy Pietrain i pbz wykazywały zmienność aktywności płciowej w zależności od sezonu eksploatacji. Libido knurów było istotnie wyższe latem i jesienią. Reakcja rozpłodników na fantom w wymienionych sezonach wynosiła 2,75 min. Najszybszą reakcją na fantom (2,4 min.) i istotnie najkrótszym czasem do rozpoczęcia ejakulacji (4,6 min.) w porównaniu do pozostałych grup wiekowych wykazywały knury w wieku powyżej 36 miesięcy. Osobniki z tej grupy wiekowej nie wykazywały istotnych zmian aktywności płciowej w poszczególnych sezonach eksploatacji. Otrzymane w badaniach wyniki mogą znaleźć zastosowanie w praktyce. Znajomość libido knura pozwoli na jego racjonalną eksploatację i poprawę organizacji pracy przy pobieraniu nasienia

Wpływ sezonu na parametry nasienia knurów mieszańców oraz korelacje fenotypowe pomiędzy cechami nasienia w poszczególnych sezonach roku

The study evaluated ejaculates of cross-bred boars produced by reciprocal crossbreeding of the breeds Duroc and Pietrain, as well as the effect of the season of the year on qualitative and quantitative parameters of the semen of these boars. Phenotypic correlations between semen characteristics in particular seasons of the year were estimated as well. The analysis included a total of 1156 ejaculates from 2-year-old boars, collected manually at 3-4-day intervals. The following traits were evaluated: ejaculate volume (ml), sperm concentration (x106 x ml-1), percentage of live sperm (showing progressive motion) (%), total number of live sperm in the ejaculate (in billions), number of sperm per insemination dose, and the number of insemination doses obtained from one ejaculate. No significant differences were noted in the semen characteristics of boars produced by reciprocal cross-breeding of the Duroc and Pietrain breeds. The season of the year significantly affected the characteristics of the ejaculates. Ejaculates collected in the spring had the greatest volume, while the highest sperm concentration and sperm count were noted in the ejaculates collected in the autumn and winter. The volume of the ejaculates decreased substantially in the summer, together with the sperm count, resulting in fewer insemination doses obtained per ejaculate. The value of the phenotypic correlations between semen characteristics was not significantly affected by the season of the year.W pracy dokonano oceny ejakulatów knurów mieszańców pochodzących z reciprokalnego krzyżowania ras Duroc i Pietrain oraz wpływu sezonu na parametry jakościowe i ilościowe nasienia tych knurów. Oszacowano również korelacje fenotypowe pomiędzy cechami nasienia w poszczególnych sezonach roku. Analizie poddano 1156 ejakulatów pobieranych od knurów w wieku 2 lat, metodą manualną, w odstępach 3-4 dniowych. Oceniano następujące cechy: objętość ejakulatu (ml), koncentrację plemników (x106 x ml-1), odsetek plemników żywych (wykazujących ruch postępowy) (%), ogólną liczbę plemników żywych w ejakulacie (mld), liczbę plemników w dawce inseminacyjnej, i liczbę dawek inseminacyjnych uzyskiwanych z jednego ejakulatu (szt.). Nie stwierdzono istotnych różnic w cechach nasienia knurów pochodzących z reciprokalnego krzyżowania ras duroc i pietrain. Sezon roku wywierał istotny wpływ na cechy ejakulatów. Największą objętością charakteryzowały się ejakulaty pobierane w okresie wiosennym, natomiast najlepszą koncentracją i liczbą plemników ejakulaty pobierane jesienią i zimą. W okresie lata objętość ejakulatów znacząco malała, a wraz nią malała również liczba plemników, co niekorzystnie przełożyło się na liczbę dawek inseminacyjnych otrzymanych z jednego ejakulatu. Wartość korelacji fenotypowych pomiędzy cechami nasienia nie zmieniała się istotnie pod wpływem sezonu

THE INFLUENCE OF BREED, AGE OF BOARS AND EXPLOITATION SEASON ON THEIR LIBIDO IN CONDITIONS OF THE INSEMINATION STATION WPŁYW RASY, WIEKU KNURÓW I SEZONU EKSPLOATACJI NA ICH LIBIDO W WARUNKACH STACJI INSEMINACYJNEJ

In this study it was defined the influence of breed, age and season on libido of boars exploited in insemination station. It was found that libido of hybrids (Duroc x Pietrain), (Pietrain x Duroc) and PIC is indeed higher than that of pure breed boars Pietrain, Duroc, wbp and pbz. Boars of Pietrain and pbz breed showed changes of sexual activity according to the exploitation season. Libido of boars was significantly higher in summer and autumn. The reaction of breeders to phantom in mention seasons was 2,75 min. The fastest reaction to phantom (2,4 min.) and the indeed shortest time to start ejaculation (4,6 min.) comparing to remaining age groups was shown by boars in ages above 36 months. Specimen in this age group didn’t shown any significant changes in sexual activity in each exploitation season. Received results can find use in practice. The acquaintance of boar’s libido will permit on his rational exploitation and improvement of organization of collecting the semen.W pracy określono wpływ rasy, wieku oraz sezonu eksploatacji na libido knurów użytkowanych w warunkach stacji unasieniania. Stwierdzono istotnie wyższe libido knurów mieszańców (Duroc x Pietrain), (Pietrain x Duroc) oraz rozpłodników PIC w porównaniu z knurami czystorasowymi Pietrain, Duroc, wbp i pbz. Knury rasy Pietrain i pbz wykazywały zmienność aktywności płciowej w zależności od sezonu eksploatacji. Libido knurów było istotnie wyższe latem i jesienią. Reakcja rozpłodników na fantom w wymienionych sezonach wynosiła 2,75 min. Najszybszą reakcją na fantom (2,4 min.) i istotnie najkrótszym czasem do rozpoczęcia ejakulacji (4,6 min.) w porównaniu do pozostałych grup wiekowych wykazywały knury w wieku powyżej 36 miesięcy. Osobniki z tej grupy wiekowej nie wykazywały istotnych zmian aktywności płciowej w poszczególnych sezonach eksploatacji. Otrzymane w badaniach wyniki mogą znaleźć zastosowanie w praktyce. Znajomość libido knura pozwoli na jego racjonalną eksploatację i poprawę organizacji pracy przy pobieraniu nasienia

Ocena bezpieczeństwa żywnościowego polski na tle produkcji rolniczej w latach 2010–2015

Celem artykułu jest zdefiniowanie bezpieczeństwa żywnościowego, sposobu jego pomiaru oraz analiza stanu produkcji rolniczej i samowystarczalności żywnościowej w Polsce. Nasz kraj w chwili obecnej pod względem powierzchni użytków rolnych zajmuje 59. miejsce w Świecie i 5. w Unii Europejskiej. Pod względem udziału ludności pracującej w rolnictwie Polska jest na pierwszym miejscu w Unii Europejskiej. Saldo handlu zagranicznego artykułami rolno-spożywczymi w latach 2010–2014 było ujemne, co oznacza przewagę importu nad eksportem, mimo istniejącej sporej nadwyżki w produkcji m.in. mleka, mięsa drobiowego, wołowiny, warzyw i owoców (szczególnie jabłek). Niedostateczna była produkcja wieprzowiny, którą Polska importowała w celu zbilansowania na nią popytu. Jednak w latach 2010–2015 Polska była w większości samowystarczalna żywnościowo, o czym świadczy wielkość produkcji i zużycia wybranych produktów rolnych. Ekonomiczna dostępność żywności, określona na podstawie udziału wydatków na żywność i napoje bezalkoholowe w ogólnych wydatkach konsumpcyjnych, pozostawała na stabilnym poziomie. Są jednak w Polsce grupy osób, które odczuwają deprywację materialną odnośnie niemożliwości zapewnienia co drugi dzień posiłku z mięsem czerwonym, drobiowym lub ryb. Deprywacja tej po- trzeby w gospodarstwach domowych w Polsce dotykała w badanych latach od 12,7% do 15,5% rodzin

Effect of Biogas Digestate and Mineral Fertilisation on the Soil Properties and Yield and Nutritional Value of Switchgrass Forage

The aim of this study was to assess the effect of a three-year application of digestate from an agricultural biogas plant on the physicochemical properties of highly acidic pHKCl 4.4 ± 0.23, silty loam soils with low macronutrient content and on the yield and nutritional value of switchgrass (Panicum virgatum L.) biomass harvested for green fodder. The experiment included the following treatments: (1) O (control)—no fertilisation, (2) NPK—mineral fertilisation with (in kg ha−1) 150 N, 53.0 P and 105 K, (3) biogas digestate at 30 m3 ha−1 and (4) biogas digestate at 60 m3 ha−1. The higher application rate of biogas digestate significantly reduced soil acidity to pHKCl 4.9 ± 0.18 and improved its sorption properties. It also increased the soil organic matter content from 5.6 ± 0.21 to 6.4 ± 0.22 g Corg kg−1 and of K and Zn. The higher level of biogas digestate significantly increased switchgrass yield to 5.15 ± 0.26 t ha−1. The lower application rate of biogas digestate resulted in forage yield of 4.30 ± 0.20 t ha−1 comparable to that obtained after mineral fertilisation (4.33 ± 0.22 t ha−1). Following application of mineral fertilisers and the higher level of biogas digestate, the number of panicles per plant (150 ± 2.49–157 ± 0.6.17), panicle height (107 ± 1.98–114 ± 2.08), crude ash content (61.2 ± 0.43–65.5 ± 0.38) and protein content (106 ± 0.59–92 ± 1.11) in the switchgrass biomass from the first cut were higher than in the case of unfertilised soil (110 ± 3.81, 93 ± 1.32, 55.5 ± 0.40, 80.3 ± 0.37). The use of mineral fertilisers and biogas digestate increased the content of protein, P and Mg in biomass from the second cut. The results suggest that the use of digestate improved the physicochemical properties of highly acidic soil and increased the yield of switchgrass forage without diminishing its nutritional value

The Response of Common Bean to Sulphur and Molybdenum Fertilization

The aim of the study was to assess the impact of sulphur and molybdenum fertilization on the yield and chemical composition of common bean seeds. A field experiment was conducted in southeastern Poland in 2012–2014. The scheme of the study included the following treatments: O-control, Mo-molybdenum (100 g·ha−1), SBS-sulphur before sowing (50 kg·ha−1), SFA-sulphur foliar application (50 kg·ha−1), Mo + SBS-molybdenum (100 g·ha−1) and sulphur before sowing (50 kg·ha−1), and Mo + SFA-molybdenum (100 g·ha−1) and sulphur foliar application (50 kg·ha−1). After harvesting, the following determinations were made in bean seeds: content of nitrogen, sulphur, phosphorus, potassium, calcium, magnesium, methionine, and cysteine. Application of Mo increased seed yield and protein and methionine content, as well as the content and uptake of P, Mg, and Ca in common bean seeds. Sulphur application had a positive effect on seed yield (13.6% increase) and protein content. Moreover, sulphur improved the biological value of protein by increasing the content of methionine, cysteine, and some macroelements. The most beneficial effects were obtained when both molybdenum and sulphur were used in fertilization. Considering the yield-producing effect and the impact on the biological quality of protein, sulphur fertilization should be included in the crop management for the common bean

Regulacja zachwaszczenia i sposób uprawy a dostępność fosforu dla roślin uprawnych

Fosfor jest niezbędny dla rozwoju wszystkich or- ganizmów żywych i jest elementem reakcji biochemicznych związanych z gromadzeniem lub uwalnianiem energii. Jest on niezbędny do fotosyntezy i metabolizmu roślin. Fosfor wpływa na wytworzenie obfitego systemu korzeniowego przez rośliny, a tym samym zmniejsza ich wrażliwość na stresy środowiskowe, a także umożliwia intensywne pobieranie składników mineral- nych z gleby. Odpowiednia zawartość fosforu w roślinach jest istotna dla uzyskania wysokich i dobrych jakościowo plonów. Wysoką zawartością fosforu przyswajalnego charakteryzuje się ok. 19% gleb Polski, natomiast 48% wykazuje niską zasobność w ten składnik. Jednak nawet na glebach zasobnych w fosfor ro- śliny mogą wykazywać symptomy jego niedoboru, gdyż pierwia- stek ten bardzo łatwo ulega procesowi uwstecznienia i przecho- dzi w formy trudno dostępne dla roślin. O dostępności fosforu dla roślin, oprócz zasobności gleby, decydują również warunki siedliska oraz stosowana agrotechnika. Ważnym jej elementem jest regulacja zachwaszczenia, gdyż chwasty bardzo często sku- tecznie konkurują z rośliną uprawną o fosfor. Duże znaczenie w zwiększaniu dostępności fosforu mogą mieć również oddziały- wania międzygatunkowe w ryzosferze w uprawach mieszanych roślin