Formy chemiczne cynku w glebie po dwoch, czterech i szesciu latach od zastosowania osadu sciekowego i wermikompostu

W pracy przedstawiono wyniki 6-letniego doświadczenia, przeprowadzonego w wazonach gruntowych. Jego celem była ocena przemian, jakim po 2, 4 i 6 latach ulegał Zn wprowadzony do gleby z osadem ściekowym i wyprodukowanym na jego bazie wermikompoście. Chemiczną specjację cynku przeprowadzono metodą Iu, Pulforda i Duncana w modyfikacji Bogacza. Stwierdzono, że proces wermikompostowania osadu z dodatkiem węgla brunatnego prowadzi do znacznego ograniczenia mobilności Zn zarówno w samym wermikompoście, jak i po wprowadzeniu tego materiału do gleby.Paper presented the results of 6-year experiment carried out in ground pots, estimating the changes the zinc underwent 2, 4 and 6 years after being supplied into soil together with sewage sludge and with vermicompost produced on sewage sludge base. Chemical speciation of Zn was realized with the use of Iu, Pulford’s and Duncan method modified by Bogacz. It was found that the process of sewage sludge vermicomposting supplemented with the brown coal resulted in considerable reduction of Zn mobility in vermicompost as well as after introduction of this material into soil

Zawartość selenu w niektórych gatunkach roślin łąkowych

The aim of the investigation carried out in 2006-2007 was to assess differences between 5 grass species and 5 species of plants belonging to meadow herbs in their ability to accumulate selenium. According to the results, among the grass species, the samples of Arrhenatherum elatuis L. had the highest average Se content (46 μg Se⋅kg-1 d.m.), and the lowest average Se amount was found in Holcus lanatus L. (24 μg Se⋅kg-1 d.m.). The content of Se in meadow weeds (70 μg Se⋅kg-1 d.m.) was approximately twice as high as in grasses (32 μg Se⋅kg-1 dm.). Among this group of plants, the highest Se accumulation occurred in Equisetum arvense L. (103 μg Se⋅kg-1 dm.) and the lowest – in Taraxacum officinale (59 μg Se⋅kg-1 dm.). Both in grasses and in meadow weeds, the Se content significantly depended on the amount of this element in soils. In the following species: Dactylis glomerata L., Arrhenatherum elatius L., Poa pratensis L. and Taraxacum officinale, the amount of accumulated Se was also conditioned by the soil’s abundance in organic and total C.Celem badań prowadzonych w latach 2006-2007 było określenie zróżnicowania w zdolności nagromadzania selenu przez 5 gatunków traw oraz 5 gatunków roślin zaliczanych do ziół łąkowych. Wykazano, że wśród analizowanych gatunków traw najwięcej selenu zawierały próby Arrhenatherum elatuis L. (46 μg Se⋅kg-1 sm.), a najmniej Holcus lanatus L. (24 μg Se⋅kg-1 sm.), średnio dla badanych gatunków roślin. Zawartość Se w chwastach łąkowych (70 μg Se⋅kg-1 sm.) była ok. 2-krotnie większa niż określona dla traw (32 μg Se⋅kg-1 sm.). W tej grupie roślin największą kumulację Se wykazywał Equisetum arvense L. (103 μg Se⋅kg-1 sm.), najmniejszą Taraxacum officinale (59 μg Se⋅kg-1 sm.). Zarówno w trawach, jak i chwastach zawartość selenu była istotnie zależna od ilości tego pierwiastka w glebach. Dla gatunków: Dactylis glomerata L., Arrhenatherum elatius L., Poa pratensis L. oraz Taraxacum officinale o ilości nagromadzonego Se decydowała również zasobność gleb w C-org. i S-og

Przydatnosc metody BCR do oceny mobilnosci cynku w osadzie sciekowym kompostowanym roznymi metodami. Cz. II

W przeprowadzonym doświadczeniu wazonowym oceniono zależności pomiędzy formą chemiczną Zn wprowadzonego do gleby wraz z kompostowanym czterema metodami osadem ściekowym a zawartością tego metalu w uprawianej kukurydzy. Komposty z: samego osadu, osadu z dodatkiem węgla brunatnego, wermikompost z osadu oraz z osadu z dodatkiem węgla zastosowanego w dawkach odpowiadających 5 i 10% masy gleby. Chemiczną specjację cynku przeprowadzono metodą BCR. Stwierdzono, że zawartość cynku w roślinach była istotnie dodatnio skorelowana z całkowitą i rozpuszczalną w mol HCl·dm³ zawartością Zn oraz ilością tego metalu występującego w glebach we frakcji FI, F2 i F3.The supplied pot experiment was set to assess the relationship between chemical form of Zn supplied to the soil with sewage sludge composted in 4 ways, and the content of this metal in cultivated maize. The composts of only sewage sludge and the sludge with addition of brown coal, vermicompost of sludge as well as the vermicompost of the sewage sludge with addition of coal were applied in doses corresponding to 5 and 10% of soil substance. The chemical speciation of Zn was realized by BCR method. It was stated that the content of Zn in plants was significantly positively correlated with total and soluble in mol HCl·dm³Zn contents and with the quantity of this metal appearing in the soils in fractions FI, F2 and F3

The influence of different forms of calcium and magnesium nfertilizers and supplement of brown coal on the cadmium uptake by maize

W doświadczeniu wazonowym określano wpływ formy chemicznej nawozu wapniowego i magnezowego oraz dodatku węgla brunatnego do gleby zanieczyszczonej Cd na pobieranie tego metalu przez kukurydzę. Stwierdzono, że największe ograniczenie bioprzyswajalności Cd, wyrażone zarówno koncentracją w roślinach jak i rozpuszczalnością w glebie, wystąpiło po łącznym zastosowaniu węgla brunatnego i MgCO₃.In a pot experiment the influence of calcium and magnesium fertilizer chemical form and effect of brown coal supplement to the soil polluted with Cd on the uptake of this metal by the maize were studied. It was stated that the strongest delimitation of Cd availability expressed by the concentration in plants and dissolubility in the soil as well, occurred after joint application of brown coal and MgCO₃

Oddziaływanie Huty "Częstochowa" na stan środowiska glebowego oraz skład chemiczny roślin

Praca przedstawia wyniki dwuletnich badań, których celem była ocena wpływu emisji z Huty „Częstochowa” na koncentrację sześciu metali ciężkich w glebach i roślinach pobranych z wyznaczonych stref oddziaływania tego zakładu. Na podstawie uzyskanych wyników stwierdzono, że działalność huty przyczyniła się do zakwaszenia gleb i zubożenia ich w podstawowe składniki pokarmowe. Zawartość Zn, Cu, Pb, Cr, Ni i Cd w badanych glebach należy uznać za zbliżone do ilości spotykanych w glebach naturalnych niepodlegających emisjom przemysłowym. Nie stwierdzono również przemieszczania się badanych metali ciężkich w głąb profili glebowych. Oznaczona koncentracja metali ciężkich w roślinach zebranych z badanego obszaru, w oparciu o ustalone ich zawartości krytyczne, pozwala przeznaczyć ziarno zbóż na konsumpcję, a rośliny motylkowe, trawy oraz słomę zbóż na cele paszowe.Paper presents the results of two-year’s investigation on the influence of emission from Częstochowa iron-works on concentration of six heavy metals in soils and plants taken from designated zones affected by the iron-works. On the basis of obtained results it was found that the activity of iron-works contributed to soil acidification and reduction of basic nutrient contents in soil. The concentrations of heavy metals such as Zn, Cu, Pb, Cr, Ni, Cd in investigated soils were similar to the quantities found in natural soils, not submitted to any industrial emission. No translocation of heavy metals in soil profile was observed, either. Estimated concentration of heavy metals in plants harvested on investigated area, considering their upper allowable contents in plants, enables to use the cereal grain for consumption as well as the papilionaceous plants, grasses and straw for the fodder

Zawartość selenu w glebach gruntów ornych okolic Wrocławia

The material for this study consisted of 60 soil samples collected from the arable layer of cultivated fields located in the vicinity of Wrocław. The samples varied in their properties and reflected a whole range of soil types to be found in the region of Lower Silesia. The examinations proved that selenium content in arable soils near Wroclaw ranged from 81 to 449 μg⋅kg-1 and the average value of Se content in these soils was 202 μg⋅kg-1. The lowest Se content appeared in sandy soils (174 μg⋅kg-1), while the highest value was found in loamy soils. The mean value of Se content calculated for this group of soils was 228 μg⋅kg-1. Selenium content in soils varied to a high degree (V=42%). The value lower than 100 μg⋅kg-1, assumed as a critical one for the quality of plant yield, was recorded for 4 samples, while in 33 soil samples the Se content fell in the range of 101- -200 μg⋅kg-1 and in 14 samples it ranged from 201 to 300 μg⋅kg-1. Only 9 soils out of these subjected to investigation characterized selenium value higher than 300 μg⋅kg-1, i.e. the value regarded as medium soil fertility. Se content in soils was highly correlated with their content of silt and clay, as well as colloidal parts and also with the amount of C and total content of such chemical elements as P, S, Fe, Cu, Zn and Ni.Materiał do badań stanowiło 60 prób glebowych pobranych z warstwy ornej pól uprawnych położonych w okolicach Wrocławia. Ich właściwości były w znacznym stopniu zróżnicowane i odzwierciedlały przekrój gleb występujących na terenie województwa dolnośląskiego. Wykazano, że zawartość selenu w glebach gruntów ornych okolic Wrocławia wahała się od 81 do 494 μg⋅kg-1, wartość uśredniona wyniosła 202 μg⋅kg-1. Najniższą zawartość Se stwierdzono w glebach piaszczystych (174 μg⋅kg-1), a najwyższą w glebach gliniastych. Określona dla tej grupy średnia zawartość Se kształtowała się na poziomie 228 μg⋅kg-1. Zawartość selenu w glebach była w znacznym stopniu zróżnicowana (V=42%). Wartość niższą niż 100 μg⋅kg-1 – uznawaną za krytyczną dla jakości zbieranych plonów roślin – stwierdzono w 4 próbkach, a w 33 glebach zawartość Se mieściła się w przedziale 101-200 μg⋅kg-1, natomiast w 14 od 201 do 300 μg⋅kg-1. Spośród badanych gleb jedynie w 9 zawartość ta była większa niż 300 μg⋅kg-1 – wartość uznawana jako średnia zasobność. Zawartość selenu w glebach była wysoko istotnie skorelowaną z zawartością zarówno części spławianych, jak i koloidalnych, a także z ilością węgla oraz całkowitą zawartością P, S, Fe, Cu, Zn i Ni

Zawartosc niektorych mikroelementow w runi uzytkow zielonych okolic Wroclawia. Czesc II: Zawartosc zelaza i manganu

W latach 2001 - 2003 przeprowadzono badania oceny zawartości Fe i Mn w runi pobranej z użytków zielonych położonych na terenie ośmiu powiatów okolic Wrocławia. Były to powiaty: Strzelin, Oława, Wrocław, Środa Śl., Wołów, Trzebnica, Milicz i Oleśnica. Przeprowadzone badania wykazały znaczne zróżnicowanie w zawartości badanych pierwiastków. Wyliczone, zarówno dla poszczególnych użytków zielonych, jak i dla powiatów, średnie zawartości pozwoliły stwierdzić, że jedynie w około 30% pobranych prób runi zawartość Fe i Mn mieściła się w zakresie podawanym jako optymalny w paszy przeznaczonej dla bydła. Ponad 20% prób charakteryzowało się stosunkiem Fe : Mn niższym niż zalecany, a blisko 60% prób wykazywało stosunek Fe : Mn znacznie szerszy niż 1,5 - 2,5 : 1.In the research carried out within 2001 and 2003 the Fe and Mn contents in green growths taken out of grassland situated around 8 administrative districts surrounding Wroclaw. The districts were: Strzelin, Oława, Wrocław, Środa Śl, Wołów, Trzebnica, Milicz i Oleśnica. The research revealed considerable differentiation in the contents of Fe and Mn among particular meadows as well as districts. Average contents of Fe and Mn, counted for particular administrative districts, allowed only to state that only in about 30% samples of green growths the Fe and Mn content were comprised within the range given as the best for cattle fodder. More than 20% samples were characterized by Fe to Mn ratio lower than recommended, and almost 60% samples revealed Fe : Mn ratio broader than 1,5 - 2,5 : 1

Zawartosc Cu, Zn, Mn, Fe i Ni w runi oraz wybranych gatunkach traw, ziol i chwastow

Badania prowadzono w latach 2001 - 2003 na terenie 15 naturalnych łąk położonych po obu stronach Wału Trzebnickiego. Badaniami objęto ruń oraz 4 gatunki traw (kupkówka pospolita, rajgras wyniosły, wiechlina łąkowa, kłosówka wełnista) i 5 gatunków ziół i chwastów (mniszek lekarski, krwawnik pospolity, skrzyp polny, szczaw zwyczajny, jaskier rozłogowy). Stwierdzono duże zróżnicowanie w zawartości Cu, Zn, Mn, Fe i Ni pomiędzy badanymi gatunkami roślin. Najwięcej Cu, Fe i Ni zawierała wiechlina łąkowa, Zn kupkówka pospolita, a Mn kłosówka wełnista. W grupie ziół i chwatów znaczną kumulacją Cu, Zn i Mn charakteryzował się jaskier rozłogowy, a Fe i Ni mniszek lekarski.The study was carried out within 2002 - 2003 on the terrain of 15 natural meadows, situated on both sides of the Trzebnica Bank. The research included the green growth, 4 species of grasses (Dactylis glomerata, Arrhenatherum elatius, Poa pratensis, Holcus lanatus) and 5 species of herbs and weeds (Taraxacum officinale, Achillea millefolium, Equisetum arvense, Rumex acetosa, Ranunculus repens). The research revealed considerable differences in Cu, Zn, Mn, Fe and Ni contents among examined plant species. The highest contents of Cu, Fe and Ni were found in Poa pratensis, Zn in Dactylis glomerata and Mn in Holcus lanatus. Among the group of herbs and weeds, the considerable accumulation of Cu, Zn and Mn was characteristic for Ranunculus repens while Fe and Ni for Taraxacum officinale