Anredeformen als Mittel offener und verborgener Geringschätzung von Politikerinnen im polnischen politisch-medialen Diskurs

Interactions between politicians in the media frequently take on a polemical character, working to discredit an opponent in the eyes of the audience. Yet a verbal assault, especially if launched at a female politician, can negatively affect the public image of the sender. Therefore, male politicians tend to resort to less overt means of depreciating their female opponents, such as forms of address (FA). This article sets out to show how the choice of particular terms of address, disguised as courtesy forms, results in overt or covert stigmatization of female political opponents. The persuasive use of FA is facilitated by the malleability of the Polish system of forms of address – a system that reflects broader changes in the public discourse, such as the extensive use of colloquialisms and loosening of the language etiquette.Interaktionen zwischen Politikern erfolgen mittels der Medien und nehmen häufig den Charakter der Polemik an, die dazu dient, den Gegner in den Augen der Zuschauer/Hörer zu diskreditieren. Der unmittelbare verbale Angriff, vor allem gegenüber einer Politikerin, kann jedoch auch das öffentliche Image des Senders ungünstig beeinflussen. Daher auch versuchen männliche Politiker gegenüber ihren Opponentinnen weniger deutliche Mittel zu deren Geringschätzung anzuwenden, zu denen u. a. Anredeformen (AF) gehören. Der Artikel zeigt, wie die Wahl dieser Formen der offenen oder der unter dem Deckmantel der Höflichkeit verborgenen Stigmatisierung der weiblichen Identität politischer Gegnerinnen dient. Die persuasive Anwendung der AF ist durch die wachsende Flexibilität des polnischen Anredesystems begünstigt, die die Widerspiegelung solcher im öffentlichen Diskurs vorkommenden Erscheinungen ist, wie die Expansion der Umgangssprache sowie die Vereinfachung der Sprachetikette.Interakcje między politykami odbywające się za pośrednictwem mediów przybierają najczęściej charakter polemiczny, służąc zdyskredytowaniu politycznego przeciwnika w oczach odbiorców. Bezpośredni atak werbalny, zwłaszcza wobec polityka kobiety, może jednak niekorzystnie wpłynąć także na publiczny wizerunek nadawcy. Dlatego też politycy mężczyźni starają się stosować wobec swoich oponentek mniej wyraziste środki deprecjacji, do których należą m.in. formy adresatywne (FA). Artykuł pokazuje, w jaki sposób dobór tych form służy jawnej lub ukrytej, pod pozorami grzeczności, stygmatyzacji kobiecej tożsamości politycznych przeciwniczek. Perswazyjnemu użyciu FA sprzyja przy tym coraz większa elastyczność polskiego systemu adresatywnego, która jest odzwierciedleniem takich zjawisk zachodzących w dyskursie publicznym, jak ekspansja potoczności oraz uproszczenie etykiety językowej