Influence of hormonal therapy on growth rate and bone age progression in patients with Turner syndrome

Celem pracy była ocena skuteczności leczenia hormonalnego u pacjentek z zespołem Turnera (TS) poprzez analizę tempa wzrastania i progresji wieku kostnego w trakcie stosowania hormonu wzrostu (GH), oxandrolonu (Ox) i estrogenów (E). 62 pacjentki z TS w zależności od rodzaju zastosowanej terapii podzielono na pięć grup: grupę GH (n=11); GH+Ox (n=18); GH+Ox+E (n=7); Ox+E (n=6) oraz grupę 0, którą stanowiły pacjentki nie leczone. Wzrost pacjentek wyrażano w wartościach standaryzowanych obliczonych według siatek dla TS (hSDST), a wiek kostny (BA) oceniano metodą Greulich-Pyle. Wyniki: Średnie wartości ∆hSDST uzyskane w poszczególnych grupach w pierwszym i drugim roku terapii różniły się znamiennie, co wynikało z istotnie wyższych wartości ∆hSDST w grupie GH+Ox. Na podstawie analizy regresji pomiędzy przyrostem wieku metrykalnego w trakcie terapii (∆CA) a przyrostem wieku kostnego w tym czasie (∆BA) uzyskano w poszczególnych grupach współczynniki kierunkowe α równania ∆BA=α x ∆CA, które różniły się istotnie, co wynikło ze znamiennie wyższych ich wartości w grupie GH niż w grupie 0 i GH+Ox. Tylko w grupie GH+Ox stwierdzono ujemną korelację pomiędzy początkowych CA a ∆BA. Wnioski: Wszystkie formy terapii przyczyniły się do poprawy tempa wzrastania u naszych pacjentek, jednak największy przyrost wzrostu przy najmniejszej progresji wieku kostnego obserwowano w grupie GH+Ox.The efficacy of growth promoting hormonal therapy is assessed on the basis of growth rate as well as bone age progression until the patients reach their final height. The aim of our study was to investigate which hormonal therapy influences in most appropriate way height velocity and bone age progression in patients with Turner syndrome (TS) and to establish the optimal age to initiate treatment. Patients were divided into five groups according to the type of hormonal therapy:1) 11 patients treated with growth hormone (GH); 2) 18 patients treated with GH and oxandrolone (Ox); 3) 7 patients treated with GH, Ox and estrogens (E); 4) 6 patients treated with OX and E; and the control group (Group 0) of 62 untreated patients. The patients height was expressed in hSDS calculated on the basis of growth chart for patients with TS (hSDST). Bone age (BA) was assessed according to Greulich-Pyle method. Results: The mean values of ∆hSDST in the first and second year of therapy in individual groups were significantly different. The difference resulted from significantly higher value of ∆hSDST in group treated with GH+Ox. Analysis of regression between ∆CA and ∆BA revealed regression coefficients α of equation ∆BA= α x ∆CA: in group 0: 0.817; group GH: 1.233; group GH+Ox: 0.861; group GH+Ox+E: 0.997; group Ox+E: 1.141. There was significant difference between regression coefficients in studied groups. It resulted from significantly higher value of α in group treated with GH than in a group 0 and treated with GH+Ox. Only group treated with GH+Ox showed a significant negative correlation between baseline CA and ∆BA during the therapy. We can conclude that all regimens of hormonal therapy improved height in our patients but the highest increase of height during the therapy and the smallest progression of the bone age in the same time were observed in patients treated with GH+Ox