19/Wpływ wypełnienia pęcherza moczowego na położenie prostaty i konsekwencje kliniczne dla efektów leczenia promieniowaniem jonizującym chorych na raka gruczołu krokowego

Cel pracyCelem pracy było zbadanie wpływu wypełnienia pęcherza moczowego na położenie gruczołu krokowego oraz konsekwencji klinicznych dla wyników leczenia promieniowaniem jonizującym.MateriałBadaniu poddano 7 pacjentów z rakiem prostaty (T2N0M0) leczonych radykalnie promieniami jonizującymi techniką IMRT w Centrum Onkologii w Bydgoszczy.MetodaWszystkim pacjentom wykonano CT w pozycji terapeutycznej od poziomu S1 do guzów kulszowych oraz NMR dwukrotnie, z pustym pęcherzem i po 30 min. od wypicia 500 ml wody (przekroje poprzeczne, co 3 mm). Dane przesłano do systemu planowania leczenia Eclipse 7,1.67. Dokonano fuzji obrazów NMR z CT. Następnie okonturowano obszary CTV, PTV i narządy krytyczne (odbytnice, pęcherz moczowy) dla różnego stopnia wypełnienia pęcherza. CTV zawierało prostatę z proksymalnym 1 cm odcinkiem pęcherzyków nasiennych. PTV utworzono poprzez dodanie 1 cm marginesu do CTV (wyznaczonego dla pustego pęcherza), za wyjątkiem marginesu od strony odbytnicy, który wynosił 6 mm. Dla każdego pacjenta zaplanowano terapię promieniowania X 15 MV techniką IMRT z 5 pól, za objętość tarczową przyjmując obszar PTV wyznaczony dla pustego pęcherza moczowego. Planowana dawka całkowita wynosiła 74 Gy. Obserwowano wpływ stopnia wypełnienia pęcherzana zmianę położenia gruczołu krokowego w stosunku do pierwotnie zaplanowanego obszaru.WynikiZaobserwowano przesunięcie obszaru CTV w zależności od stopnia wypełnienia pęcherza moczowego. Średnie przesunięcie w osi LAT wynosiło 0.5 mm przy maksymalnym przesunięciu równym 3.5 mm. W osi AP średnie przesunięcie wynosiło 1.4 mm przy maksymalnej wartości 5.5 mm. Dla osi wzdłużnej pacjenta przesuniecie maksymalne wynosiło 5.9 mm, przy średniej wartości 1.2 mm. Przesunięciom geometrycznym towarzyszyły zmiany rozkładu dawki w obszarze CTV.WnioskiNa podstawie uzyskanych wyników można stwierdzić, że wypełnienie pęcherza moczowego może mieć wpływ na dawkę deponowaną w gruczole krokowym. Koniecznym jest poinformowanie pacjenta o konieczności zachowania stałych warunków napromieniania w zależności od preferencji ośrodka (pusty pęcherz lub 30 min po wypiciu). W radioterapii techniką IMRT chorych z rakiem gruczołu krokowego margines 6 mm od strony odbytnicy może wydawać się za mały, jeżeli nie będą zachowane stałe warunki napromieniania. Może to spowodować podanie mniejszej dawki niż pierwotnie zaplanowana w części PTV

17 Wyniki leczenia ziarnicy złośliwej w stopniu klinicznym od I do IV w materiale Regionalnego Centrum Onkologii w Bydgoszczy

Przeprowadzono retrospektywną analizę grupy 142 pacjentów z rozpoznaniem ziarnicy złośliwej leczonych w Regionalnym Centrum Onkologii w Bydgoszczy w latach 1990–1996. Prawdopodobieństwo całkowitego 5-letniego przeżycia dla wszystkich chorych wyniosło 72% dla przeżyć bezobjawowych 65%. Średnia czasu obserwacji wynosiła 38 miesięcy, mediana obserwacji 34 miesiące. Oceniono odsetki przeżyć 5-letnich w zależności od płci, stopnia zaawansowania klinicznego, obecności objawów ogólnych oraz zastosowanych metod leczenia.Uzyskane odsetki 5-letnich przeżyć różniły się statystycznie w obrębie: stopnia zaawansowania klinicznego, występowania objawów ogólnych. Nie wykazano istotnych statystycznie różnic w czasie przeżycia w zależności od płci i postaci histopatologicznej. W tym okresie stosowano samodzielną chemioterapię wg schematu MOPP lub MOPP/ABV lub leczenie skojarzone (od 1993 r. z polami płaszczowymi) lub samodzielną radioterapię.Uzyskane wyniki potwierdzają gorsze rokowania u pacjentów, u których zastosowano mniej niż 6 serii chemioterapii (różnica statystycznie istotna). Uzyskano też lepszy 5-letni odsetek przeżyć u chorych, u których w leczeniu zastosowano chemioterapię i radioterapię niż u pacjentów poddanych wyłącznie chemioterapii (różnice statystycznie istotne). Oceniono częstość występowania objawów ubocznych i powikłań w trakcie leczenia

39 Wyniki leczenia niepowodzeń u chorych z rozpoznaniem ziarnicy złośliwej w materiale Regionalnego Centrum Onkologii w Bydgoszczy

W Centrum Onkologii w Bydgoszczy w latach 1990–1996 leczono 142 pacjentów z rozpoznaniem ziarnicy złośliwej. Przeprowadzono retrospektywną ocenę wyników leczenia niepowodzeń u chorych, u których zastosowano leczenie 1-rzutu. Mediana obserwacji wynosiła 34 miesiące, średnia obserwacja 38 miesięcy. Niepowodzenie, czyli progresja w trakcie pierwotnego leczenia lub brak odpowiedzi na leczenie lub wznowa po leczeniu wystąpiła u 50 pacjentów/35%/. Przeprowadzono analizę wyników uwzględniając czas jego wystąpienia dzieląc pacjentów na grupy:1– z progresją lub brakiem regresji w trakcie leczenia pierwotnego,2– ze wznową wczesną/remisja krótsza niż 12 miesięcy3– ze wznową późną /remisja dłuźsza niż 12 miesięcy/Zastosowano leczenie drugiego rzutu uwzględniając: czas, jaki upłynął od ukończenia leczenia pierwotnego, lokalizację wznowy i zaawansowania choroby.W grupie niepowodzeń samodzielną chemioterapię zastosowano u 19 pacjentów/38%/, leczenie skojarzone u 18/36%/, samodzielną radioterapię u 4/8%/, nie leczono 9 pacjentów/18%/.Najczęściej niepowodzenia dotyczą pacjentów z rozpoznaniem histopatologicznym NS II i MC. Ogółem 5-letnie aktualizowane przeżycie dla całej grupy wynosiło 42%, odpowiednio w grupie 1–38%, w grupie 2–46%, w grupie 3–63% różnice statystycznie istotne.Dane uzyskane z analizy wyników, świadczą, iż najczęstszą przyczyną zgonów jest niepowodzenie leczenia chorych z grupy 1 i 2. Za niekorzystny czynnik rokowniczy można uznać czas od ukończenia leczenia pierwotnego do pojawienia się wznowy

The Analysis of Receptor-binding Cancer Antigen Expressed on SiSo Cells (RCAS1) immunoreactivity within the microenvironment of the ovarian cancer lesion relative to the applied therapeutic strategy

RCAS1 is involved in generating the suppressive profile of the tumor microenvironment that helps cancer cells evade immune surveillance. The status of the cells surrounding the cancer nest may affect both the progression of the cancer and the development of metastases. In cases of ovarian cancer, a large number of patients do not respond to the applied therapy. The patient’s response to the applied therapy is directly linked to the status of the tumor microenvironment and the intensity of its suppressive profile. We analyzed the immunoreactivity of RCAS1 on the cells present in the ovarian cancer microenvironment in patients with the disease; these cells included macrophages and carcinoma-associated fibroblasts. Later we analyzed the immunoreactivity levels within these cells, taking into consideration the clinical stage of the cancer and the therapeutic strategy applied, such as the number of chemotherapy regiments, primary cytoreductive surgery, or the presence of advanced ascites. In the patients who did not respond to the therapy we observed significantly higher immunoreactivity levels of RCAS1 within the cancer nest than in those patients who did respond; moreover, in the non-responsive patients we found RCAS1 within both macrophages and carcinoma-associated fibroblasts. RCAS1 staining may provide information about the intensity of the immuno-suppressive microenvironment profile found in cases of ovarian cancer and its intensity may directly relate to the clinical outcome of the disease

50 Odczyny popromienne w tkance płucnej po napromienianiu techniką płaszcza górnego chorych na nowotwory układu chłonnego

Zastosowanie techniki płaszczowej (płaszcz górny) w leczeniu nowotworów układu chłonnego wymaga podania dawki ok. 40 Gy na obszar tkanki płucnej bezpośrednio graniczący ze śródpiersiem, bocznymi ścianami klatki piersiowej, oraz okolice szczytów płuc. Powstający w wyniku napromieniania ostry odczyn promienny w tkance płucnej przejawia się procesami zapalnymi miąższu płuc i opłucnej powodując dolegliwości w postaci suchego kaszlu, Bólu w klatce piersiowej, niewielkiej duszności wysiłkowej. W leczeniu stosuje się leki objawowe, a w przypadkach ostrych wysokie dawki hormonów steroidowych. Późne powikłania popromienne pojawiają się w postaci zwłóknienia płuc i opłucnej powodując zmniejszenie powierzchni oddechowej, upośledzenie dyfuzji tlenu i dwutlenku węgla przez ścianę pęcherzyków płucnych, zaburzenia wentylacji płuc. Zmiany te mają charakter subkliniczny wyjątkowo powodując dolegliwości wymagające leczenia.W pracy przedstawiono mechanizm powstawania wczesnych i późnych odczynów popromiennych w płucach i zachodzące zmiany morfologiczne wywołane napromienianiem i skojarzonym leczeniem chemicznym. W oparciu o wybrane doniesienia kliniczne i materiał wstępny z pomiarów spirometrycznych wykonywanych w RCO w Bydgoszczy przedstawiono wyniki badań układu oddechowego u pacjentów z przeżyciami długoletnimi w tym u chorych napromienianych w dzieciństwie